Φυσικά δεν πρόκειται να διατυπώσω συμπεράσματα από μια συζήτηση που δεν άκουσα, δεν θα ήταν σοβαρό. Στην Ελλάδα υποθέτουμε τι θα πουν οι ομιλητές και άρα μπορούμε να γράψουμε και τα συμπεράσματα.

Εγώ νομίζω ότι το σωστό είναι να πούμε ότι οι απόψεις εκτέθηκαν, διατυπώθηκαν, καταγράφηκαν, ότι εμείς θα τις μελετήσουμε σε συνδυασμό με ό,τι άλλο ακουστεί σε αυτή την αίθουσα, για να διαμορφώσουμε τις δικές μας συγκεκριμένες προτάσεις.

Εγώ θα ήθελα να σας απασχολήσω πολύ σύντομα με το να διατυπώσω κάποιον προβληματισμό που έχω επί του θέματος όχι ως ειδήμων, αλλά βλέποντας το θέμα από κάποια διαχρονική σκοπιά. 19 χρόνια αναζητούμε ένα σύστημα εποπτείας και ελέγχου και δεν το έχουμε πετύχει” Επομένως, αξίζει τον κόπο να εμβαθύνουμε στο ερώτημα που έθεσε και ο κ. Ρουσόπουλος: Τελικά γιατί;

Οπωσδήποτε εδώ υπάρχει μια ελληνική διάσταση που χαρακτηρίζεται με ακρότητες και η αντιμετώπιση αυτών των ακροτητών ενδεχομένως να βοηθήσει την κατάσταση. Νομίζω όμως ότι ακόμα και με την διόρθωση αυτών των ακροτητών που χαρακτηρίζουν το τοπίο στη χώρα μας, το πρόβλημα παραμένει και παραμένει ως ένα παγκόσμιο πρόβλημα.

Δε θέλω να γενικεύσω πάρα πολύ τη συζήτηση, αλλά θέλω απλά να επισημάνω ότι το φαινόμενο «ιδιωτική πληροφόρηση», το φαινόμενο «ιδιωτική τηλεόραση» είναι μια διαρκής αντίφαση, είναι μια κινούμενη αντίφαση. Και τούτο διότι οι συχνότητες είναι δημόσιο αγαθό και αυτό το δημόσιο αγαθό καλείται να λειτουργήσει υπό ιδιωτική διαχείριση.

Είναι αντίφαση διότι η αξιόπιστη πληροφόρηση είναι επίσης κοινωνικό αγαθό και αυτό το αγαθό πάλι ζητούμε να το παρέχουν οργανισμοί που υπάρχουν για επιτυγχάνουν κέρδος. Το φαινόμενο δεν είναι ιστορικά παλαιό, είναι σχετικά καινούργιο αυτό το φαινόμενο. Ο κεϋνσιανός καπιταλισμός μας είχε συνηθίσει στην ιδέα ότι τα δημόσια αγαθά παρέχονται υπό δημόσια διαχείριση.

Το φαινόμενο επίσης δεν είναι μοναδικό. Είναι σα να συζητάμε για ιδιωτική φαρμακευτική έρευνα. Και εκεί υπάρχει η ίδια αντίφαση. Είναι σα να συζητάμε για ιδιωτική επιχείρηση διαχείρισης του νερού. Και εκεί υπάρχει η ίδια αντίφαση. Πρέπει να σας επισημάνω αν δεν είναι γνωστό ότι στον ΟΗΕ, στα πλαίσια του Προγράμματος για την Ανθρώπινη Ανάπτυξη, έχει ανοίξει ένα κεφάλαιο υπό τον τίτλο «Δημόσια αγαθά υπό ιδιωτική διαχείριση», διότι αυτός είναι ο τίτλος που μπορούμε να βάλουμε στο θέμα.

Υπάρχουν δύο απόψεις. Κατ’ αρχήν υπάρχουν ερωτήματα. Μπορεί να παραμείνει το δημόσιο αγαθό δημόσιο υπό ιδιωτική διαχείριση; Μήπως επομένως, αυτό που ψάχνουμε είναι μία προσπάθεια βελτιωτική, αλλά που ποτέ δεν θα φτάσει πράγματι να κατοχυρώσει τη λειτουργία του δημόσιου αγαθού ως δημόσιο αγαθό.

Η μία άποψη, λοιπόν, σε ότι αφορά την επίλυση είναι ο ανταγωνισμός, ότι αν εξασφαλίσουμε υγιή, το λένε ορισμένοι, ή καθαρό ή πλήρη, ελεύθερο ανταγωνισμό μεταξύ των φορέων που παρέχουν ένα δημόσιο αγαθό, αυτό μπορεί να εξασφαλίσει την άριστη απόδοση.

Επ’ αυτού θέλω να είμαι λίγο απόλυτος. Πρόκειται για ανοησία. Γιατί; Εάν ο ανταγωνισμός ήταν ανταγωνισμός σκοπών, αν δηλαδή η μία τηλεόραση έχει σκοπό το κέρδος και η άλλη τηλεόραση έχει σκοπό το μη κέρδος, αλλά την εξυπηρέτηση της κοινωνίας και από κάπου παίρνει λεφτά, ο ανταγωνισμός μπορεί να βοηθήσει. Και εδώ είναι η ευθύνη της δημόσιας τηλεόρασης.

Εάν ο ανταγωνισμός είναι μεταξύ υποκειμένων που όλα ενδιαφέρονται για το κέρδος, τότε έχουμε ανταγωνισμό μέσου, με ποιο μέσο μπορούμε να υπηρετήσουμε τον ίδιο σκοπό. Και άρα ο ανταγωνισμός στην περίπτωση αυτή μπορεί να οδηγήσει και στην υποβάθμιση των προγραμμάτων κλπ. και όσοι είναι διευθυντές σε τηλεοράσεις, σε οργανισμούς πιστεύω ότι θα συμφωνήσουν μαζί μου, ότι είναι υποχρεωμένοι να αναζητούν όχι την ποιότητα, αλλά το κέρδος.

Ένα παράδειγμα για να μην επεκταθώ περισσότερο, γιατί συζητάμε με ειλικρίνεια εδώ. Ένας τηλεοπτικός σταθμός απ’ ότι διαβάζω, δεν μπόρεσα να το δω, άρχισε ένα καινούργιο πρόγραμμα μέσω του οποίου άνεργοι μπορούν να βρουν δουλειά. Εάν αυτό το πρόγραμμα πάει καλά, εγώ προβλέπω ότι όλες οι τηλεοράσεις θα κάνουν το ίδιο. Οι τηλεοράσεις δηλαδή θα μετατραπούν σε ιδιωτικούς ΟΑΕΔ.

Υπάρχει νόμος κ. Ρουσόπουλε ως εκπρόσωπος της Κυβέρνησης, που προβλέπει τους όρους λειτουργίας ιδιωτικών ΟΑΕΔ. Εάν επομένως αυτό το θέμα που είναι ένα επιμέρους θέμα, το αφήσουμε, θα είναι νέα οικογένεια τεράτων που θα γεννηθούν απ’ αυτό. Εάν υπάρξει παρέμβαση άμεσα, μπορεί να υπάρξει μία ρύθμιση, μία αντιμετώπιση κλπ.

Άρα ο ανταγωνισμός του μέσου και όχι του σκοπού, δεν μπορεί κατά την άποψή μου να δώσει λύση. Εξ αυτού είναι εντελώς αναγκαίο ένα σύστημα κοινωνικού ελέγχου, το οποίο σύστημα κοινωνικού ελέγχου εγώ θα μπορούσα να το φανταστώ όχι ως ένα καθεστώς νόμων, διαταγμάτων, κανόνων μόνο. Αυτό χρειάζεται.

Και αυτό το σύστημα ελέγχου εγώ θα το φανταζόμουνα ως μία διαρκή αντιπαράθεση, ως μία διαρκή σύγκρουση ανάμεσα σε δυνάμεις και συμφέροντα που έχουν συμφέρον από την αδιαφάνεια και την ασυδοσία και δυνάμεις και συμφέροντα κοινωνικά εννοώ και πολιτικά, τα οποία θέλουν διαφάνεια, αξιοπιστία και εποπτεία.

Άρα αυτή την αντιπαράθεση νομίζω πρέπει να οργανώσουμε. Το αδύνατο σημείο είναι, ότι οι δυνάμεις της διαφάνειας, της αξιοπιστίας κλπ. είναι διάσπαρτες, δεν είναι συγκροτημένες, δεν είναι δύναμη καν και απ’ αυτή την άποψη μία επόμενη ημερίδα που προτείνω να οργανώσουμε είναι: “Μορφές αντίδρασης της κοινωνίας και των πολιτών ενάντια στη ζούγκλα να πούμε, στη δικτατορία να πούμε των ΜΜΕ”. Σας ευχαριστώ πολύ.