Παρέμβαση και ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής στη συζήτηση σχετικά με την κύρωση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου για την παράταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας.

Παρέμβαση [Με αφορμή αποστροφή του λόγου του βουλευτή της ΝΔ, Μ. Κόνσολα]

Στο θέμα αυτό [σ.σ. περί ενδεχομένου ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, όπως τέθηκε από τον Βουλευτή της ΝΔ, κ. Μάνο Κόνσολα] υπήρξαν κάποια σχόλια εκτός Βουλής. Απαντήθηκαν με Δελτίο Τύπου του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης. Ίσως δεν το ξέρει ο κ. Κόνσολας, γι’ αυτό αντέδρασε.

Πώς έχει το θέμα; Είχαμε μια αναλυτική και νομίζω ουσιαστική συζήτηση στην Επιτροπή της Βουλής, όπως επισήμαναν και οι εισηγητές ήδη. Ουδεμία ανησυχία δεν προέκυψε από την ομιλία μου, τότε. Κανείς δεν τρόμαξε ότι θέτω θέμα «ανακεφαλαιοποίησης». Κανείς δεν διαισθάνθηκε ότι τίθεται κάποιο τέτοιο θέμα. Γιατί; Διότι, στην ουσία ήταν ένας διάλογος που ξεκίνησε με την ομιλία του εκπροσώπου του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, ο οποίος με τον τρόπο που έθετε το θέμα, εμφανιζόταν η μείωση των «κόκκινων» δανείων να μοιάζει ως «δώρο» που κάνουμε προς τις τράπεζες.

Είπε χαρακτηριστικά: «Θέλετε να μειώσετε “κόκκινα” δάνεια για να μπορούν οι τράπεζες να δίνουν δάνεια στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους». Τον διέκοψα για να του πω «και μικρές επιχειρήσεις για να δανειοδοτηθούν, στεγαστικά δάνεια και καταναλωτικά δάνεια για να δοθούν, πρέπει οι τράπεζες να μπορούν να δίνουν δάνεια». Άρα, η μείωση των «κόκκινων» δανείων είναι ένας ευρύτερος κοινωνικός στόχος. Αυτό ελέχθη.

Δυστυχώς, υπήρξαν δυνάμεις εκτός Βουλής και η Νέα Δημοκρατία που μίλησε για ανεύθυνες δηλώσεις. Υπήρξαν και μέσα ενημέρωσης τα οποία -για δικούς τους λόγους- κινδυνολόγησαν. Επομένως, κύριε Πρόεδρε, εγώ θα ήθελα στα ένα-δυο λεπτά να διαβάσω τι ακριβώς ελέχθη εδώ μέσα, ούτως ώστε να συνεννοηθούμε τουλάχιστον μεταξύ μας οι βουλευτές που έχουμε την ευθύνη να νομοθετήσουμε. Είναι μια παράγραφος. Δεν θα σας κουράσω πολύ.

Είπα τέσσερις, κατά την άποψή μου αυτονόητες αλήθειες.

Πρώτον, δεν πρέπει να υποτιμήσουμε το γεγονός ότι είμαστε η χώρα με τα περισσότερα «κόκκινα» δάνεια. Διαφωνεί κανείς σ’ αυτό; Είμαστε η χώρα στην Ευρώπη με τα περισσότερα «κόκκινα» δάνεια. Είχαν φτάσει στα 97 δισεκατομμύρια ευρώ το 2014. Από τότε αρχίζει η μείωσή τους, αλλά παραμένουν υψηλά και πρέπει να τα μειώσουμε.

Δεύτερη αλήθεια. Δεν έχουμε λύσεις-«manual». Δεν είναι κάτι που με «αυτόματο πιλότο» ή με μια απλή λύση μπορείς να ξεφορτωθείς όλα αυτά τα δάνεια. Πρέπει να δούμε τι γίνεται διεθνώς, να δούμε καλές πρακτικές, να δοκιμάσουμε λύσεις. Πάρτε τι συζήτηση γίνεται τώρα ανάμεσα σε μια πρόταση που έχει καταθέσει το ΤΧΣ και μια πρόταση που έχει καταθέσει η Τράπεζα της Ελλάδας. Βλέπετε τι συζήτηση γίνεται εδώ και έξω με επενδυτές. Αυτό εννοούσα. Πρέπει την κάθε λύση να τη συζητούμε, να βλέπουμε τα θετικά, τα αρνητικά, ενδεχόμενους κινδύνους. Σημειώνω έναν τέτοιο κίνδυνο.

Η τρίτη αλήθεια, κατά την άποψή μου τουλάχιστον. Αν δεν προσέξουμε μπορεί να κάνουμε ρυθμίσεις που να οδηγήσουν τις τράπεζες να χρειαστούν νέα κεφάλαια. Είναι δύσκολο αυτό; Μπορεί κανείς να κάνει μια ρύθμιση που να απαιτήσει να χρειαστούν οι τράπεζες νέα κεφάλαια. Αυτό είναι μια πραγματικότητα. Τι σημαίνει; Ότι δεν πρέπει να κάνουμε καμία ρύθμιση που να οδηγεί στην ανάγκη νέων κεφαλαίων; Όχι, αλλά πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε. Η τάδε λύση, παραδείγματος χάριν η λύση που προτείνει το ΤΧΣ και που επεξεργάζεται το Υπουργείο Οικονομικών θα απαιτήσει εγγύηση του Δημοσίου. Θα το μετρήσουμε αυτό, τι συνέπειες μπορεί να έχει. Μια άλλη λύση μπορεί να απαιτήσει νέα κεφάλαια για τις τράπεζες. Οι τράπεζες μπορούν τα κεφάλαια αυτά να τα βρουν με διάφορους τρόπους αλλά πρέπει να έχουμε συνείδηση των πραγμάτων.

Και η τέταρτη, κατά την άποψή μου πάντα, αυτονόητη αλήθεια είναι ότι δυστυχώς αυτά τα νέα κεφάλαια ενδεχομένως να κληθεί να τα βάλει πάλι ο Έλληνας φορολογούμενος. Τι σημαίνει «ενδεχομένως»; Σημαίνει ότι αν υποθέσουμε ότι μια τράπεζα έχει ανάγκη από κεφάλαια, πρώτον, μπορεί να τα βρει εκ των ενόντων. Παραδείγματος χάριν, η Eurobank προωθεί ένα σχέδιο που απαιτούνται νέα κεφάλαια και προσπαθεί να τα βρει αυτά ενσωματώνοντας στη Eurobank μια θυγατρική της, μια άλλη εταιρεία στην οποία έχει μεγάλη συμμετοχή. Είναι μια λύση αυτή. Άλλη λύση μπορεί να είναι να πουλήσει περιουσιακά στοιχεία, αν έχει. Άλλη λύση είναι να κάνει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Μπορεί όμως, αν αυτές οι λύσεις δεν υπάρχουν, να χρειαστεί το κράτος, όπως έκανε παλιότερα, να βάλει κεφάλαια ή να θελήσει το κράτος να βάλει κεφάλαια, όπως έγινε στο παρελθόν.

Αυτά, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ελέχθησαν από μένα εδώ. Για μένα αποτελούν θέσεις αρχής, ένα πλαίσιο για να δούμε τις διάφορες ρυθμίσεις και να τις αξιολογήσουμε.

Τελειώνοντας, επαναλαμβάνω, λοιπόν, ότι η όποια ρύθμιση πρέπει πρώτον να λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές συνέπειες. Τι σημαίνουν αυτά που νομοθετούμε για την κοινωνία. Όπως το θέμα τις πρώτης κατοικίας που θα νομοθετήσουμε εντός του Φεβρουαρίου. Θα τα πω στο τέλος αυτά.

Δεύτερον, οι δημοσιονομικής φύσης συνέπειες. Έχει επιβαρύνσεις για το κράτος; Έχει επιβαρύνσεις για τους φορολογούμενους; Κι αυτό πρέπει να το υπολογίσουμε. Και το τρίτο είναι οι συνέπειες σε ό,τι αφορά στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών. Υπάρχουν συνέπειες; Θα χρειαστούν κεφάλαια; Πώς θα τα βρούμε;

Αυτά είναι στοιχεία που νομίζω ότι -όποιος διαθέτει καλή θέληση μπορεί να συμφωνήσει- είναι πλαίσιο για μια ορθολογική συζήτηση για το θέμα των «κόκκινων» δανείων. Αυτά ελέχθησαν.

Το χρήσιμο σε όλη αυτή την ιστορία είναι ότι αποκαλύφθηκε για μία ακόμη φορά ότι ορισμένες δυνάμεις, στην προσπάθειά τους να αντιπολιτευθούν, θυσιάζουν και σοβαρότητα και υπευθυνότητα.

Να πω και το θετικό, όμως, κατά την άποψή μου. Θεωρώ θετικό το ότι ο κ. Στουρνάρας, η Τράπεζα της Ελλάδας, επισήμως είπε κάτι που έπρεπε να έχει λεχθεί ίσως προ πολλού, αλλά ελέχθη τώρα. Είπε ότι τα δύσκολα για τις τράπεζες ανήκουν στο παρελθόν. Συμφωνώ σε αυτό.

Ομιλία

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Κι ευχαριστώ και τους συναδέλφους για τη συζήτηση. Νομίζω ότι ήταν σε θετικό κλίμα. Οι παρατηρήσεις είναι ευπρόσδεκτες, ανεξάρτητα αν συμφωνούμε ή όχι με όλες. Και το λέω αυτό σε αντιπαράθεση ακριβώς με το κλίμα που διαμορφώθηκε ευρύτερα, με αφορμή τη συζήτηση που είχαμε στην Επιτροπή.

Επειδή θέσαμε μερικά γενικότερα θέματα, ν’ αρχίσω μ’ αυτά. Σχολίασε ένας ομιλητής ότι έχουμε ανάκαμψη αλλά είναι ισχνή. Θέλω να θυμίσω απλώς ότι αυτό που ζήσαμε εδώ στην Ελλάδα δεν ήταν μια συνηθισμένη κρίση. Είχαμε μια βαθιά παρατεταμένη ύφεση, μια αποσύνθεση κοινωνικών δομών και υπηρεσιών, μια κοινωνική κρίση.

Επομένως, όταν βγαίνουμε από μια τέτοια κρίση, το να έχουμε μία τέτοια ανάκαμψη, στο 2% ή και παραπάνω, δεν είναι κάτι ευκαταφρόνητο. Διότι, δεν είναι δεδομένο ότι αυτό θα συνέβαινε, όπως δεν συνέβη τα προηγούμενα χρόνια.

Εμείς παραλάβαμε, λοιπόν, μία χώρα σε αδιέξοδο, σε τέλμα, χωρίς ορατότητα και προοπτική και καταφέραμε ν’ αλλάξουμε τη φορά των πραγμάτων. Για μένα αυτό είναι το σημαντικό, χωρίς να σημαίνει ότι και ο ρυθμός δεν έχει τη σημασία του∙ από την ύφεση περάσαμε σε μία ανοδική τροχιά. Από την αύξηση της ανεργίας, περάσαμε στη βαθμιαία μείωσή της. Από τη διαρκή μείωση των εισοδημάτων ή τη στασιμότητα, περάσαμε στην αποκατάσταση του κατώτατου μισθού και θα έχουμε και στο μέλλον εντονότερη μία ευρύτερη ανάκαμψη των εισοδημάτων. Επομένως, είμαστε τώρα σε θέση να σχεδιάσουμε το μέλλον.

Ακούω τη «θεωρία του ελατηρίου», ότι έπρεπε, λέει, επειδή είχαμε μεγάλη ύφεση, να εκτιναχθεί η οικονομία και να έχουμε, όπως το ελατήριο, μία εκτίναξη των ρυθμών ανάπτυξης και των επενδύσεων. Αυτό θα συνέβαινε, ενδεχομένως, αν είχαμε μία κρίση ζήτησης. Δηλαδή, αν απλώς είχε μειωθεί η ζήτηση και μετά αυξάναμε τη ζήτηση, αυτό θα εκφραζόταν με αυτόν τον τρόπο που περιγράφει η θεωρία του ελατηρίου, όπως λέγεται.

Εδώ είχαμε καταστροφή του παραγωγικού ιστού και είχαμε και πριν από την κρίση ένα παραγωγικό υπόδειγμα μη βιώσιμο. Άρα, θέλουμε ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης, θέλουμε, όμως, κυρίως μία βιώσιμη ανάπτυξη -με την οικονομική, την οικολογική και την κοινωνική διάσταση του όρου- και μία δίκαιη ανάπτυξη. Οι προοπτικές, επομένως, από εδώ και πέρα θα εξαρτηθούν κυρίως από το ρυθμό μεταβολής, από το ρυθμό μετάβασης στο νέο υπόδειγμα.

Το δεύτερο που θέλω να πω εισαγωγικά είναι ότι, αν βγαίνει ένα συμπέρασμα τα τελευταία χρόνια από τον Tύπο της αντιπολίτευσης που ακολούθησε κυρίως η Αξιωματική Αντιπολίτευση, είναι ότι διαψεύστηκαν οι καταστροφολογίες: Δεν θα έκλεινε η πρώτη αξιολόγηση, αλλά έκλεισε. Δεν θα έκλεινε η δεύτερη αξιολόγηση, που είχαμε τότε μία ένταση με το Διεθνές  Νομισματικό Ταμείο, αλλά έκλεισε. «Δεν θα βγούμε από το μνημόνιο, θα έχουμε τέταρτο μνημόνιο», αλλά διαψεύστηκαν. «Θα κοπούν οι συντάξεις», αλλά δεν κόπηκαν. «Δεν βγαίνουμε στις αγορές», βγήκαμε. «Βγήκατε αλλά με πενταετές μόνο ομόλογο», θα βγούμε, όμως, και με μεγαλύτερης διάρκειας ομόλογο.

Με αυτήν την έννοια, αυτόν τον δρόμο μπορεί να το συνεχίζει κανείς, αλλά οδηγεί σε μια διάψευση, όπως είπα, και γελοιοποίηση αυτού του τρόπου σκέψης. Το ίδιο ακούω και τώρα εδώ: «Δεν θα έχουμε προστασία της πρώτης κατοικίας, εκατομμύρια χιλιάδες πλειστηριασμοί θα έρθουν». Υπομονή, μέσα στον μήνα θα έρθει η πρόταση νόμου, θα υπάρχει ένα νέο σχέδιο, ένα σύστημα προστασίας, θα έχουμε την ευκαιρία να το συζητήσουμε. Τότε θα τα συζητήσουμε όλα αυτά αναλυτικά.

Θα αναφερθώ σε λίγα πράγματα τώρα. Αρχίζω καταρχήν με την πρόταση, την τροπολογία του κυρίου Κουτσούκου να παρατείνουμε το νόμο, όχι μέχρι τέλος του μήνα, αλλά μέχρι τέλος του χρόνου, διότι υπήρξαν κάποια κρούσματα στα οποία οι τράπεζες δεν έδιναν τα στοιχεία σε δανειολήπτες για να υποβάλουν τα χαρτιά τους ώστε να μπουν στον νόμο Κατσέλη.

Προτείνω να περιμένουμε. Αν θέλετε, κρατήσετε την τροπολογία, να δούμε το σχέδιο νόμου, αν δεν καλύπτει αυτό, να το συζητήσουμε τότε. Εμείς θα προσπαθήσουμε στο σχέδιο νόμου να υπάρχει η πρόνοια αυτή. Δηλαδή, εάν κάποιος πήγε στην τράπεζα, είχε όλα τα χαρτιά του και απλώς δεν πρόλαβε να προσφύγει στο νόμο, διότι, με ευθύνη της τράπεζας, δεν του δόθηκε κάποιο χαρτί, θα υπάρξει μία φόρμουλα ώστε να καλυφθούν αυτοί οι άνθρωποι, εφόσον υπάρχουν.

Επομένως, συμφωνώ με την παρατήρηση, είχε γίνει και στην Eπιτροπή, αλλά σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισής της, εμείς θα θέλαμε να μην υπάρξει παράταση του νόμου Κατσέλη, αλλά να υπάρξει το νέο σχέδιο. Εργαζόμαστε ούτως ώστε αυτό να έρθει σε συζήτηση στη Βουλή εντός του Φεβρουαρίου.

Σχετικά με το αν θα υπάρξει προστασία ή αν θα είναι καλύτερη η προστασία, θα ήθελα σήμερα να σας πω, γιατί αν μπω σε λεπτομέρειες θ’ ανοίξει μία άναρχη συζήτηση και χωρίς την ευθύνη της τελικής θέσης, αυτό που ήθελα να πω είναι ότι:

Πρώτον, θα υπάρξει προστασία της πρώτης κατοικίας.

Δεύτερον, επιδιώκουμε η δόση που πληρώνουν οι δανειολήπτες να είναι δραστικά μικρότερη, κατά περίπτωση βεβαίως, ούτως ώστε να διευκολύνεται η εξυπηρέτηση των δανείων.

Τρίτον, επιδιώκουμε να επεκταθεί η προστασία και σε κατηγορίες δανειοληπτών που σήμερα δεν περιλαμβάνονται και αυτό είναι ένα θέμα. Δεν το κρύβουμε ότι συζητείται το εύρος και άλλα, αλλά σίγουρα κάποιες κατηγορίες, όπως είναι μικρέμποροι και άλλοι, πιστεύω ότι θα συμπεριληφθούν.

Επομένως, θα έχουμε ένα σύστημα με αρκετά θετικά στοιχεία, θα οδηγήσει σε ουσιαστικές λύσεις και γρήγορα και για τους δανειολήπτες και όλους τους εμπλεκόμενους. Επαναλαμβάνω, όμως, ότι θα έχουμε την ευκαιρία να το συζητήσουμε αναλυτικά.

Το άλλο σημείο το οποίο συζητήθηκε παρεμπιπτόντως, αλλά εκτενώς, είναι η εξέλιξη των «κόκκινων» δανείων. Άκουσα ότι ο κ. Μάριος Γεωργιάδης κατέθεσε και έναν πίνακα που απεικονίζει, αν κατάλαβα καλά, τη σημερινή εικόνα. Και άκουσα, επίσης, να λέει ότι τα «κόκκινα» δάνεια δεν δημιουργήθηκαν σήμερα, δημιουργήθηκαν από το 2008 και μετά. Αυτό είναι σωστό.

Εγώ θα πρότεινα, αντί του πίνακα που δείχνει πού βρίσκονται σήμερα τα «κόκκινα» δάνεια να δούμε τον πίνακα που δείχνει την εξέλιξη των «κόκκινων» δανείων. Εάν δούμε, λοιπόν, αυτόν τον πίνακα, τον οποίο δημοσιεύει η Τράπεζα της Ελλάδος, θα διαπιστώσουμε ότι είχαμε μία διαρκή αύξηση των «κόκκινων» δανείων, με το «βουνό» να δημιουργείται μεταξύ 2011 και 2013, 2014. Στις 31/12/2014 είχαν φτάσει στα 97 δισεκατομμύρια και από τότε αρχίζει μία πορεία μείωσής τους. Άρα, τα δάνεια δημιουργήθηκαν πριν έρθει αυτή η Κυβέρνηση στην εξουσία, το «βουνό» των δανείων εννοώ, το στοκ το μεγάλο. Η όποια μείωσή τους είναι αποτέλεσμα των πρωτοβουλιών που πήρε αυτή η Κυβέρνηση.

Μόνο η Κυβέρνηση; Έρχομαι τώρα σε ένα δεύτερο θέμα, που ίσως είναι παρανόηση. Η στοχοθεσία για τη μείωση των δανείων δεν ήταν κυβερνητική απόφαση, δεν ήταν κάποιος νόμος της Κυβέρνησης, κάποια απόφαση. Η στοχοθεσία καθορίστηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τις τράπεζες. Και πρέπει να πω ότι η στοχοθεσία μέχρι τώρα τηρείται, δηλαδή αυτό που έχει συμφωνηθεί, να μειωθούν τα «κόκκινα» δάνεια, μειώθηκαν, γι’ αυτό έχουμε και τη μείωση. Αυτό που συζητείται, όμως, εδώ και μερικούς μήνες είναι η ανάγκη επιτάχυνσης αυτής της μείωσης.

Στο πλαίσιο αυτό βγήκε και μία ανακοίνωση από το Γραφείο Τύπου του Υπουργείου Οικονομικών, το οποίο δίνει αυτές τις βασικές πληροφορίες, τις οποίες ιδίως οι εκπρόσωποι της Νέας Δημοκρατίας, και κυρίως όχι εδώ μέσα όσο έξω, αγνοούν. Έχουν ένα ύφος εισαγγελέα λες και ήρθαν ξαφνικά από τον Άρη και διαπιστώνουν ότι είχαμε «κόκκινα» δάνεια χωρίς να λένε τίποτα για ό,τι αφορά το ιστορικό του προβλήματος και χωρίς να λένε τίποτα για τις προσπάθειες που έγιναν τότε χωρίς να αποδώσουν κανένα αποτέλεσμα. Τέσσερα επιχειρηματικά δάνεια ρυθμίστηκαν μέχρι το 2014. Επομένως, χρειάζεται μία σεμνότητα σε ορισμένα θέματα και μία εν πάση περιπτώσει αναγνώριση της πραγματικότητας.

Το δεύτερο θέμα αφορά την κατάσταση των τραπεζών. Ό,τι έχει συμβεί στις τράπεζες τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες είναι σε θετική κατεύθυνση. Θυμίζω:

Πρώτον, αύξηση καταθέσεων. Πέρυσι είχαμε αύξηση καταθέσεων -αν θυμάμαι καλά τους αριθμούς- 15 δισεκατομμύρια ευρώ. Δεν είναι μικρή αύξηση αυτή και όλοι αναγνωρίζουν ότι αυτή η αύξηση κρύβει μέσα της και επιστροφή χρημάτων από όσους τα διεκδικούσαν εκτός τραπεζικού συστήματος.

Δεύτερον, μείωση των «κόκκινων» δανείων, αυτή που είχαμε.

Τρίτον, μείωση προς μηδενισμό της εξάρτησης των τραπεζών από το δανεισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το γνωστό ELA.

Τέταρτον, βελτίωση των συνθηκών πρόσβασης στις αγορές, η οποία τώρα μάλιστα θα επιτρέψει στις τράπεζες, αφού βγήκε το Δημόσιο να βγουν και αυτές με κάποιες μορφές. Βελτίωση και των επιτοκίων και των όρων χρηματοδότησης της οικονομίας.

Επομένως, όλη αυτή η φιλολογία που αναπτύσσεται με το παραμικρό βλέπουμε ότι δεν έχει αντικειμενική βάση σήμερα. Άκουσα εδώ ως επιχείρημα ότι δικαιολογημένα ο κόσμος αντιδρά με πανικό, διότι θυμάται τα παλιά.

Και εμείς οι βουλευτές τι κάνουμε; «Χαϊδεύουμε», πριμοδοτούμε και ενθαρρύνουμε αυτό το κλίμα όταν δεν στηρίζεται σε πραγματικά γεγονότα; Γιατί δεν μπορούμε να συζητάμε με ειλικρίνεια τα προβλήματα, ότι υπάρχει πρόοδος, αλλά η κληρονομιά της κρίσης σε πολλούς τομείς είναι μαζί μας.

Και εγώ τουλάχιστον δεν μπορώ να μπω σε μία λογική να κρύβω την αλήθεια. Διότι, η κρυμμένη αλήθεια είναι πιο επικίνδυνη από την αλήθεια όταν την λες και εν πάση περιπτώσει εδώ είμαστε, εάν υπάρχει λόγος, να τα επεξηγούμε και μία και δυο και τρεις φορές.

Το τελευταίο θέμα με το οποίο θέλω να ολοκληρώσω είναι ότι παρά τη βελτίωση αυτή, λόγω των «κόκκινων» δανείων και των άλλων προβλημάτων που δημιουργήθηκαν στην οικονομία γενικά, και ειδικά και στο σύστημα χρηματοδότησης, υπάρχει ένα χρηματοδοτικό κενό το οποίο δεν μπορεί να καλυφθεί σήμερα από το τραπεζικό σύστημα. Ακριβώς γι’ αυτό, από αυτό το βήμα ίσως και πριν από τρία χρόνια είχα χρησιμοποιήσει πάλι έναν όρο που έγινε αιτία μιας μεγάλης φιλολογίας. Είχα μιλήσει για την ανάγκη ενός παράλληλου, να το πω τώρα εναλλακτικό ή συμπληρωματικό, χρηματοδοτικού συστήματος.

Τι εννοούσα τότε; Μία σειρά από συμπληρωματικά μέσα, πέραν των τραπεζών, με τα οποία θα αντιμετωπίσουμε, θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε, να αμβλύνουμε ή να λύσουμε,  σε αυτό το χρηματοδοτικό κενό.

Τώρα, τρία χρόνια μετά μπορούμε να δούμε ότι αυτό δημιουργείται. Το Υπουργείο Οικονομίας & Ανάπτυξης έχει δημιουργήσει μία σειρά προγραμμάτων με τα περισσότερα εξ αυτών να μην χρεώνονται μέσω των τραπεζών. Μαζί με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων δημιουργήσαμε μία δέσμη από επενδυτικά Ταμεία, τα οποία ήδη λειτουργούν και ήδη επενδύουν σε καινοτόμες επιχειρήσεις και άλλες που έχουν ανάπτυξη. Χθες το Ταμείο, το οποίο είναι δημόσια επιχείρηση, όπως γνωρίζετε έκανε μία ανοιχτή πρόσκληση, στην οποία επίσης εξαγγέλλει μία σειρά από νέα τέτοια εργαλεία-επενδυτικά Ταμεία. Επιτρέψτε μου να τα αναφέρω συνοπτικά, διότι ίσως οι βουλευτές δεν είχαν την ευκαιρία να την πληροφορηθούν.

Δημιουργούμε, λοιπόν, κατ’ αρχήν μία σειρά από Ταμεία, που έρχονται να καλύψουν το εξής πρόβλημα των μικρομεσαίων κυρίως επιχειρήσεων: Οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να πάρουν λεφτά από τις τράπεζες είτε από το Χρηματιστήριο, εάν είναι εισηγμένες, είτε εκδίδοντας ομόλογα. Η μικρή και η μεσαία επιχείρηση δεν μπορεί να κάνει τουλάχιστον τα δύο απ’ αυτά. Δεν μπορεί από το Χρηματιστήριο, δεν μπορεί να εκδώσει ομόλογα και με τις τράπεζες η κατάσταση παραμένει μερικές φορές δύσκολη.

Αυτό, λοιπόν, το οποίο θα κάνουν αυτά τα Ταμεία είναι ότι θα δώσουν τη δυνατότητα σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να εκδώσουν ομόλογα, τα οποία θα αγοράσουν αυτά τα Ταμεία με κάποιους όρους και με κάποιο επιτόκιο, βεβαίως, το οποίο πρέπει να είναι ελκυστικό. Το άλλο βασικό που κάνουμε με αυτόν τον τρόπο είναι ότι ενεργοποιούμε ιδιωτικούς πόρους. Διαθέτουμε, δηλαδή, κάποιους δημόσιους πόρους, αλλά τα Ταμεία θα δημιουργηθούν μόνο εάν υπάρξουν και αντίστοιχοι ιδιωτικοί πόροι.

Η δεύτερη ομάδα Ταμείων ονομάζεται «Επάνοδος». Είναι Ταμεία τα οποία θα επενδύουν αποκλειστικά σε επιχειρήσεις που είναι σε φάση αναδιάρθρωσης. Είχαμε, για παράδειγμα, μια προβληματική ή υπερχρεωμένη επιχείρηση. Έχει, όμως, ρυθμίσει τα δάνειά της. Έχει ένα επιχειρησιακό σχέδιο, που υπόσχεται μία θετική προοπτική. Της λείπουν, όμως, κεφάλαια, μετοχικά, όχι δανειακά. Εκεί, λοιπόν, αυτά τα Ταμεία μπορούν να συνεισφέρουν κεφάλαιο -συμμετέχοντας, εννοείται, στις επιχειρήσεις αυτές- και με αυτόν τον τρόπο να βοηθήσουμε να υπάρξει ένα κύμα εξυγιασμένων επιχειρήσεων, οι οποίες πληρούν τους όρους για μία δεύτερη ευκαιρία.

Το τρίτο Ταμείο το λέμε «Made in Greece». Αυτό περιλαμβάνει 50 εκατομμύρια ευρώ, θα δίνει κεφάλαιο σε επιχειρήσεις οι οποίες θέλουν να κατασκευάσουν, αυτό που λένε οι ειδικοί, brand name, το ελληνικό δηλαδή σήμα και να το επεκτείνουν διεθνώς. Μιλάμε κυρίως για εξωστρεφείς, καινοτόμες επιχειρήσεις οι οποίες, νομίζω, ότι αξίζει να τις προσέξουμε.

Και ένα άλλο Ταμείο με 50 εκατομμύρια, το ονομάζουν, γιατί όλα αυτά έχουν σχεδιαστεί από το ΤΑΝΕΟ όπως είπα και την ομάδα του στο πλαίσιο της ευρύτερης πολιτικής που έχουμε, «Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση». Είναι ένα Ταμείο το οποίο θέλουμε να αρχίσει να επενδύει, να βρίσκει και να ενισχύει επιχειρήσεις οι οποίες είτε είναι καινούργιες και έχουν μία ιδέα καινούργια και υποσχόμενη, είτε είναι σε ανάπτυξη και σε τομείς ταυτισμένους με ρομποτική, με αυτοματισμούς, με ψηφιακές δράσεις και άλλες, που συνδέονται ακριβώς με αυτό το τεχνολογικό κύμα που ζούμε.

Βεβαίως, δεν είναι μόνο αυτά τα εργαλεία. Υπάρχει ένα Ταμείο Υποδομών, το οποίο θα αρχίσει να δραστηριοποιείται σήμερα, μέσω του οποίου θα δίνονται δάνεια χαμηλότοκα από τράπεζες για τη χρηματοδότηση έργων αναπτυξιακού χαρακτήρα, δημόσιων ή και ιδιωτικών, μικρά έργα υποδομών, ηλεκτροφωτισμοί, ενεργειακή αναβάθμιση, διαχείριση απορριμμάτων, αναπλάσεις κάθε μορφής και άλλα έργα.

Και βέβαια, όπως έχω πει, θα έρθει σύντομα και το νομοσχέδιο για την Αναπτυξιακή Τράπεζα, το οποίο θα κληρονομήσει όλα αυτά τα εργαλεία, θα τα εντάξει σε μονιμότερες στρατηγικές και εκτιμούμε ότι με αυτόν τον τρόπο θα καλύψουμε σε μεγάλο βαθμό αυτό το χρηματοδοτικό κενό στο οποίο αναφέρθηκα.

Τέλος, υπάρχουν βεβαίως και τα προγράμματα του ΕΣΠΑ. Αυτά που είπα είναι εκτός των προγραμμάτων αυτών. Εκεί, ανάμεσα στα άλλα, υπάρχει ένα πρόγραμμα το οποίο ενισχύει μικρές τουριστικές μονάδες. Εκεί είχαμε μία εντυπωσιακή προσφορά μεγάλου αριθμού προτάσεων που υπερβαίνει τον προϋπολογισμό.

Το Υπουργείο είναι σε μια κατεύθυνση να αυξήσει τον προϋπολογισμό. Έχω μιλήσει με κάποιους και από τους συναδέλφους στο περιθώριο αυτής της συζήτησης. Βλέπω ότι υπάρχει μια ευρύτερη συναίνεση προς αυτήν την κατεύθυνση. Ίσως δεν θα μπορέσουμε να καλύψουμε όλες τις προτάσεις, διότι υπάρχει θέμα κατανομής πόρων. Και γι’ αυτό παράλληλα θα αυξήσουμε τον προϋπολογισμό και σε δράσεις και προγράμματα τα οποία απευθύνονται στη βιομηχανία ή και σε άλλους τομείς της οικονομίας. Και βεβαίως ετοιμάζουμε και μια δέσμη αντίστοιχων εργαλείων που αφορούν την αγροτική οικονομία.

Τώρα, ολοκληρώνοντας, είπα για την τροπολογία του κ. Κουτσούκου ότι δεν τη δεχόμαστε, όχι επειδή διαφωνούμε με την αιτία που προκαλεί την κατάθεσή της, δηλαδή το πρόβλημα, αλλά με τη λύση. Εμείς θεωρούμε ότι θα είμαστε έτοιμοι να έχουμε το νέο πλαίσιο και θα καλύπτει και αυτές τις περιπτώσεις.

Υπάρχει μια τροπολογία του κ. Κοντονή, η οποία αφορά τη Ζάκυνθο και τις συνέπειες των σεισμών. Με την οποία ζητεί μια μικρή παράταση. Και αυτήν, εφόσον το Σώμα συμφωνεί, θα την κάνουμε δεκτή. Το λέω αυτό διότι συμφωνήσαμε στην Επιτροπή να αποφύγουμε κατάθεση τροπολογιών, αλλά νομίζω ότι αυτή είναι μια εξαίρεση που, με τη συναίνεση τη δική σας, μπορούμε να την υιοθετήσουμε.

Καταθέτω στα Πρακτικά αυτές τις αναφορές που έκανα στα Ταμεία και στο δελτίο Τύπου.