«Το πλάνο για την Ελλάδα του 2030»

Σε λίγους µήνες, τον Αύγουστο του 2018, η Ελλάδα γυρίζει σελίδα, αλλάζει εποχή. Όµως, αν και έχουµε µπει στην τελική ευθεία, το νήµα δεν έχει ακόµη κοπεί.

Χρειάζεται, λοιπόν, αυξηµένη εγρήγορση µέχρι την τελευταία στιγµή. Αλλά εξίσου αναγκαία είναι η έγκαιρη συνειδητοποίηση των νέων µεταµνηµονιακών συνθηκών, των δυνατοτήτων, αλλά και των νέων απαιτήσεων.

Δεν πρόκειται για µια τυπική χωρίς σηµασία αλλαγή, όπως αµήχανα υποστηρίζει η αντιπολίτευση. Ασφαλώς, το τέλος των µνηµονίων δεν είναι το τέλος όλων των διαστάσεων της κρίσης. Είναι όµως µια δυνατότητα και µια ευκαιρία να αντιµετωπίσουµε τις πληγές της κρίσης, αλλά και τις παθογένειες του παρελθόντος από καλύτερες θέσεις.

Διότι η Ελλάδα παύει να αποτελεί εξαίρεση και ο στόχος είναι οι όποιες µεταµνηµονιακές υποχρεώσεις να είναι αντίστοιχες µε εκείνες των άλλων χωρών. Η ελληνική οικονοµία απελευθερώνεται από τα δεσµευτικά πλαίσια των µνηµονίων της σκληρής λιτότητας και της ασφυκτικής κηδεµονίας. Η Ελλάδα ανακτά τον έλεγχο επί της πολιτικής της. Ανακτά τη δυνατότητα, αλλά και την πλήρη ευθύνη, να σχεδιάζει το µέλλον της και να συµµετέχει ισότιµα στις ευρωπαϊκές εξελίξεις.

Για να συνειδητοποιήσουµε τα νέα δεδοµένα, είναι αναγκαία η γενικευµένη στροφή της κοινωνίας προς το µέλλον. Να διαµορφώσουµε ένα νέο τρόπο σκέψης προσανατολισµένο στο «αύριο», µια νέα ιεράρχηση των στόχων µε βάση τα καθήκοντα της επόµενης µέρας, καθώς και µια νέα ατζέντα αντιπαραθέσεων, αλλά και συναινέσεων, µε βάση τα ερωτήµατα και τα διλήµµατα της µετάβασης στη νέα µεταµνηµονιακή εποχή.

Η Ελλάδα της κρίσης και των µνηµονίων είναι µια Ελλάδα µε πληγές και τραύµατα, που θα χρειαστεί χρόνος και προσπάθειες για να επουλωθούν. Είναι ακόµη µια Ελλάδα µε παθογένειες και αρνητικές κληρονοµιές, η έκταση και το βάθος των οποίων δεν έχει ακόµα πλήρως συνειδητοποιηθεί. Θα χρειαστούν όχι απλώς µεταρρυθµίσεις, αλλά ρήξεις και τοµές για να ανατραπούν «συστήµατα» που για δεκαετίες δρούσαν σε όλη την κλίµακα της κοινωνίας ως µηχανισµοί γιγάντωσης και διευρυµένης αναπαραγωγής φαινοµένων διαφθοράς, διαπλοκής και σπατάλης.

Όµως, η Ελλάδα δεν είναι µόνο αυτά. Και σίγουρα δεν είναι ένας «σωρός ερειπίων», όπως εκπρόσωποι του παλαιού καθεστώτος επιδιώκουν να εµφανίσουν. Είµαστε και µια χώρα πολλαπλών δυνατοτήτων.

Η Ελλάδα είναι σήµερα ένας πόλος πολιτικής και γεωπολιτικής σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Στη θέση της δηµοσιονοµικής ασωτίας έχει µπει η -σκληρά κατακτηµένη, µε θυσίες του ελληνικού λαού- δηµοσιονοµική βιωσιµότητα. Το χρέος θα παραµείνει υψηλό ως ποσοστό του ΑΕΠ, όµως οι δαπάνες εξυπηρέτησής του θα είναι υπό έλεγχο και οι συζητήσεις για την περαιτέρω ελάφρυνσή του βρίσκονται σε εξέλιξη.

Η δηµιουργία ταµειακών αποθεµάτων και η θεσµοθέτηση της ρήτρας ανάπτυξης στην εξυπηρέτηση του χρέους θα αποτελούν µηχανισµούς θωράκισης για το µέλλον.

Η χώρα διαθέτει σηµαντικές παραγωγικές δυνατότητες που καλύπτουν οριζόντια όλο το φάσµα της οικονοµίας, τον τουρισµό, την ενέργεια, τη διαµετακόµιση, τη ναυτιλία, τη µεταποίηση, την αγροτική παραγωγή.

Όµως στην εποχή µας οι παραγωγικές δυνατότητες µιας χώρας βρίσκονται πρωτίστως στο ανθρώπινο δυναµικό της και στο πεδίο αυτό έχουµε σηµαντικές αναξιοποίητες δυνατότητες.

Παρότι, λοιπόν, η κληρονοµιά του παρελθόντος είναι βαριά, οι αρνητικές τάσεις όχι µόνο είναι αναστρέψιµες, αλλά η αντίστροφη κίνηση έχει ήδη αρχίσει. Η πολιτική των τελευταίων τριών ετών δηµιούργησε συνθήκες σταθεροποίησης και ανάκαµψης, που αρχίζει να γενικεύεται. Η απασχόληση, οι επενδύσεις, η βιοµηχανική παραγωγή, ο τουρισµός και οι εξαγωγές έχουν µπει σε ανοδική τροχιά. Η ανεργία, αν και είναι ακόµη σε υψηλά επίπεδα, σηµειώνει σηµαντική µείωση.

Ορισµένοι χαρακτηρίζουν την ανάκαµψη αυτή «αναιµική». Πρόκειται για επιφανειακή θεώρηση. Το σηµαντικό είναι ότι ο κύκλος της ύφεσης έκλεισε και τη θέση του έδωσε σ’ έναν κύκλο ανάκαµψης, που όλοι οι διεθνείς οργανισµοί προβλέπουν ότι θα επιταχυνθεί, θα διαµορφωθεί σε επίπεδα µεγαλύτερα του 2% και θα έχει διάρκεια.

Άλλο είναι το πραγµατικό διακύβευµα. Και αυτό συνίσταται στο γεγονός ότι αυτή η ανάκαµψη γίνεται σε µεγάλο βαθµό ακόµη στις παλιές βάσεις. Είναι αποσπασµατική και άνιση. Και οι πολίτες δεν συµµετέχουν ισότιµα στα οφέλη. Το τρένο της οικονοµίας κινείται ακόµη στις παλιές γραµµές. Κι αυτό επιχειρούµε ν’ αλλάξουµε.

Η νέα µεταµνηµονιακή φάση χαρακτηρίζεται, λοιπόν, από µια εγγενή αντίφαση. Από τη µια πλευρά, η οικονοµία θα ανακάµπτει και, αν το διεθνές περιβάλλον είναι ευνοϊκό, η ανάκαµψη θα αποκτά ισχύ και διάρκεια. Από την άλλη, όµως, τα συσσωρευµένα προβλήµατα, οι παθογένειες του παρελθόντος και οι προκλήσεις του µέλλοντος θα εξαντλούν τον δυναµισµό αυτής της ανάκαµψης, αν δεν αντιµετωπίζονται.

Διότι οι λεγόµενες «παθογένειες του παρελθόντος» δεν αφορούν κάποια σποραδικά λάθη πολιτικής, αλλά βαθιά ταυτοτικά χαρακτηριστικά του κρατικοδίαιτου ελληνικού καπιταλισµού και του πελατειακού και γραφειοκρατικού κράτους. Αποτελούν, δηλαδή, από κοινού το «βαθύ σύστηµα», τον πυρήνα των αιτιών της κρίσης και της χρεοκοπίας.

Από την άλλη, είναι η τέταρτη βιοµηχανική επανάσταση, η ψηφιακή και ροµποτική πρόκληση για την εργασία και τα δικαιώµατα, η κλιµατική αλλαγή, η δηµογραφική επιδείνωση, το µεταναστευτικό, οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις, δυνατότητες και κίνδυνοι µαζί, που στο έδαφός τους κρίνονται σήµερα οι εθνικοί και οι ταξικοί ανταγωνισµοί.

Γι’ αυτό και η ανάκαµψη, ακόµη κι αν γίνει ισχυρή, από µόνη της δεν αρκεί, αν δεν µειώνει τις περιφερειακές και κοινωνικές ανισότητες, αν δεν απαντά στις σύγχρονες ανάγκες, αν δεν υπηρετεί τελικά ένα ευρύτερο στρατηγικό σχέδιο που θα επανακαθορίζει το κοινωνικό και παραγωγικό υπόδειγµα, τον διεθνή ρόλο της χώρας και την αναβαθµισµένη θέση της στον διεθνή καταµερισµό της εργασίας. Αυτή είναι η µεγάλη πρόκληση της µεταµνηµονιακής περιόδου. Διότι, αν δεν αποκτήσουµε συνείδηση των βαθύτερων αιτιών της χρεοκοπίας, οικονοµικών, πολιτικών, ακόµη και πολιτισµικών, καθώς και των αιτιακών σχέσεων, δεν θα µπορέσουµε να προχωρήσουµε µέχρι τέλους και χωρίς πισωγυρίσµατα στη ρήξη µε τις παθογένειες που την προκάλεσαν.

Χρειαζόµαστε, λοιπόν, ένα στρατηγικό σχέδιο ευρύτερο και όχι στενά οικονοµικό, σε χρονικό ορίζοντα αντίστοιχο µ’ εκείνο των στόχων βιώσιµης ανάπτυξης του ΟΗΕ, µε συµβολικό ενδιάµεσο σταθµό τα 200 χρόνια από την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Το σχέδιο αυτό, για την Ελλάδα του 2030, πρέπει και µπορεί να αποτελέσει βάση κοινωνικού και πολιτικού διαλόγου, πεδίο διαµόρφωσης των νέων µεταµνηµονιακών διαχωριστικών γραµµών, αλλά και προοδευτικών αναδιατάξεων και ανασυνθέσεων του πολιτικού συστήµατος.

Στην κατεύθυνση αυτή η κυβέρνηση, έπειτα από έναν ευρύ κύκλο διαλόγου στο πλαίσιο των Περιφερειακών Αναπτυξιακών Συνεδρίων, προχωρεί στη σύνταξη της νέας Αναπτυξιακής Στρατηγικής µε τη µορφή ενός προγράµµατος «ειδικού σκοπού», το οποίο θέτει τις κατευθύνσεις της ανάπτυξης, απαντά στη βάση αυτών στα προβλήµατα της κοινωνίας και ταυτόχρονα αποτελεί τη βάση επί της οποίας θα συµφωνηθεί η έξοδος από τα µνηµόνια.

Η νέα Αναπτυξιακή Στρατηγική δεν περιορίζεται, όµως, στο πεδίο των κατευθύνσεων, αλλά προσδιορίζει βασικές δράσεις και µηχανισµούς ελέγχου υλοποίησής τους. Όµως, οι µεταρρυθµίσεις της µεταµνηµονιακής εποχής, όπως άλλωστε και η συνταγµατική αναθεώρηση και άλλες θεσµικές αλλαγές, πρέπει να υπηρετούν τον µετασχηµατισµό του κράτους και της οικονοµίας στην κατεύθυνση της βιώσιµης, δίκαιης και χωρίς αποκλεισµούς ανάπτυξης, την απελευθέρωση της κοινωνίας από τα δεσµά και τις παθογένειες του παρελθόντος, την προετοιµασία της ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις.

Η έξοδος από τα µνηµόνια γίνεται σε µια περίοδο γεωπολιτικών εντάσεων και συγκρούσεων στην περιοχή µας. Τα ζητήµατα, λοιπόν, της ειρήνης, της ασφάλειας και της περιφερειακής συνεργασίας αποκτούν νέα επικαιρότητα και σηµασία. Η ανασυγκρότηση της οικονοµίας, η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης, η αποκατάσταση της αξιοπιστίας των δηµοκρατικών θεσµών και η ενίσχυση της δηµοκρατίας γενικότερα αποτελούν ένα µέρος της απάντησης σε αυτά τα προβλήµατα. Ένα άλλο µέρος της απάντησης, όµως, βρίσκεται στην ενίσχυση και στον επαναπροσδιορισµό του διεθνούς ρόλου της χώρας.

Ο ρόλος µιας περίκλειστης Ελλάδας, που διαιωνίζει τις εκκρεµότητες και γίνεται µέρος των προβληµάτων της περιοχής, δεν είναι µόνο αντιπαραγωγικός, αλλά και επικίνδυνος για τα ευρύτερα εθνικά µας συµφέροντα. Αντίθετα, η ενεργή στρατηγική πολυδιάστατων συµµαχιών, ειρήνης, συνεργασίας και συνανάπτυξης στην περιοχή, µε δραστήρια συµµετοχή στην επίλυση των προβληµάτων της, µπορεί να συµβάλει τόσο στην εδραίωση της ειρήνης και της ασφάλειας όσο και στην αναβάθµιση του διεθνούς ρόλου της χώρας.

*  Άρθρο στο αφιέρωμα των Νew York Times και του Euro2day με τίτλο «Turning Points»

Οι εξελίξεις κάνουν αναγκαίο ένα νέο μαζικό, λαϊκό κόμμα της ΑριστεράςΣτους παράξενους καιρούς που ζούμε, δεν θα ήθελα, από δική μου αδράνεια, να βρεθώ εγκλωβισμένος σε ένα κόμμα το οποίο δεν θα έχει πλέον καμία σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ που υπηρέτησα από την ίδρυσή του, & είμαι περήφανος που συνέβαλα στη δημιουργία του. Θέλω να δηλώσω λοιπόν, ότι παραιτούμαι από μέλος του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι μια απόφαση που δεν θα ήθελα να χρειαστεί να λάβω, αλλά οι εξελίξεις την έχουν καταστήσει αναγκαία από καιρό.Θυμίζω ότι από τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ έχω παραιτηθεί ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο. Οι φόβοι που εξέφραζα τότε για εκφυλιστικές εξελίξεις έχουν, δυστυχώς, πλήρως επιβεβαιωθεί. Δεν χρειάζονται, επομένως, πρόσθετα επιχειρήματα. Μπορείς να παραμένεις σε ένα κόμμα, ακόμη & αν διαφωνείς με την τρέχουσα πολιτική του, αρκεί στο κόμμα αυτό να τηρούνται κάποιοι σταθεροί κανόνες και να υπάρχουν δημοκρατικές εγγυήσεις σεβασμού της αξιοπρέπειας και των απόψεων όλων. Είναι όμως εξαιρετικά δύσκολη η παραμονή σε ένα κόμμα στο οποίο η έννοια της δημοκρατίας & της Αριστεράς, αλλά & η ιστορία του ίδιου του κόμματος, υπονομεύονται & μόνος αποδεκτός κανόνας είναι η συχνά αδιευκρίνιστη & ευμετάβλητη βούληση του αρχηγού.Προσωπικά είμαι βέβαιος ότι η Αριστερά θα κληθεί από το λαό, ξανά, να κυβερνήσει, γιατί συσσωρεύονται μεγάλα προβλήματα που απαιτούν προοδευτικές λύσεις. Στοιχεία που δημοσιεύτηκαν χθες για τη συνεχιζόμενη φυγή στο εξωτερικό νέου επιστημονικού & εργατικού δυναμικού, είναι άκρως ανησυχητικά. Είναι μια ακόμη ένδειξη ότι, αν δεν υπάρξει σχέδιο & στρατηγική για αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου & της άνισης αναδιανομής του παραγόμενου πλούτου, η χώρα θα οδηγηθεί σε νέα αδιέξοδα & η κοινωνία σε νέα φτωχοποίηση. Η Αριστερά μπορεί να πρωταγωνιστήσει ξανά υπό την προϋπόθεση, ότι εργάζεται & η ίδια γι’ αυτό, δημιουργεί σχέσεις εμπιστοσύνης με τον κόσμο της εργασίας, έχει επεξεργασμένες λύσεις στα προβλήματα & διαμορφώνει αξιόπιστες προϋποθέσεις προοδευτικής και αποτελεσματικής διακυβέρνησης.Ορισμένοι είχαν προσδοκίες από τη νέα ηγεσία. Όμως στον ΣΥΡΙΖΑ σήμερα, συντελείται μια διαδικασία φθοράς, και όχι δημιουργίας, με πρώτο θύμα την ιστορία του, το έργο του, την ηθικό-πολιτική ακεραιότητά του. Η συζήτηση που άνοιξε, με πρωτοβουλία της ηγεσίας, για «μαύρα ταμεία» αποτελεί τεράστια προσβολή για τα χιλιάδες μέλη του κόμματος που προσέφεραν ανιδιοτελώς & με το υστέρημα τους, κρατούσαν όλα αυτά τα χρόνια το κόμμα όρθιο & τα γραφεία του ανοιχτά. Ήταν ένα μεγάλο δώρο στη Δεξιά & όλους όσους υποστηρίζουν ότι «όλοι είναι το ίδιο».Ο κ. Κασσελάκης παρέλαβε ένα αριστερό κόμμα με προβλήματα & «παραδίδει» πολύ περισσότερα προβλήματα χωρίς αριστερό κόμμα, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μπει σε διαδικασία από-αριστεροποίησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ, με την παρούσα ηγεσία, δεν μπορεί να επιλύσει προβλήματα ταυτότητας, στρατηγικής & δημοκρατικής λειτουργίας που αντιμετώπιζε & από πριν. Θα είναι, για το λόγο αυτόν, σε μια κρίση διαρκείας.Οι εξελίξεις μάς θέτουν μπροστά σε δυο αλληλένδετα καθήκοντα. Πρώτον, να αγωνιστούμε για να υπάρξει ένα νέο μαζικό, λαϊκό κόμμα της Αριστεράς, από τη ριζοσπαστική αριστερά ως την αριστερή σοσιαλδημοκρατία & δεύτερον, μια προοδευτική εναλλακτική στο πρόβλημα της διακυβέρνησης της χώρας. Ας ανταποκριθεί ο καθένας & η καθεμία σε αυτό το διπλό καθήκον με όποιο τρόπο & από όποια θέση επιλέξει.Το βέβαιο είναι ότι η κοινωνική Αριστερά, το «αριστερό ημισφαίριο» της κοινωνίας, υπάρχει, & αναζητά μια κατά το δυνατόν ενιαία, ισχυρή & αποτελεσματική πολιτική εκπροσώπηση. Οι εξελίξεις, στον κόσμο, την Ευρώπη & την Ελλάδα δεν αφήνουν κανένα περιθώριο εφησυχασμού.Η ιστορία, πάντως, δείχνει ότι η συσπείρωση & ανασύνθεση της Αριστεράς έχει μεγαλύτερες δυνατότητες να πετύχει αν γίνει υπόθεση της κοινωνίας, των νέων, του ανένταχτου κόσμου της Αριστεράς & της οικολογίας, μέσα από συλλογικές πρωτοβουλίες & κινήσεις, που πρέπει να υπάρξουν παντού, με κάθε πρόσφορη μορφή. Καλή αντάμωση, λοιπόν, στους γνωστούς χώρους, για τους γνωστούς λόγους.Τι έχει προηγηθεί:- «Ύστατη έκκληση για έναν ταπεινό στόχο» - Επιστολή-έκκληση για την αποτροπή της διάσπασης στην οποία η ηγεσία του κόμματος δεν μου απάντησε ποτέ. 9 Νοεμβρίου 2023: dragasakis.gr/istati-ekklisi-gia-enan-tapeino-stoxo/- «Πού βρισκόμαστε, ποιες οι προοπτικές…» - Αναλυτικό κείμενο με το οποίο εξηγώ τους λόγους της παραίτησης από τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ. 8 Δεκεμβρίου 2023: dragasakis.gr/pou-vriskomaste-poies-oi-prooptikes-pos-tha-pame-stis-evroekloges/- Συνέντευξη για το ίδιο θέμα στον Πάνο Χαρίτο, Kontra Channel. 12 Δεκεμβρίου 2023: dragasakis.gr/anasinthesi-kai-anasigkrotisi-tis-aristeras-me-stoxo-mia-nea-proodeftiki-pleiopsifia/ ... ΠερισσότεραΛιγότερα
Προβολή στο Facebook

Latest Twetter Feeds

YDragasakis @YDragasakis

Could not authenticate you.

Επικοινωνία

Μητροπόλεως 1
10557, Αθήνα

e-mail
ydragasakis@parliament.gr