Εισήγηση Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Οικονομίας & Ανάπτυξης στη συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής για την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική.

Αξιότιμες & αξιότιμοι Υπουργοί,

Αξιότιμες & αξιότιμοι Γραμματείς,

Η προηγούμενη Πολιτική Επιτροπή για την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική είχε συνέλθει στις 9 Ιανουαρίου 2019 και τότε είχαμε αποφασίσει να δρομολογήσουμε τις διαδικασίες για να γίνει η 1^η θεσμοθετημένη επικαιροποίηση της Στρατηγικής. Σήμερα είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε το έργο που συντελέστηκε από την Ομάδα υποστήριξης των εργασιών της Επιτροπής, με το συντονισμό του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης και την πολύ σημαντική συμβολή τόσο της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού της Κυβέρνησης όσο και όλων των εμπλεκόμενων υπουργείων.

Απολογιστικά, πρέπει να πούμε ότι το διάστημα που μεσολάβησε δρομολογήθηκαν πολιτικές και υλοποιήθηκαν αρκετές δράσεις από αυτές που προβλέπονται από την Αναπτυξιακή Στρατηγική.

Ενδεικτικά αναφέρω ότι ψηφίστηκε ο νόμος για την Αναπτυξιακή Τράπεζα, όπως και ο νέος νόμος για τις Στρατηγικές Επενδύσεις, ενώ ολοκληρώθηκε η διαδικασία εκσυγχρονισμού του Εταιρικού Δικαίου και των εταιρικών μετασχηματισμών κοκ.

Ακόμη ψηφίστηκαν στο πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης  διατάξεις για την απλοποίηση των ρυθμίσεων για τα Επιχειρηματικά Πάρκα, για την εξυγίανση άτυπων βιομηχανικών συγκεντρώσεων, την παροχή επενδυτικών κινήτρων για την εγκατάσταση στην Ελλάδα κέντρων ενδο-ομιλικών υπηρεσιών μεγάλων πολυεθνικών ομίλων. Μάλιστα υπάρχουν και σε εξέλιξη συζητήσεις για σημαντικές επενδύσεις τέτοιου τύπου στην Ελλάδα.

Επιπρόσθετα, επεκτάθηκε η Υπηρεσία μιας Στάσης (e-ΥΜΣ) για τη σύσταση επιχείρησης σε όλες τις νομικές μορφές, δηλαδή τώρα πιά όλες οι επιχειρήσεις μπορούν να συστήνονται πάρα πολύ εύκολα και πάρα πολύ γρήγορα και με μικρότερο κόστος.

Επίσης, κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο για το Πολυετές Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο θα λειτουργεί και ως Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης.

Ψηφίστηκε, όμως, και το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας, αλλά και αρκετά άλλα θέματα που έχουν να κάνουν με τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους.

Ασφαλώς, τέθηκε σε εφαρμογή και η αύξηση του κατώτατου μισθού, καθώς και η κατάργηση του υποκατώτατου και αυτή ήταν μια προοδευτική μεταρρύθμιση που προβλεπόταν στην Αναπτυξιακή Στρατηγική.

Τελευταίο χρονικά, αλλά ιδιαίτερης σημασίας είναι ότι αυτές τις ημέρες νομοθετείται μια δέσμη μέτρων που έχει ήδη ανακοινωθεί από τον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Οικονομικών. Πολλά από τα επιμέρους μέτρα και συνολικά το πακέτο αυτό μπορούμε να πούμε ότι έχει  ένα έντονο κοινωνικό και αναπτυξιακό παράλληλα αποτύπωμα.

Όλα αυτά και αρκετά άλλα έγιναν σε ένα περιβάλλον δημοσιονομικής σταθερότητας και βελτιούμενης πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα την επιτυχή έξοδο στις αγορές με δύο ομόλογα ένα 5ετές και ένα 10ετές.

Σε ότι αφορά την 1^η Επικαιροποίηση της Στρατηγικής, αυτή πραγματοποιήθηκε μέσα από μια διαδικασία συναντήσεων και συνεργασίας με τα Υπουργεία. Ορισμένα υπουργεία ήταν έτοιμα να ανταποκριθούν στις ανάγκες, άλλα υπουργεία χρειάστηκε να «ενθαρρυνθούν» προς αυτήν την κατεύθυνση και να δημιουργήσουν τις αναγκαίες υποδομές. Η επικαιροποίηση, σε ό,τι αφορά την πολιτική της διάσταση:

• Πρώτον ενισχύει την ταυτότητα της Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής με ενότητες που ενδυναμώνουν τη διάσταση της περιφερειακής ανάπτυξης, την περιβαλλοντική προστασία, το κοινωνικό και δικαιωματικό αποτύπωμα της Στρατηγικής, με διάφορα κεφάλαια τα οποία έχουν προστεθεί και με άλλα που θα προστεθούν στη συνέχεια.
• Δεύτερον, η 1^η Επικαιροποίηση απαντά με συγκεκριμένες δράσεις σε ζητήματα τα οποία έχουν τεθεί τους τελευταίους μήνες στην πολιτική και τη δημόσια συζήτηση και σε συνομιλίες με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Παραδείγματος χάριν, με ποιες πολιτικές ενισχύουμε την παραγωγικότητα, με ποιες πολιτικές καλύπτουμε το επενδυτικό κενό, με ποιες πολιτικές αναβαθμίζουμε το επιχειρηματικό και επενδυτικό περιβάλλον. Ανοίγω εδώ μια παρένθεση για να τονίσω πως μια βασική ευθύνη αυτήν  την περίοδο ήταν να εναρμονίσουμε το περιεχόμενο της Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής με το περιεχόμενο του  Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, το περιεχόμενο του Εθνικού Προγράμματος Μεταρρυθμίσεων, καθώς και με διάφορα κείμενα με τα οποία γίνεται ο συντονισμός με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, ώστε να κινούνται όλα προς την ίδια στοχοθεσία και με τις ίδιες προτεραιότητες.  Νομίζω πως ανταποκριθήκαμε σε σημαντικό βαθμό στη πρόκληση αυτή.
• Τρίτον, η 1^η Επικαιροποίηση ενσωματώνει για πρώτη φορά τη διάσταση της ποσοτικής στοχοθεσίας, τα λεγόμενα KPIs, σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο. Πρέπει να πω εδώ ότι πρόκειται για ένα πρώτο βήμα διότι δεν είχαμε, ως χώρα και ως σύστημα Δημόσιας Διοίκησης, ούτε παράδοση ούτε μεθοδολογία ούτε εργαλεία για να το κάνουμε αυτό. Συνήθως, οι στόχοι ήταν χωρίς χρονοδιάγραμμα και χωρίς ποσοτική, αλλά και ποιοτική, αποτύπωσης της έκβασής τους. Η προσπάθεια δηλαδή που γίνεται τώρα έχει ένα χαρακτήρα πιλοτικό και έχει το νόημα να αρχίσουμε να κινούμαστε προς αυτή την κατεύθυνση της συγκεκριμένης στοχοθεσίας, που εξελίσσεται βάσει σαφούς χρονοδιαγράμματος, ελέγχεται και αξιολογείται σε όλα τα στάδια σύμφωνα με ποιοτικά και ποσοτικά κριτήρια .

Τι εννοώ με αυτό… Λέμε, για παράδειγμα, θα αυξήσουμε τις εξαγωγές στο «χ» επίπεδο του ΑΕΠ μέχρι «τότε». Πώς θα γίνει αυτό; Με ποια εργαλεία; Πως θα ελέγχουμε και θα αξιολογούμε τη διαδικασία εξέλιξης; Είμαστε βέβαιοι ότι θα συμβεί; Στην προκειμένη περίπτωση έχουμε ισχυρές ενδείξεις ότι αυτό μπορεί να συμβεί αλλά και εδώ λέμε ότι θα επαληθευθεί αυτός ο στόχος μέσα από τη διαμόρφωση του Στρατηγικού Σχεδίου για την Εξωστρέφεια η οποία είναι σε εξέλιξη.  Αντίστοιχη είναι η λογική και στα 30 KPIs που μέχρι τώρα έχουν διαμορφωθεί, αλλά και σε όσα θα ακολουθήσουν.

• Τέταρτον, η 1^η Επικαιροποίηση παρουσιάζει συνοχή με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων και ενσωματώνει τη δέσμη των δημοσιονομικών μέτρων των τελευταίων ανακοινώσεων. Η Αναπτυξιακή Στρατηγική αποτελεί, έπειτα από αυτή την επικαιροποίηση, και το βασικό κείμενο αναφοράς για την προετοιμασία της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027 ή 2021-2030, όπως θα είναι στην πράξη. Ήδη επίκειται η αποστολή της πρώτης εγκυκλίου του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης προς Υπουργεία, άλλους Φορείς και θεσμούς για την έναρξη των σχετικών διαδικασιών στη βάση των υφιστάμενων δομών.

Σε ότι αφορά το περιεχόμενο πιο συγκεκριμένα της 1^η Επικαιροποίησης, διορθώθηκαν αδυναμίες της πρώτης έκδοσης αναδείχθηκαν ορισμένα πεδία άσκησης πολιτικής που ενισχύουν το μεταρρυθμιστικό, αναπτυξιακό πρόσημο της Στρατηγικής και ενσωματώθηκαν και αρκετές νέες ενότητες.

Πάντως από τη δουλειά που έγινε ως τώρα ενσωματώθηκαν δράσεις σχετικές με την περιφερειακή αστική και τοπική ανάπτυξη, όπως είναι ο αναπτυξιακός ρόλος των οργανισμών Αυτοδιοίκησης με βάση τους νόμους που ψηφίσαμε, η ενίσχυση των επιχειρήσεων  σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές -πρόκειται για μια νέα πολιτική την οποία εισάγουμε για να έχουμε ένα εργαλείο ενίσχυσης επιχειρήσεων που είναι σε μικρά νησιά ή σε ορεινές περιοχές. Καθώς και δράσεις αστικής ανάπτυξης και αστικές αναπλάσεις. Με την ευκαιρία να αναφέρω ότι το Σχέδιο μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών στη μεταλιγνιτική εποχή θα ενσωματωθεί και αυτό στην επόμενη επικαιροποίηση, αφότου ολοκληρωθεί η επεξεργασία του, με την έννοια ότι δημιουργείται και έναειδικό Ταμείο το οποίο θα χρηματοδοτεί τη διαδικασία.

Σε ό,τι αφορά τον παραγωγικό μετασχηματισμό, εδώ έχουμε δράσεις για την ενίσχυση της παραγωγικότητας. Εισάγουμε μια νέα πολιτική για εξατομικευμένη υποστήριξη μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, όπως και την πολιτική για την 4^η Βιομηχανική Επανάσταση, ενώ προστίθενται και δράσεις για την αλιευτική πολιτική και επίσης ο τουρισμός υγείας.

Για το επιχειρηματικό περιβάλλον, όπως είπα, έχουμε τον εκσυγχρονισμό του εταιρικού δικαίου, τα επιχειρηματικά πάρκα, θέματα καταπολέμησης παραεμπορίου και μια δουλειά που γίνεται  για το Doing Business, το δείκτη που καταρτίζει η Παγκόσμια Τράπεζα, . Ήδη γίνεται μια εργασία με στόχο τη βελτίωση της θέσης μας.

Σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις, έχουμε τον εκσυγχρονισμό και τη θεσμική αναβάθμιση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων που θα ψηφιστεί στη Βουλή. Έχουμε τη δράση για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Σε ότι αφορά τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις, έχουμε δράσεις σχετικά με τους Διεθνείς Οργανισμούς και αναβαθμίσαμε την ενότητα για τη Βαλκανική Συνανάπτυξη που υπήρχε ήδη στην αρχική έκδοση της Αναπτυξιακής Στρατηγικής.  Σημειώνω εδώ την πρόθεσή μας να δημιουργήσουμε έναν Οργανισμό Βαλκανικής Συνανάπτυξης στη Θεσσαλονίκη ο οποίος θα διαχειριστεί τα 198 εκατομμύρια ευρώ που έχουν μείνει αδιάθετα από το ΕΣΟΑΒ.

Σε σχέση με  τη βιώσιμη ανάπτυξη, έχουμε σχεδιασμό και δράση για την προσαρμογή στη κλιματική αλλαγή, έχουμε το νέο σύστημα πολιτικής προστασίας που είναι σε διαβούλευση, έχουμε ακόμα μια ενότητα για τα κοινά (commons) -για το τι έχουμε κάνει και τι πρέπει να κάνουμε για να διευκολύνουμε  τη διαμόρφωση κοινών αγαθών κάτι που αφορά και στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης. Σε ό,τι αφορά την κοινωνική προστασία έχουμε πολιτική για το παιδί και την οικογένεια, την επεξεργαστήκαμε αυτό το διάστημα, ενώ ενσωματώσαμε τη διάσταση του φύλου στο πλαίσιο της συνολικής πολιτικής για την καταπολέμηση των διακρίσεων.

Με όλα αυτά, η 1^η Επικαιροποίηση συνιστά ένα σημαντικό βήμα στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Η ευθύνη μας τώρα έγκειται στο διαρκή εμπλουτισμό της και την αποτελεσματική υλοποίησή της.