1) Τι περιμένετε από τη σημερινή συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής για  το ζήτημα της οικονομικής κρίσης;

Κατ’ αρχάς, θα περίμενα να πάρει πίσω το προσχέδιο του προϋπολογισμού που έχει καταθέσει, διότι όχι μόνο δεν βοηθά να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κρίσης αλλά τις επιτείνει, καθώς προβλέπει μείωση των δημοσίων επενδύσεων, μείωση των πραγματικών μισθών και αύξηση των φόρων των λαϊκών στρωμάτων. Πρέπει να έλθει άλλος προϋπολογισμός, ο οποίος, τουλάχιστον, να μη χειροτερεύει τα πράγματα, αλλά να προκαλεί μια ανάσχεση στις κοινωνικές συνέπειες της κρίσης. Σε δεύτερο επίπεδο, αν και δεν περιμένω να το πει η κυβέρνηση, πρέπει να τονιστεί ότι η κρίση αυτή αποκαλύπτει ότι το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθούμε ως χώρα εδώ και δύο δεκαετίες κρύβει μέσα του τον κίνδυνο της χρεοκοπίας, και αυτό πρέπει επιτέλους να γίνει ορατό και να αλλάξουν το μοντέλο και η πολιτική που το κατευθύνει.

2) Ποια είναι η άποψή σας για το σχέδιο ενίσχυσης του τραπεζικού συστήματος;

Το σχέδιο αυτό είναι μια πρόκληση για τις κοινωνίες. Και η αμερικανική του εκδοχή, του Πόλσον, και η ευρωπαϊκή του εκδοχή, του Μπράουν, την οποία ακολουθεί και η ελληνική κυβέρνηση. Και είναι πρόκληση διότι θα έπρεπε να ενισχυθούν οι δανειολήπτες, ώστε να μπορούν να εξυπηρετούν τα δάνεια που έχουν λάβει, για να καλύψουν βασικές τους ανάγκες. Επίσης, θα έπρεπε να ενισχυθούν άμεσα η πραγματική οικονομία και το κοινωνικό κράτος. Αν συνέβαινε αυτό, θα αντιμετωπίζονταν και τα όποια πραγματικά προβλήματα που υπάρχουν στο τραπεζικό σύστημα. Διότι, υπό τον τίτλο «προβλήματα του τραπεζικού συστήματος», έχουμε και προσπάθειες επιχορήγησης των τραπεζιτών και των μεγαλομετόχων. Αν μια τράπεζα έχει προβλήματα κεφαλαιακής επάρκειας, τότε μπορεί να προχωρήσει σε αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου, και αν οι μέτοχοί της δεν είναι πρόθυμοι να συμβάλουν σε αυτήν, τότε σημαίνει ότι δεν μπορούν να την έχουν υπό τον έλεγχό τους και το κράτος πρέπει να την αναλάβει χωρίς καμία αποζημίωση. Σημειώνω δε ότι το κράτος προτίθεται να διαθέσει 28,5 δισεκατομμύρια ευρώ για το τραπεζικό σύστημα, ενώ με μόλις 7-8 δισεκατομμύρια θα μπορούσε να θέσει υπό τον έλεγχο του Δημοσίου ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα.

3) Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που η κρίση αυτή εμπεριέχει για την πραγματική οικονομία;

Ο πρώτος είναι η κρίση αυτή να γίνει κρίση της απασχόλησης: απολύσεις, αύξηση της ανεργίας, αδυναμία των νέων εργαζομένων να βρουν δουλειά. Η συρρίκνωση των πιστώσεων θα συρρικνώσει την κατανάλωση, ενώ μπορεί να οδηγηθούμε σε κλείσιμο επιχειρήσεων ή συγχωνεύσεις επιχειρήσεων, που οδηγούν σε μείωση των θέσεων εργασίας. Επίσης, η κρίση μπορεί να «χτυπήσει» και το κοινωνικό κράτος, το οποίο ούτως ή άλλως δεν είναι ικανό να καλύπτει βασικές ανάγκες των εργαζομένων για πρώτη κατοικία, συχνά για ιατρική περίθαλψη ή για την εκπαίδευση. Τώρα που τα επιτόκια έχουν ανέβει και η χορήγηση δανείων γίνεται πιο δύσκολη, οι πρώτοι που θα την πληρώσουν θα είναι οι πιο φτωχοί, και θα έχουμε έκρηξη των κοινωνικών αναγκών και συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους. Τρίτο πρόβλημα είναι μια ενδεχόμενη κρίση των συντάξεων. Έχουμε ταμεία που έχουν χάσει τεράστια ποσά λόγω επενδυμένων αποθεματικών σε δομημένα ή άλλα ομόλογα, και το χειρότερο είναι ότι ορισμένα ταμεία υποχρεούνται να πουλούν σε εξευτελιστικές τιμές τα ομόλογα αυτά, για να καλύψουν τις τρέχουσες ανάγκες τους. Πρέπει, έστω και τώρα, το κράτος να πάρει από τα ταμεία όλες τις επισφαλείς επενδύσεις, να τις βάλει σε δικό του ταμείο, καθώς και να εγγυηθεί τα αποθεματικά των ταμείων και τις συντάξεις.

4) Θεωρείτε ότι η «στροφή» της κυβέρνησης προς τα οικονομικά ζητήματα αποτελεί απόπειρα «αλλαγής ατζέντας» από την υπόθεση της Μονής Βατοπεδίου;

Το θέμα δεν είναι να αλλάξει η ατζέντα αλλά να δοθούν λύσεις στα προβλήματα. Η υπόθεση του Βατοπεδίου έχει αναδείξει σοβαρότατα προβλήματα, που σχετίζονται με τη διασπάθιση της δημόσιας περιουσίας. Το ζήτημα δεν είναι πώς θα διαχειριστεί επικοινωνιακά η κυβέρνηση τα θέματα αλλά πώς θα διαμορφώσει πολιτικές που θα λύσουν τα προβλήματα.