1. Το προσχέδιο του προϋπολογισμού αποκάλυψε ότι η ΝΔ,  ακολουθώντας τη λογική του  ΠΑΣΟΚ, συνεχίζει τη δημιουργική λογιστική, τιτλοποιώντας τα ληξιπρόθεσμα χρέη και εγγράφοντάς τα ως έσοδα. Σαν να μην έφτανε αυτό, φαίνεται ότι η Κομισιόν δε θα δεχθεί τη λογική αυτή για το 2006, με αποτέλεσμα να έχουμε ένα «νέο» προϋπολογισμό.

Ζούμε ένα σκηνικό δημοσιονομικής τρομοκρατίας. Τα προβλήματα είναι υπαρκτά, αλλά το σκηνικό είναι σ’ ένα βαθμό «στημένο». Στόχο έχει να αποτρέψει την προβολή κοινωνικών αιτημάτων και να δικαιολογήσει μια επιτάχυνση νεοφιλελεύθερων μέτρων. Και σ’ αυτό συμπράττουν η Κυβέρνηση, η Ε.Ε., η Τράπεζα της Ελλάδας, αλλά και δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ και ορισμένα ΜΜΕ.

Γι’ αυτό, προσωπικά, δεν αποκλείω, αφού μετρηθούν οι αντιδράσεις της κοινωνίας, η Ε.Ε. να εγκρίνει τελικά και τις τιτλοποιήσεις.

2. Αν όμως δεν τις δεχθεί τι θα γίνει; Θα επιβληθούν νέοι φόροι;

Αν η Ε.Ε. απορρίψει τις τιτλοποιήσεις, τότε, η κυβέρνηση πρέπει να διεκδικήσει μακρύτερη περίοδο προσαρμογής, όπως έπρεπε να είχε κάνει από την αρχή. Θυμίζω ότι η Πορτογαλία πήρε 3 χρόνια για να μειώσει το έλλειμμα της. Ενώ  η Γερμανία, επί 4 χρόνια, έχει έλλειμμα πάνω από 3%. Δεν μπορούν συνεπώς να χρησιμοποιούνται δύο μέτρα και δύο σταθμά.

3. Αποκλείετε εσείς, δηλαδή, η κυβέρνηση να καταφύγει σε νέα αύξηση του ΦΠΑ;

Δεν το αποκλείω. Λέω ότι η λύση αυτή πρέπει να αποκλεισθεί. Δεν είναι μόνο κοινωνικά άδικη, είναι και παράλογη. Δεν μπορεί να αυξάνεις τους συντελεστές του  ΦΠΑ, όταν δεν είσαι σε θέση, ως κράτος, να εισπράξεις το ΦΠΑ που πληρώνουν καταναλωτές και δεν φτάνει ποτέ στα δημόσια ταμεία.

Και μόνον ο ΦΠΑ που πληρώνουμε, αν πήγαινε στα δημόσια ταμεία, δε θα συζητούσαμε σήμερα για έλλειμμα.

4. Πώς σχολιάζετε τη στάση του Επιτρόπου κ. Αλμούνια, άρα και της Κομισιόν, όπου κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα ζήτησε από την Κυβέρνηση σκληρότερη λιτότητα, μεγαλύτερη ευελιξία στις εργασιακές σχέσεις και απορύθμιση του ασφαλιστικού; Επίσης πώς εκτιμάτε την αντίδραση της κυβέρνησης, που ισχυρίζεται ότι, παρά την πίεση, επιμένει στην «ήπια προσαρμογή», αλλά και την αφωνία του ΠΑΣΟΚ;

Ο κ. Αλμούνια είπε και σωστά πράγματα, στο σκέλος των διαπιστώσεων. Από εκεί και πέρα, στο τι πρέπει να γίνει, έπαιξε το ρόλο του. Και ο ρόλος του είναι να πιέζει υπέρ νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Το πρόβλημα είναι ότι αυτές οι πολιτικές διευρύνουν το έλλειμμα. Και στη συνέχεια, το έλλειμμα χρησιμοποιείται ως μέσο πίεσης για περισσότερο νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Για να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος, χρειάζεται μια εναλλακτική πολιτική, στον αντίποδα του νεοφιλελευθερισμού. Το ΠΑΣΟΚ ούτε θέλει ούτε μπορεί να την εκφράσει. Πασχίζει να πείσει τον κόσμο ότι υπάρχει άλλος δρόμος, αλλά, επί χρόνια, καλλιεργούσε τη λογική του μονόδρομου. Το ΠΑΣΟΚ νομιμοποίησε αυτά που κάνει σήμερα η Ν.Δ. Γι’ αυτό και αντιμετωπίζει ένα δομικό πρόβλημα αξιοπιστίας, όσο δεν κάνει ριζικές πολιτικές επανατοποθετήσεις.

5. Η κυβέρνηση πάντως υποστηρίζει ότι μειώνει τα ελλείμματα.

Η αλήθεια είναι ότι ο προϋπολογισμός που κατέθεσε η κυβέρνηση είναι ένας προϋπολογισμός συγκάλυψης των ελλειμμάτων και μετάθεσής τους στο μέλλον. Ακόμη και με βάση τα ρετουσαρισμένα στοιχεία του προϋπολογισμού, το έλλειμμα του 2005 θα είναι πάνω από 4,6% και το έλλειμμα το 2006 θα είναι πάνω από 5,6% χωρίς τις τιτλοποιήσεις. Άλλωστε και ο κ. Αλογοσκούφης, εμμέσως πλην σαφώς, αναγνώρισε στη Βουλή ότι τα ελλείμματα δε θα εξαλειφθούν πριν το 2013, στην καλύτερη περίπτωση, κι αν η οικονομία δεν αντιμετωπίσει κάποια ύφεση στο μεταξύ.

6. Οι καταναλωτές άρχισαν ήδη να αγοράζουν το πετρέλαιο θέρμανσης 30% πιο ακριβά από πέρυσι. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχουν πόροι για να δοθεί επίδομα θέρμανσης. Τι απαντάτε σ’ αυτό;

Η αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων δεν είναι θέμα αφθονίας πόρων, αλλά, πρωτίστως, είναι θέμα πολιτικής βούλησης και δημοκρατίας σε ό,τι αφορά την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων και των αναγκών. Έτσι, επίδομα θέρμανσης ή μείωση ΦΠΑ ή επιστροφή φόρου έκαναν πολλές χώρες, ακόμη και πιο φτωχές από μας όπως η Πολωνία ή η Ουγγαρία.

Δεύτερο, κατέθεσα στη Βουλή έναν πίνακα που δείχνει την εξέλιξη των εσόδων του κράτους από τη φορολογία καυσίμων. Λόγω της ανόδου των τιμών του πετρελαίου, τα έσοδα του κράτους από ΦΠΑ αυξήθηκαν κατά 2,7 φορές την τελευταία δεκαετία. Κι αυτό παρά το εκτεταμένο λαθρεμπόριο.

Το 1994 ο ΦΠΑ από καύσιμα ήταν 587 εκ.€ και το 2006 προϋπολογίζεται στα 1630 εκ. €. Τα συνολικά έσοδα του κράτους από τη φορολογία καυσίμων (ΦΠΑ και ειδικοί φόροι κατανάλωσης) ήταν 1,7 δις το 1994 και 4,3 δις σήμερα. Μεγάλο μέρος της αύξησης αυτής είναι αποτέλεσμα της ανόδου των τιμών.

Ένα μέρος αυτών των πρόσθετων εσόδων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ανακουφισθούν, κατά πρώτο λόγο,  τα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα.

Τρίτο, εμείς έχουμε προτείνει, όπως είναι γνωστό, μια διαρθρωτική λύση: Να δημιουργηθεί ένα Ταμείο Ενέργειας στο οποίο θα πηγαίνει ένα μικρό μέρος των φόρων που εισπράττει το κράτος από τα καύσιμα. Οι πόροι αυτοί μπορούν να χρησιμοποιούνται σε περιόδους έξαρσης των τιμών καθώς και να χρηματοδοτούν προγράμματα απεξάρτησης από το πετρέλαιο.

7. Η Τράπεζα Ελλάδας δήλωσε πρόσφατα ότι ανησυχεί για την υπερχρέωση των νοικοκυριών και ανακοίνωσε κάποια μέτρα. Εσείς θεωρείτε τα μέτρα επαρκή;

Καθόλου. Τα μέτρα που, με μεγάλη καθυστέρηση, ανακοίνωσε η Κεντρική Τράπεζα, αποσκοπούν σε κάποια επιβράδυνση της χορήγησης καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων.

Στο μεταξύ, οι πλειστηριασμοί ακινήτων αυξάνουν. Εμείς έχουμε προτείνει, στη Βουλή, να υπάρξει μια νομοθετική πρωτοβουλία ώστε να εξαιρεθεί η πρώτη κατοικία από τη δυνατότητα των τραπεζών να τη βγάζουν σε πλειστηριασμό. Και τούτο γιατί η στέγαση αποτελεί κοινωνικό δικαίωμα. Επισημαίνω ότι σε πολλές χώρες το σύγχρονο κοινωνικό πρόβλημα των αστέγων το έχουν δημιουργήσει οι τράπεζες με την απαλλοτρίωση κατοικιών.  

Ένα δεύτερο πρόβλημα που πρέπει να λυθεί είναι το εξής: Αν κάποιος θέλει να προεξοφλήσει το δάνειό του, όχι μόνο δε διευκολύνεται, αλλά πληρώνει ποινή. Κι αυτό γιατί οι Τράπεζες θέλουν τον κόσμο «δεμένο» μαζί τους. Δεδομένου ότι τα επιτόκια, φέτος ή του χρόνου, πιθανώς θα μπουν σε μια πορεία ανόδου, πρέπει να διευκολυνθούν όσα νοικοκυριά θέλουν να μπορούν να εξοφλήσουν το δάνειο τους ενωρίτερα. Πρέπει λοιπόν όχι μόνο να καταργηθεί η ποινή που ισχύει σήμερα, αλλά να  υπάρξουν και κίνητρα. Διαφορετικά, σε περίπτωση που η άνοδος των επιτοκίων είναι σημαντική, μπορεί να αντιμετωπίσουμε κοινωνικά δράματα.

8. Με αφορμή την πραγματοποίηση του συνεδρίου του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στην Αθήνα, το ΚΚΕ κλιμακώνει τις επιθέσεις του απέναντι στο γεγονός αυτό καθ’ αυτό, αλλά και απέναντι στην ΚΕΑ. Το σχόλιό σας.

Οι συνεχείς επιθέσεις του ΚΚΕ κατά του Συνασπισμού και του κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, συχνά με διαστρέβλωση των θέσεών τους, είναι ένδειξη αδυναμίας και όχι ισχύος. Δείχνει μια κρίση στρατηγικής που αντί να τροφοδοτεί μια δημιουργική προσπάθεια για την υπέρβασή της οδηγεί σε ανασφάλειες, αμυντικά σύνδρομα και επιθετικότητα ενάντια όχι μόνο στο Συνασπισμό, αλλά και σε κάθε διαφορετική αριστερή άποψη που αναπτύσσεται στη χώρα μας ή διεθνώς. Ακριβώς γι’ αυτό η καλύτερη απάντηση στις επιθέσεις του ΚΚΕ είναι η ανάπτυξη της δικής μας πολιτικής ως τη σύγχρονη αριστερή απάντηση στα προβλήματα της κοινωνίας και φυσικά η υπεράσπισή της από συκοφαντίες και διαστρεβλώσεις στις οποίες με επιμέλεια επιδίδεται η ηγεσία του ΚΚΕ και η ίδια η γενική του γραμματέας αυτοπροσώπως.