Άρθρο στην εφημερίδα “ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ”_Φαρμάκι το φάρμακο της λιτότητας_

Κύκλοι της κυβέρνησης, της αξιωματικής αντιπολίτευσης και μερίδα των μέσων ενημέρωσης, διαμορφώνουν ενα σκηνικό «δημοσιονομικής τρομοκρατίας», κρίσης ακόμη και δημοσιονομικής κατάρευσης. Για  για την αντιμετώπισή προβάλλουν την ανάγκη λήψης εκτάκτων φορολογικών ή άλλων μέτρων.

Τα υλικά για να στηθεί το σκηνικό αυτό δεν λείπουν.  Η πορεία των εσόδων είναι απογοητευτική.  Οι βασικές παραδοχές του προϋπολογισμού εχουν ανατραπεί.  Το δημόσιο έλλειμμα  είναι υψηλότερο απ’ οτι αρχικά ειχε ανακοινωθεί και ο προσδοκόμενος ρυθμός ανάπτυξης είναι χαμηλότερος απ’ οτι είχε εκτιμηθεί. 

Παρ’ ολα αυτά, η οικονομία συνεχίζει να διανύει ενα κύκλο ανάπτυξης με ρυθμούς ταχύτερους εκείνων της ευρωζώνης.  Το πρόβλημα βεβαίως είναι οτι αυτή η ανάπτυξη είναι ενδογενώς άνιση και άδικη.  Συνοδεύεται απο μαζική ανεργία, διεύρυνση των ανισοτήτων, υποβάθμιση του περιβάλλοντος, δημοσιονομικά και κοινωνικά ελλείμματα.  Το χειρότερο είναι οτι αυτή η ανάπτυξη δεν είναι διατηρήσιμη.  Παράγοντες που συνέβαλλαν σ’ αυτήν, οπως η μείωση των επιτοκίων, η επέκταση της στεγαστικής και καταναλωτικής πίστης, τα ολυμπιακά έργα, οι ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις, εξαντλήθηκαν ή αποδυναμώνονται .

Η αποδυνάμωση της αναπτυξιακής δυναμικής είναι ήδη αισθητή.  Αλλά αυτό ήταν αναμενόμενο.  Οι μακροχρόνιες προβλέψεις του ΟΟΣΑ, αλλά και πολλοί άναλυτές προέβλεπαν, εδώ και χρόνια, κάμψη των ρυθμών ανάπτυξης μετά τους Ολυμπιακούς αγώνες.  Πολλόι τόνιζαν την ανάγκη για έγκαιρη προετοιμασία για την αντιμετώπιση της δυσμενέστερης προοπτικής.  Αντί για αυτό, οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ καλλιεργούσαν αυταπάτες περί «ισχυρής οικονομίας» και περί «σύγκλισης» δήθεν πραγματικής.  Η δε ΝΔ καλλιεργούσε προεκλογικά προσδοκίες αβάσιμες, για ρυθμούς αύξησης μεγαλύτερους του 5%.

Βεβαίως υπάρχει κρίση, αλλά αυτή πρωτίστως αφορά, στο μοντέλο ανάπτυξης και στις ασκούμενες πολιτικές.  Ακριβώς γι’ αυτό,  η ελληνική κοινωνία τη βιώνει, εκτός των άλλων, και ως μια κρίση προσδοκιών και προοπτικών.

Αν ομως αυτό είναι το πρόβλημα, σε τι θα βοηθήσουν τα όποια έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπισή του;  Θα βελτίωνε π.χ. τις προσδοκίες των ανέργων, των χαμηλόμισθων ή των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, μια αύξηση των έμμεσων φόρων; Ή μήπως θα βελτίωνε τις προοπτικές για επενδύσεις και απασχόληση; Ασφαλώς το δημοσιονομικό πρόβλημα είναι υπαρκτό.  Αλλά η κύρια συνιστώσα του είναι οχι το έλλειμμα αλλά το χρέος.  Αυτό ομως δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με έκτακτα εισπρακτικά μέτρα. Αντίθετα θα εκπιδεινωθεί άν τέτοια μέτρα επιτείνουν την αναπτυξιακή ύφεση που ήδη παρατηρείται.

Ακριβώς γι’ αυτό, η προσπάθεια να δραματοποιηθούν υπαρκτά προβλήματα, να καλλιεργηθεί ενα κλίμα έκτακτης ανάγκης, για να μπορέσουν τελικά να  γίνουν αποδεκτά εισπρακτικά μέτρα, μπορεί να υπηρετεί πολιτικούς σχεδιασμούς και σκοπιμότητες, ενέχει όμως σοβαρούς κινδύνους για την κοινωνία, και τις γενικότερες προοπτικές.

Φυσικά με τα σημερινά δεδομένα, η δημοσιονομική προσαρμογή δεν είναι εφικτή στις διαστάσεις και στο χρόνο μέσα στον οποίο έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση να την πραγματοποιήσει.  Με την προσφυγή ομως σε έκτακτα εισπρακτικά μέτρα το πρόβλημα δε θα ξεπεραστεί.  Νέα έκτακτα μέτρα και νέες δόσεις πιο σκληρής λιτότητας θα απαιτηθούν ξανά και ξανά.  Έτσι η λιτότητα, και η αναπτυξιακή ύφεση, απο παρένθεση υπάρχει κίνδυνος να αποδειχθούν μια μακροχρόνια, χωρίς ημερομηνία λήξης, παγίδευση.  Το φάρμακο, μπορεί να αποδειχθεί χειρότερο απο την αρρώστια που θέλει να θεραπεύσει.

Ακριβώς γι’ αυτό πρέπει πρώτον να αξιολογθούν και να αξιοποιηθούν τα νέα περιθώρια που δίνει το Σύμφωνο Σταθερότητας μετά την χαλάρωσή του, ώστε η δημοσιονομική προσαρμογή να μην υπονομεύσει την αναγκαία ενδυνάμωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης.

Δεύτερον, πρέπει να αντιμετωπισθούν οχι μόνο τα ελλείμματα αλλά και οι αιτίες τους. Ορισμένες απ’ αυτές βρίσκονται στον αδιαφανή τρόπο διαχείρησης του δημοσίου χρήματος, στην προβληματική κοινωνική αποτελεσματικότητα των δαπανών, στην ανυπαρξία προγραμματισμού, ελέγχου και δημόσιας λογοδοσίας της εκτελεστικής εξουσίας και των φορέων της.

Τέλος υπάρχουν οι γενικότερες προκλήσεις. Η αγιογραφία της «ελεύθερης αγοράς» και οι λιτανείες στον «ελεύθερο ανταγωνισμό» δεν αναιρούν το πραγματικό γεγονός ότι η επιχειρηματικότητα ή η προσέγγιση ξένων παραγωγικών επενδύσεων προϋποθέτουν στρατηγικό σχέδιο, παραγωγική εξειδίκευση, σαφή προσανατολισμό, ενεργοποίηση ολων των φορέων της οικονομίας περιλαμβανομένων και του δημόσιου σε νέες βάσεις.

Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, χρόνια πρίν, εγκατέληψαν κάθε ιδέα σχεδιασμού, κάθε πρακτική δημοκρατικού προγραμματισμού.  Τα ίδια κάνει τώρα και η ΝΔ.

Επίσης, παρατηρούμε ότι οι εργαζόμενοι, οι φορείς της κοινωνίας, ακόμη και η βουλή, η αυτοδιοίκηση, οι περιφέρειες, είναι στο περιθώριο ή σε ρόλους διακοσμητικούς. Η ανάπτυξη κατανοείται ως μια υπόθεση που αφορά τους λίγους και τους ισχυρούς.

 Έτσι, η αναπτυξιακή διαδικασία έχει εκφυλισθεί σε μια ολιγαρχική υπόθεση.  Ολοένα και πιο λίγοι αποφασίζουν γι’ αυτήν, ολοένα και πιο λίγοι ωφελούνται απ’ αυτήν. Χρόνια τώρα ζουν διαδοχικούς κύκλους λιτότητας, με μικρές διακοπές συνήθως κατά τις προεκλογικές περιόδους.

Για να αποκτήσουν συνεπώς νόημα όσα ο πρωθυπουργός λέει κατά της διαπλοκής και της διαφθοράς, χρειάζεται μια νέα σχέση οικονομίας και δημοκρατίας κι ένα νέο μοντέλο κατανομής του πλούτου και των εξουσιών.

Οι εξελίξεις αυτές καθιστούν αναγκαία την ενεργοποίηση της κοινωνίας, την αντίσταση σε μέτρα, έκτακτα ή μή, που διευρύνουν τις ανισότητες και υποσκάπτουν τις αναπτυξιακές πτοοπτικές.  Καθιστούν όμως αναγκαίο και ενα δημόσιο διάλογο ουσίας για τα υπαρκτά και πραγματικά προβλήματα πέρα και σε αντίθεση προς τις επικοινωνιακές διαμάχες των δυνάμεων του δικομματισμού.

Οι εξελίξεις κάνουν αναγκαίο ένα νέο μαζικό, λαϊκό κόμμα της ΑριστεράςΣτους παράξενους καιρούς που ζούμε, δεν θα ήθελα, από δική μου αδράνεια, να βρεθώ εγκλωβισμένος σε ένα κόμμα το οποίο δεν θα έχει πλέον καμία σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ που υπηρέτησα από την ίδρυσή του, & είμαι περήφανος που συνέβαλα στη δημιουργία του. Θέλω να δηλώσω λοιπόν, ότι παραιτούμαι από μέλος του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι μια απόφαση που δεν θα ήθελα να χρειαστεί να λάβω, αλλά οι εξελίξεις την έχουν καταστήσει αναγκαία από καιρό.Θυμίζω ότι από τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ έχω παραιτηθεί ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο. Οι φόβοι που εξέφραζα τότε για εκφυλιστικές εξελίξεις έχουν, δυστυχώς, πλήρως επιβεβαιωθεί. Δεν χρειάζονται, επομένως, πρόσθετα επιχειρήματα. Μπορείς να παραμένεις σε ένα κόμμα, ακόμη & αν διαφωνείς με την τρέχουσα πολιτική του, αρκεί στο κόμμα αυτό να τηρούνται κάποιοι σταθεροί κανόνες και να υπάρχουν δημοκρατικές εγγυήσεις σεβασμού της αξιοπρέπειας και των απόψεων όλων. Είναι όμως εξαιρετικά δύσκολη η παραμονή σε ένα κόμμα στο οποίο η έννοια της δημοκρατίας & της Αριστεράς, αλλά & η ιστορία του ίδιου του κόμματος, υπονομεύονται & μόνος αποδεκτός κανόνας είναι η συχνά αδιευκρίνιστη & ευμετάβλητη βούληση του αρχηγού.Προσωπικά είμαι βέβαιος ότι η Αριστερά θα κληθεί από το λαό, ξανά, να κυβερνήσει, γιατί συσσωρεύονται μεγάλα προβλήματα που απαιτούν προοδευτικές λύσεις. Στοιχεία που δημοσιεύτηκαν χθες για τη συνεχιζόμενη φυγή στο εξωτερικό νέου επιστημονικού & εργατικού δυναμικού, είναι άκρως ανησυχητικά. Είναι μια ακόμη ένδειξη ότι, αν δεν υπάρξει σχέδιο & στρατηγική για αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου & της άνισης αναδιανομής του παραγόμενου πλούτου, η χώρα θα οδηγηθεί σε νέα αδιέξοδα & η κοινωνία σε νέα φτωχοποίηση. Η Αριστερά μπορεί να πρωταγωνιστήσει ξανά υπό την προϋπόθεση, ότι εργάζεται & η ίδια γι’ αυτό, δημιουργεί σχέσεις εμπιστοσύνης με τον κόσμο της εργασίας, έχει επεξεργασμένες λύσεις στα προβλήματα & διαμορφώνει αξιόπιστες προϋποθέσεις προοδευτικής και αποτελεσματικής διακυβέρνησης.Ορισμένοι είχαν προσδοκίες από τη νέα ηγεσία. Όμως στον ΣΥΡΙΖΑ σήμερα, συντελείται μια διαδικασία φθοράς, και όχι δημιουργίας, με πρώτο θύμα την ιστορία του, το έργο του, την ηθικό-πολιτική ακεραιότητά του. Η συζήτηση που άνοιξε, με πρωτοβουλία της ηγεσίας, για «μαύρα ταμεία» αποτελεί τεράστια προσβολή για τα χιλιάδες μέλη του κόμματος που προσέφεραν ανιδιοτελώς & με το υστέρημα τους, κρατούσαν όλα αυτά τα χρόνια το κόμμα όρθιο & τα γραφεία του ανοιχτά. Ήταν ένα μεγάλο δώρο στη Δεξιά & όλους όσους υποστηρίζουν ότι «όλοι είναι το ίδιο».Ο κ. Κασσελάκης παρέλαβε ένα αριστερό κόμμα με προβλήματα & «παραδίδει» πολύ περισσότερα προβλήματα χωρίς αριστερό κόμμα, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μπει σε διαδικασία από-αριστεροποίησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ, με την παρούσα ηγεσία, δεν μπορεί να επιλύσει προβλήματα ταυτότητας, στρατηγικής & δημοκρατικής λειτουργίας που αντιμετώπιζε & από πριν. Θα είναι, για το λόγο αυτόν, σε μια κρίση διαρκείας.Οι εξελίξεις μάς θέτουν μπροστά σε δυο αλληλένδετα καθήκοντα. Πρώτον, να αγωνιστούμε για να υπάρξει ένα νέο μαζικό, λαϊκό κόμμα της Αριστεράς, από τη ριζοσπαστική αριστερά ως την αριστερή σοσιαλδημοκρατία & δεύτερον, μια προοδευτική εναλλακτική στο πρόβλημα της διακυβέρνησης της χώρας. Ας ανταποκριθεί ο καθένας & η καθεμία σε αυτό το διπλό καθήκον με όποιο τρόπο & από όποια θέση επιλέξει.Το βέβαιο είναι ότι η κοινωνική Αριστερά, το «αριστερό ημισφαίριο» της κοινωνίας, υπάρχει, & αναζητά μια κατά το δυνατόν ενιαία, ισχυρή & αποτελεσματική πολιτική εκπροσώπηση. Οι εξελίξεις, στον κόσμο, την Ευρώπη & την Ελλάδα δεν αφήνουν κανένα περιθώριο εφησυχασμού.Η ιστορία, πάντως, δείχνει ότι η συσπείρωση & ανασύνθεση της Αριστεράς έχει μεγαλύτερες δυνατότητες να πετύχει αν γίνει υπόθεση της κοινωνίας, των νέων, του ανένταχτου κόσμου της Αριστεράς & της οικολογίας, μέσα από συλλογικές πρωτοβουλίες & κινήσεις, που πρέπει να υπάρξουν παντού, με κάθε πρόσφορη μορφή. Καλή αντάμωση, λοιπόν, στους γνωστούς χώρους, για τους γνωστούς λόγους.Τι έχει προηγηθεί:- «Ύστατη έκκληση για έναν ταπεινό στόχο» - Επιστολή-έκκληση για την αποτροπή της διάσπασης στην οποία η ηγεσία του κόμματος δεν μου απάντησε ποτέ. 9 Νοεμβρίου 2023: dragasakis.gr/istati-ekklisi-gia-enan-tapeino-stoxo/- «Πού βρισκόμαστε, ποιες οι προοπτικές…» - Αναλυτικό κείμενο με το οποίο εξηγώ τους λόγους της παραίτησης από τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ. 8 Δεκεμβρίου 2023: dragasakis.gr/pou-vriskomaste-poies-oi-prooptikes-pos-tha-pame-stis-evroekloges/- Συνέντευξη για το ίδιο θέμα στον Πάνο Χαρίτο, Kontra Channel. 12 Δεκεμβρίου 2023: dragasakis.gr/anasinthesi-kai-anasigkrotisi-tis-aristeras-me-stoxo-mia-nea-proodeftiki-pleiopsifia/ ... ΠερισσότεραΛιγότερα
Προβολή στο Facebook

Latest Twetter Feeds

YDragasakis @YDragasakis

Could not authenticate you.

Επικοινωνία

Μητροπόλεως 1
10557, Αθήνα

e-mail
ydragasakis@parliament.gr