• Η κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει μεν ρητά ότι έχουμε πληθωρισμό κερδών, μήπως όμως το παραδέχεται εμμέσως δια της “συμφωνίας κυρίων” και δια των εκκλήσεων σε εμπόρους και βιομηχάνους για “αυτοσυγκράτηση”;

Εδώ μιλάμε για μισθούς και για κέρδη, συνεπώς οι εκκλήσεις και οι ευχές δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα. Εκείνο που διαπιστώνεται είναι ότι, ενώ ο πληθωρισμός είναι πληθωρισμός κερδών, η κυβέρνηση δεν διαθέτει κάποιον μηχανισμό παρέμβασης στους όρους διαμόρφωσης των τιμών και των κερδών.

• Ποια συγκεκριμένη μορφή θα μπορούσε να λάβει αυτή η παρέμβαση;

Ένα μέτρο άμεσα υλοποιήσιμο θα ήταν να δημιουργηθεί στο υπουργείο Ανάπτυξης ένας μηχανισμός εποπτείας και παρακολούθησης των τιμών. Δεν μιλάμε για δομές και θεσμούς αστυνόμευσης. Μιλάμε για δομές και θεσμούς εποπτείας, που θα επιτρέπουν στο υπουργείο να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή τι γίνεται στην αγορά και, όταν υπάρχει λόγος, να παρεμβαίνει. Αυτό βεβαίως ως ένα άμεσο και ελάχιστο μέτρο.

• Η κυβέρνηση όμως έχει στην αντιπληθωριστική της φαρέτρα και άλλα όπλα, όπως, την αυστηρή εισοδηματική και νομισματική πολιτική.

Και οι δύο αυτές πολιτικές έχουν εξαντλήσει προ πολλού τα όριά τους. Αυτήν τη στιγμή που μιλάμε η εισοδηματική πολιτική συνθλίβει τα εισοδήματα και περιορίζει την αγοραστική δύναμη πολλών εργαζομένων. Άλλωστε διεθνείς μελέτες έχουν δείξει ότι η εισοδηματική πολιτική μπορεί να έχει αντιπληθωριστικά αποτελέσματα μόνο για 14-18 μήνες. Μετά οι πληθωριστικές πιέσεις αναζωπυρώνονται. Η νομισματική πολιτική -η οποία, με τον τρόπο που ασκείται, αντιστρατεύεται σταθερά την αναπτυξιακή προσπάθεια- έχει επιστρέψει πάλι σε καθεστώς σκληρής δραχμής. Δεδομένου δε ότι τα επιτόκια θα πρέπει να μειωθούν μέσα στον επόμενο χρόνο, τότε καταλαβαίνουμε ότι και η νομισματική πολιτική έχει εξαντλήσει τα όριά της, καθώς είναι βέβαιο ότι, αν γίνει σκληρότερη, θα δημιουργήσει συνθήκες πιστωτικής ασφυξίας στην αγορά.

• Η πολιτική μείωσης των έμμεσων φόρων που επελέγη εσχάτως πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι;

Σίγουρα υπάρχουν περιθώρια μείωσης των φόρων στην Ελλάδα, τόσο των έμμεσων όσο και εκείνων που επιβαρύνουν κυρίως τους μισθωτούς. Για να συμβεί όμως κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρξουν δραστικά μέτρα αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής κι αυτό δυστυχώς δεν φαίνεται να απασχολεί σοβαρά τους κυβερνώντες. Η συγκεκριμένη μείωση φόρων που προωθείται εντάσσεται σε ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Απ’ τη στιγμή που η κυβέρνηση καταφεύγει σε κάποιες αποσπασματικές μειώσεις εμμέσων φόρων, τα αποτελέσματα είναι άδηλα και θα εξαρτηθούν από το πώς θα αναπληρωθούν τα χαμένα έσοδα.

• Η πολιτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση θα έχει μόνιμα αντιπληθωριστικά αποτελέσματα; Μήπως η “εμβέλειά” της φθάνει μόνο μέχρι την επίτευξη του κριτηρίου του Μάαστριχτ;

Η αντιπληθωριστική πολιτική, για να έχει μόνιμα και διαρκή αποτελέσματα, θα πρέπει να στηριχθεί κυρίως σε παρεμβάσεις στους όρους παραγωγής και εμπορίου. Αλλιώς, όπως έχει δείξει και η διεθνής εμπειρία, μπορεί να υπάρξει πρόσκαιρη μείωση του πληθωρισμού και αμέσως μετά να αναζωπυρωθούν οι πληθωριστικές πιέσεις. Το πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση δεν ασκεί οικονομική πολιτική μεμακροπρόθεσμες στοχεύσεις, αλλά μια πολιτική που εξαντλείται στον στόχο της ΟΝΕ. Στον στόχο της ονομαστικής σύγκλισης, η οποία επιτυγχάνεται με τη χρησιμοποίηση διάφορων λογιστικών τρυκ όσον αφορά το έλλειμμα ή με διάφορες αμφιλεγόμενες μεθόδους όσον αφορά τον πληθωρισμό. Η πολιτική αυτή, στην οποία έχει αυτοπαγιδευτεί η κυβέρνηση, δημιουργεί τεράστιους κινδύνους. Διότι το θέμα δεν είναι να μπεις απλώς στην ΟΝΕ αλλά και να έχεις τις προϋποθέσεις και τους όρους ανταγωνιστικής επιβίωσης στο νέο πλαίσιο που διαμορφώνεται.