Τι γίνεται με την εκκλησιαστική περιουσία;

Προσπαθούμε κι εμείς, όπως όλος ο κόσμος, να καταλάβουμε τι ισχύει, πώς λειτουργεί, αν λειτουργεί.

Θέλετε να πείτε ότι υπάρχει ασυδοσία;

Ναι, υπάρχει πλήρης ασυδοσία. Ακόμη και διπλά βιβλία, συστηματική φοροδιαφυγή, εισφοροδιαφυγή, κανένας έλεγχος, κράτος εν κράτει.

Και ιερά διπλά βιβλία, λοιπόν;

Παραοικονομία με ράσα. Ούτε το Ταμείο Ασφάλισης των Κληρικών δεν σέβονται. Ούτε τις εισφορές για τις συντάξεις των παπάδων δεν καταβάλλουν ορισμένοι κανονικά.

Ανοίγετε νέες πληγές…

Δεν ανοίγουμε. Δείχνουμε πληγές που πρέπει να κλείσουν.

Ποιος φταίει;

H πολιτική ευθύνη βέβαια ανήκει στους ελέγχοντες. Στις κυβερνήσεις. Αλλά πέρα από την ευθύνη υπάρχει και η ντροπή. Υπάρχουν άνθρωποι που μπήκαν φυλακή επειδή δεν πλήρωσαν την Εφορία ή το IKA. Κάποιοι από την Εκκλησία πρέπει να ντρέπονται γι’ αυτά που γίνονται.

Τι λέει η κυβέρνηση;

Αναγνωρίζει το πρόβλημα αλλά δεν κάνει τίποτα.

Είχε ξανατεθεί το θέμα στη δεκαετία του ’80.

Εννοείτε με τους νόμους Τρίτση.

Ναι, γιατί δεν προχώρησε τότε;

Υπήρξε συμβιβασμός.

Ωστόσο, στην Εκκλησία, λένε πως η περιουσία δεν είναι μεγάλη.

Πού το ξέρουν; Αφού δεν υπάρχει απογραφή, ούτε έλεγχος. Αλλά, όπως είπα, το θέμα είναι οι συνολικές οικονομικές σχέσεις κράτους-Εκκλησίας, όχι μόνο η περιουσία.

Και γατί να βάλει «χέρι» το κράτος;

Προς το παρόν η Εκκλησία έχει βάλει «χέρι» στο κράτος. Οι ιστορικά διαμορφωμένες σχέσεις κράτους-Εκκλησίας έχουν ανατραπεί προς όφελος της Εκκλησίας.

Επιμείνατε πολύ τον τελευταίο καιρό για χωρισμό Εκκλησίας- Κράτους…

Κάποτε πρέπει να αποφασίσουμε όλοι μαζί σε ποια κοινωνία θέλουμε να ζούμε. Σε μια κοινωνία θεοκρατική ή σε μια κοινωνία πραγματικά ανεξίθρησκη; Δεν είμαστε μόνο εμείς και δεν το λέμε μόνο τώρα.

Σύμφωνοι. Αλλά πώς θα γίνει;

Ο χωρισμός δεν σημαίνει διαζύγιο. Σημαίνει επανακαθορισμό των σχέσεων. Διακριτούς ρόλους. Σαφή δικαιώματα και υποχρεώσεις.

Και γιατί να γίνει έτσι ξαφνικά;

Δεν θα γίνει ξαφνικά. Απαιτείται διάλογος. Αφορά όλη την κοινωνία. Όλο τον Ελληνισμό.

Δεν κουραστήκατε από τόσες αναθεωρήσεις του Συντάγματος;

Πρωτίστως είναι θέμα επιλογής.

Τι εννοείτε;

Ποιοι είναι οι Έλληνες σήμερα; Μόνο οι ορθόδοξοι χριστιανοί; Μα, υπάρχουν Έλληνες που δεν είναι καν χριστιανοί. Ποιοι είναι ορθόδοξοι χριστιανοί; Μόνοι οι Έλληνες; Μα, υπάρχουν μη Έλληνες που είναι ορθόδοξοι χριστιανοί. Ζούμε μια αυτοπαγίδευση και του Ελληνισμού και της ορθοδοξίας. Βάζουμε φρένο και παγίδες ο ένας στον άλλον. H διάκριση των ρόλων θα βοηθήσει και τις δύο πλευρές.

Υπάρχουν κάποιοι που λένε ότι θα χάσουμε και το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Έχει βάση ο φόβος τους;

Μα το έχουμε ήδη χάσει ηθικά. Το θέμα είναι αν μπορέσουμε να το ξανακερδίσουμε.

Να σας ρωτήσω κάτι… δυσκολότερο. Γιατί οι μητροπολίτες να είναι διαφορετικοί από την κοινωνία μας;

Με ενδιαφέρει πρωτίστως η ευθύνη των ελεγκτών και όχι οι συμπεριφορές των ελεγχόμενων.

Αλήθεια είχε νόημα που φύγατε από την αίθουσα της Βουλής, όταν μπήκε ο Αρχιεπίσκοπος, στην ορκωμοσία Παπούλια;

Ο κόσμος το επικρότησε. Άρα είχε νόημα.

Νομίζετε ότι έτσι καταξιώνεται μια σύγχρονη Αριστερά;

Ο επικοινωνιακός ριζοσπαστισμός έχει νόημα. Αρκεί να εκφράζει έναν πολιτικό και κοινωνικό ριζοσπαστισμό.

Το γενικότερο κλίμα που υπάρχει σας… καλύπτει;

Έπειτα και από τα τελευταία μέτρα της κυβέρνησης, βλέπω τους ανέργους να γίνονται περισσότεροι και τους φτωχούς να γίνονται φτωχότεροι, πώς να με καλύπτει;