Σημεία χαιρετισμού στην ημερίδα με θέμα «Συζήτηση για την Εθνική Στρατηγική για τους Αστέγους».

O υπερδανεισμός για την απόκτηση στέγης στην καρδιά της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης: Η κρίση του 2008 ξεκίνησε στις Ηνωμένες Πολιτείες με την κατάρρευση της Lehman Brothers. Πίσω από αυτήν την κατάρρευση ήταν η τιτλοποίηση ενυπόθηκων δανείων κατοικίας. Κάπου έχει ξεχαστεί αυτό. Ότι πίσω από την κρίση που ζούμε ήταν ο τρόπος παραγωγής κατοικίας, ο τρόπος με τον οποίο λύνεται ή όχι το στεγαστικό πρόβλημα στις καπιταλιστικές οικονομίες. Αυτό το γεγονός δεν αξιοποιήθηκε ως μάθημα, αντίθετα σχεδόν αποσιωπήθηκε.

Δέκα και πλέον χρόνια η στεγαστική πολιτική παραμένει ένα ζητούμενο.

Ο Νόμος Κατσέλη: Ο Νόμος Κατσέλη υπήρξε ένα θετικό γεγονός. Ένα ανάχωμα στη κρίση διότι προσέφερε μια προστασία και μια δικαστική διαδικασία που λειτούργησε ως άμυνα στο κίνδυνο του πλειστηριασμού. Όμως δεν είναι και δεν θα μπορούσε να είναι εργαλείο κοινωνικής πολιτικής ούτε υποκατάστατο της αναγκαίας στεγαστικής πολιτικής.

Σήμερα, πέρα από τη συνέχιση της προστασίας αυτής και μάλιστα σε μόνιμη βάση, οφείλουμε να αναπτύξουμε μια ολοκληρωμένη πολιτική για τη στέγη για να καλύψει το κενό στεγαστικής πολιτικής. Μία πολιτική που να απαντά στο πρόβλημα της στέγης ως δικαίωμα, σε ένα πλαίσιο μόνιμο, ανεξάρτητα από την κρίση.

Μία πολιτική όσο γίνεται πιο καθολική και στοχευμένη για ειδικές ομάδες, όπως οι άστεγοι,  οι φοιτητές, οι νέοι χωρίς ιδιόκτητη στέγη, κ.ά.

Το κενό πολιτικής δεν υπάρχει μόνο εδώ, είναι γενικότερο θέμα. Η νεοφιλελεύθερη 20ετία που προηγήθηκε της κρίσης έχει απογυμνώσει το κράτος από δημόσιες πολιτικές.

3 διαστάσεις μια ολοκληρωμένης πολιτικής για τη στέγη:

➢ Κοινωνική διάσταση: Η στέγη είναι αναγνωρισμένο δικαίωμα, επομένως έχουμε χρέος να δώσουμε μία απάντηση σε αυτό άμεσα και προοπτικά.

➢ Οικονομική διάσταση: Το μεταπολεμικό μοντέλο ανάπτυξης της Ελλάδας στηρίχθηκε εν πολλοίς στην οικοδομή. Ήταν μονόπλευρο και μη διατηρήσιμο μοντέλο και κατέληξε στη «φούσκα» της δεκαετίας του 2000. Τώρα έχουμε πέσει στο άλλο άκρο. Όμως μια σχεδιασμένη ανάκαμψη της οικοδομής θα μπορούσε να συμβάλει αφενός στην αντιμετώπιση του κοινωνικού προβλήματος και αφετέρου να στηρίξει την ανάκαμψη της απασχόλησης και της οικονομίας.

Τα προγράμματα για τη φοιτητική εστία, για τους Ρομά για τους άστεγους, εκτός του ότι λύνουν ένα κοινωνικό πρόβλημα γίνονται και μοχλοί ανάπτυξης της οικονομίας.

Ενώ πριν από την κρίση η οικοδομή είχε φτάσει στο 11% του ΑΕΠ, σήμερα είναι κάτω από το 1%, άρα αν πάμε στο 2%, 3%, 4% θα είναι ένας ισχυρός οικονομικός μηχανισμός.

➢ Πολιτισμική διάσταση: Ίσως είναι ευκαιρία η κρίση αυτή να δούμε τον τρόπο που παράγεται και αναπτύσσεται η κατοικία στη χώρα, και τη δυνατότητα να συνδεθεί με αναπλάσεις, δημιουργία ελεύθερων χωρών, πρασίνου, κλπ.

Για να σχεδιάσουμε λοιπόν μια ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική, πρέπει να αρχίσουμε ενώνοντας δύο άκρες. Η μία είναι το τμήμα της κοινωνίας που έχει σπίτι με δάνειο το οποίο δεν μπορεί να εξυπηρετήσει -άρα έχουμε χρέος να έχουμε μία πολιτική προς αυτό. Η άλλη είναι το τμήμα της κοινωνίας που δεν έχει σπίτι, δεν έχει δάνειο, αλλά έχει πρόβλημα στέγης. Η ενοποίηση σε πρώτο επίπεδο μπορεί να γίνει με ένα επίδομα ενοικίου, που έχουμε εξαγγείλει, και επίδομα εξυπηρέτησης  δανείου. Άρα, περνάμε σε ένα νέο στάδιο τριμερούς χρηματοδότησης. Αν κάποιος έχει ένα δάνειο, ο ίδιος υφίσταται ένα κόστος με την αποπληρωμή του, η τράπεζα πρέπει να υποστεί ένα κόστος «κουρεύοντας» ένα κομμάτι του δανείου και το κράτος να συμβάλει, επίσης, με ένα ποσοστό σε αυτούς που έχουν ανάγκη.