ΡΗΞΗ ΧΩΡΙΣ ΑΠΟΚΟΠΗ

Τα όσα συμβαίνουν σήμερα στην Ευρώπη δεν θα έπρεπε να προκαλούν έκπληξη. Δεν υπάρχει καμία εξέλιξη που να μην είχε έγκαιρα προβλεφθεί. Η ελληνική κρίση ποτέ δεν ήταν παρά η μύτη του παγόβουνου. Τώρα το «παγόβουνο» βγαίνει στην  κορυφή. Η επέκταση της κρίσης στην Ιταλία,  πιθανώς και στη Γαλλία, το πιστοποιεί. 

Αυτό λοιπόν που ακόμη και δυνάμεις της Αριστεράς με ευκολία αποκαλούν «κρίση του ευρώ», δεν είναι παρά μια κρίση του πολιτικού σχεδίου που το δημιούργησε.

Το ευρώ, ακόμη και στην ατελή μορφή του, πέτυχε μια υψηλή εξωτερική νομιμοποίηση. Άρχισε σε σύντομο χρόνο να εγκαθίσταται ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Η Ρωσία π.χ. έχει ήδη το 50% των συναλλαγματικών αποθεμάτων της σε ευρώ. Οι κοινωνικές και πολιτικές βάσεις του όμως, η λεγόμενη αρχιτεκτονική του ευρώ, αποδείχθηκε σαθρή. Διότι ενσωμάτωνε εξαρχής τη νεοφιλελεύθερη λογική και θεσμοθετούσε την εξουσία των αγορών επί της πολιτικής και επί της εργασίας. Ενώ το ευρώ νομιμοποιήθηκε εξωτερικά ως αποθεματικό νόμισμα, απονομιμοποιήθηκε εσωτερικά, αφού η ύπαρξή του ταυτίσθηκε με τη λιτότητα, την ανεργία, τη διεύρυνση των ταξικών και των περιφερειακών ανισοτήτων, που είναι η βάση της σημερινής κρίσης.

Είναι επομένως η νεοφιλελεύθερη συναίνεση ευρωπαϊκής δεξιάς και σοσιαλδημοκρατίας ο βασικός υπεύθυνος. Και είναι η ανεπάρκεια της Αριστεράς και η αδυναμία των κινημάτων να σπάσουν την εν λόγω συναίνεση ένας δεύτερος συντελεστής. Διότι παρά τα ιδρυτικά του προβλήματα, πολλά μπορούσαν να διορθωθούν ή να αλλάξουν στην πορεία. Αν έγκαιρα εξόπλιζαν το ευρώ με έναν κοινό μηχανισμό δανεισμού, μέσω ευρωομολόγων, αν έστω και τώρα έδιναν στην ΕΚΤ τη δυνατότητα να λειτουργεί ως δανειστής ύστατης ανάγκης, αν τολμούσαν να επιβάλλουν κοινούς ευρωπαϊκούς φόρους στον πλούτο, για να χρηματοδοτήσουν πολιτικές απασχόλησης και πραγματικής σύγκλισης, τότε, ακόμη και τώρα, η κρίση θα μπορούσε να έχει τεθεί υπό έλεγχο.

Διότι, όπως έχει πλέον καταφανεί όχι μόνο η Ελλάδα αλλά όλη η Ευρώπη κάθεται πάνω σε ένα σωρό από χρέη, κρατικά, τραπεζικά, ιδιωτικά. Ούτε η Γερμανία είναι έξω από αυτό. Άρα, μόνο μια κοινή πανευρωπαϊκή πολιτική ακύρωσης ή απόσβεσης του παλιού χρέους -οι τεχνικές λύσεις έχουν προταθεί- θα μπορούσε να βγάλει την Ευρώπη από το φαύλο κύκλο των χρεών της λιτότητας και της ύφεσης.
  

Για τον κόσμο της εργασίας και τους λαούς της Ευρώπης το θέμα δεν είναι η εθνική αναδίπλωση, δεν είναι πώς να στραφεί η μία χώρα ενάντια στην άλλη, με νομισματικούς και άλλους οικονομικούς πολέμους, που εύσχημα λέγονται «ανταγωνισμός», αλλά η επανίδρυση της Ευρώπης στη βάση της αλληλεγγύης.

Το μέλλον της Ευρώπης είναι συνυφασμένο λοιπόν με το μέλλον των κοινωνικών και των πολιτικών αγώνων για την αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών στην Ευρώπη και στην κάθε χώρα ξεχωριστά. Για να σωθεί το ευρώ πρέπει να σπάσουν τα ταξικά και νεοφιλελεύθερα δεσμά του, να γίνει ένα πραγματικά κοινό νόμισμα στην υπηρεσία των λαών, και όχι των τραπεζιτών και των πολυεθνικών της Ευρώπης.

Αυτό θα καθορίσει και τη δική μας πορεία.

Το θέμα δεν είναι να επιλέξουμε ανάμεσα σε ένα ευρώ της κοινωνικής δυστυχίας και σε μια δραχμή της κοινωνικής συμφοράς, αλλά να δημιουργήσουμε τους όρους για την ανασύνταξη της κοινωνίας και την ουσιαστική επανένταξη στις ευρωπαϊκές εξελίξεις, από τις οποίες επί της ουσίας έχουμε αποκοπεί, με όρους ουσιαστικής δημοκρατίας, πλήρους απασχόλησης, κοινωνικής δικαιοσύνης, εθνικής αξιοπρέπειας και ισότιμης συνεργασίας.   

Η πολιτική, που εκβιαστικά μας ζητούν να εφαρμόσουμε, είναι μια ακραία εκδοχή της ίδιας που διαλύει και αποσυνθέτει την Ευρώπη. Είναι μια σκληρή, βάναυση εκδοχή μιας στρατηγικής που επεκτείνεται σε όλο τον κόσμο, με στόχο την απορρόφηση του κόστους της κρίσης από τους λαούς. Η λογική «κάντε αυτά που σας λέμε και βλέπουμε», χωρίς κόκκινες γραμμές ή διασφαλίσεις για το αποτέλεσμα, έχει αποδειχθεί καταστροφική. Ο εκβιασμός είναι υπαρκτός, διότι ακόμη και όταν δεν υλοποιείται έχει επιπτώσεις. Αλλά η απάντηση σ’ αυτόν δεν είναι ούτε η υποταγή ούτε η αποκοπή. Μια οργανωμένη ρήξη με τις κυρίαρχες πολιτικές, χωρίς αποκοπή από το ευρωπαϊκό πλαίσιο, μαζί με τους λαούς της Ευρώπης, είναι η μόνη ορατή προοπτική, και θα περίμενε κανείς να είναι ήδη κοινός στόχος όλης της Αριστεράς, σε Ελλάδα και Ευρώπη.