Καθημερινά, στο Υπουργείο Οικονομίας & Ανάπτυξης υποβάλλονται διαμαρτυρίες πολιτών, δημάρχων αλλά και βουλευτών όλων των κομμάτων για τα προβλήματα που δημιουργούνται από το κλείσιμο τραπεζικών καταστημάτων. Ολόκληρες πόλεις και περιοχές αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της μειωμένης τραπεζικής κάλυψης.

Πρόκειται για ένα νέο μεν, γνωστό δε, φαινόμενο και πολύ σοβαρό. Πολλοί το αποκαλούν «τραπεζικό αποκλεισμό» και, βέβαια, δεν είναι ελληνικό.

Το πρόβλημα αυτό επιτείνει ένα προϋπάρχον, ευρύτερο, πρόβλημα που συνίσταται στην ανεπαρκή χρηματοδότηση της περιφερειακής ανάπτυξης και ιδιαίτερα των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

Λαμβανομένων υπόψη των θεμάτων αυτών, ορισμένες Περιφέρειες της χώρας έχουν υποβάλει στο Υπουργείο Οικονομίας & Ανάπτυξης ερωτήματα ή και προτάσεις ως προς τον τρόπο παρέμβασης για την αντιμετώπισή τους. Ορισμένες δε, προχώρησαν και σε διερευνητικές μελέτες ή άλλες ενέργειες για την ίδρυση κάποιας μορφής περιφερειακών τραπεζών, κάτι που έχουν γνωστοποιήσει.

Έτσι, το πρόβλημα είναι γνωστό και με έκπληξη διαπιστώνω ότι λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές κάποιοι προσποιούνται ότι δεν το γνωρίζουν, όταν αυτό απασχολεί δεκάδες φορείς και χιλιάδες πολίτες και, ειδικότερα, επιχειρηματίες, σε όλη την Ελλάδα, και το οποίο θα το βρει μπροστά της η όποια κυβέρνηση προκύψει μετά τις εθνικές εκλογές. Είναι θλιβερό, λοιπόν, που σήμερα δυο εφημερίδες (Φιλελεύθερος και Καθημερινή) το προσέγγισαν με χαρακτηριστική προχειρότητα και επιτηδευμένη… άγνοια εκχυδαΐζοντάς το με προφανή στόχο να το εντάξουν στο προεκλογικό κλίμα.

Το Υπουργείο Οικονομίας & Ανάπτυξης σε πρώτη φάση, ήδη από το 2015, προώθησε μια πολιτική στήριξης των συνεταιριστικών τραπεζών, προσπάθεια που είχε θετικά αποτελέσματα και αυτό είναι γνωστό στους πάντες. Όμως, μεγάλο τμήμα της χώρας δεν διαθέτει συνεταιριστικές τράπεζες. Αλλά και όπου υπάρχουν, μόνο μέρος του προβλήματος μπορούν να αντιμετωπίσουν.

Μια δεύτερη επιλογή που κάναμε -επίσης γνωστή- ήταν η υπό ίδρυση Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα να μπορεί να ανοίξει υποκαταστήματα στις Περιφέρειες της χώρας. Όμως και αυτή η λύση είναι μερική.

Ένα τρίτο βήμα στο οποίο προχωρήσαμε ήταν να αποδεχθούμε προτάσεις των Γερμανικών Ταμιευτηρίων (Sparkassen) να μας παράσχουν, χωρίς αμοιβή, τεχνική βοήθεια σε ό,τι αφορά τη δική τους εμπειρία σε θέματα οργάνωσης και λειτουργίας. Παράλληλα, αρχίσαμε να μελετούμε και άλλες διεθνείς εμπειρίες τοπικής και περιφερειακής τραπεζικής. Κι αυτά επίσης είναι γνωστά.

Συγκροτήσαμε, επίσης, ειδική Ομάδα Εργασίας με τη συμμετοχή του Υπουργείου Οικονομικών και τη συνεργασία της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία  επιχείρησε μια σφαιρική διερεύνηση του θέματος. Στην πορεία αυτών των εργασιών δεχθήκαμε την ευγενική και άμισθη συνδρομή ειδικών επιστημόνων που διέθεταν γνώση και εμπειρία, καθώς είχαν πραγματοποιήσει σχετικές με το χρηματοδοτικό κενό μελέτες για λογαριασμό του Υπουργείου επί προηγούμενων κυβερνήσεων και οι οποίες μελέτες ορθότατα, ουδέποτε απασχόλησαν με αντίστοιχο τρόπο σχετικά δημοσιεύματα. Στο πλαίσιο των ίδιων εργασιών κρίθηκε αναγκαίο και η Επιτροπή εισηγήθηκε στο τέλος του 2018 να γίνει ανάθεση σε εξωτερικό σύμβουλο για ορισμένες πτυχές του Έργου.

Γίνεται φανερό ότι πρόκειται για κρίσιμο θέμα και συνιστά παράλειψη η αδράνεια της Πολιτείας στο παρελθόν. Τώρα έχουν μπει οι βάσεις για να διαμορφωθεί  μια συνολική πολιτική, εναρμονισμένη με την ολιστική Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική.

Με την ευκαιρία αυτή θέλω να δηλώσω ότι θεωρώ επιτυχία αυτής της Κυβέρνησης και του συγκεκριμένου Υπουργείου το γεγονός ότι, παρά τις αδράνειες του παρελθόντος αλλά και τις αντιστάσεις μυωπικών ή και ιδιοτελών συμφερόντων, καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα «οικοσύστημα» στοχευμένων χρηματοδοτικών εργαλείων και προγραμμάτων, που μαζί με την Αναπτυξιακή Τράπεζα καλύπτουν ένα στρατηγικό κενό.  Μπορούν δε, να  διαθέσουν  πόρους   άνω των 7 δισ. για τη χρηματοδότηση επενδύσεων και άλλων αναγκών μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.  Την ικανοποίηση μου θέλω να εκφράσω επίσης για το γεγονός ότι βασικά νομοθετήματα του Υπουργείου όπως και αυτά που αφορούν στα χρηματοδοτικά εργαλεία εξασφάλισαν  ευρύτατη κοινωνική αλλά και κοινοβουλευτική συναίνεση.

Σε σχέση τώρα το χρόνο ανάθεσης της σχετικής μελέτης, που προέκυψε από μια μακρά διαδικασία που καθόλου δεν σχετιζόταν με τον χρόνο των εθνικών εκλογών,  προσωπικά επέλεξα να μην αναστείλω καμία από τις λειτουργίες του Υπουργείου και να μη σταματήσω την πορεία κανενός προγραμματισμένου Σχεδίου ή Προγράμματος, είτε του ΕΣΠΑ είτε του Αναπτυξιακού Νόμου ή, εν γένει, της Γραμματείας Στρατηγικών Επενδύσεων, της Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ κοκ. Και αυτή την κατεύθυνση έχω δώσει σε όλους τους Γραμματείς του Υπουργείου και το έχω δηλώσει αυτό δημόσια από την αρχή της προεκλογικής περιόδου. Εκτίμησα ότι δεν θα ήταν συνεπές για τις σχέσεις Πολιτείας – επενδυτών, και εν γένει πολιτών, να ανατραπούν χρονοδιαγράμματα επενδυτικών σχεδίων ή μελετών, αν και ήμουν βέβαιος ότι θα δεχόμουν κάποια στιγμή μέχρι την ημέρα των εκλογών τέτοιες μικροπολιτικές επιθέσεις, όπως συνέβη σήμερα.

Σε ό,τι με αφορά, λοιπόν, θα δέχομαι εισηγήσεις των Οργάνων του Υπουργείου και θα υπογράφω μέχρι το τελευταίο λεπτό, έτοιμος να υπερασπιστώ τις επιλογές μου. Διότι είναι ευχάριστο να μην έχεις τίποτα να κρύψεις από κανέναν.

* Απάντηση Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης Γιάννη Δραγασάκη