Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής, στη συζήτηση για το πολυνομοσχέδιο.

 

Πρωτολογία

Κύριε Πρόεδρε, η συζήτηση είναι λογικό να επισκιάζεται από τις εξελίξεις σχετικά με το «Μακεδονικό», όχι αδικαιολόγητα νομίζω. Είναι ένα πρόβλημα το οποίο κουβαλάμε άλυτο πάρα πολλά χρόνια.

Εγώ θα ήθελα να σημειώσω ότι εκείνο που προέχει αυτήν τη στιγμή είναι, μέσω αυτού του προβλήματος, να συνειδητοποιήσουμε ότι κρίνεται με ποια κριτήρια θέλουμε να προχωρήσουμε στο μέλλον, δηλαδή ποια Ελλάδα θέλουμε. Πώς θεωρούμε ότι στην εποχή μας μπορούμε να διασφαλίσουμε τα εθνικά μας συμφέροντα; Με μια πολιτική «περίκλειστης Ελλάδας», μένοντας «κλεισμένοι στο καβούκι μας»; Ή με μια Ελλάδα η οποία προσπαθεί να διαδραματίσει έναν ευρύτερο ρόλο στα Βαλκάνια, μ’ ένα σχέδιο, όπως έχουμε πει, βαλκανικής συνεργασίας και συνανάπτυξης; Με τα λιμάνια μας, τους δρόμους μας, τις υποδομές μας να είναι υποδομές ευρύτερης χρήσης και αξιοποίησης.

Πώς θέλουμε να πορευτούμε; Εισβάλλοντας, όπως είπε ο κ. Κασιδιάρης, στη γειτονική χώρα; Ακούσατε θράσος; Ακούσατε την ηχώ της κυπριακής τραγωδίας εδώ μέσα απόψε; Να εισβάλουμε, λέει.

Και λέγονται μέσα στην Αίθουσα αυτά. Και η ευθύνη δεν αφορά στη Χρυσή Αυγή. Η ευθύνη αφορά σ’ εκείνες τις δυνάμεις, όπως η Νέα Δημοκρατία, οι οποίες δίνουν άλλοθι και νομιμοποίηση σε αυτές τις επικίνδυνες απόψεις.

Το πρώτο ερώτημα, λοιπόν, είναι κοιτώντας το σημερινό κόσμο, πώς θα πορευτούμε. Το δεύτερο ερώτημα είναι τι θα γίνει εάν δεν υπάρξει συμφωνία. Αυτή τη στιγμή η FYROM δεν λέγεται FYROM στο εξωτερικό. Λέγεται «Μακεδονία». Σε όποιο διεθνές forum πηγαίνουμε, σε όποιο συνέδριο πηγαίνουμε, παντού η πινακίδα γράφει «Μακεδονία». Μπορούμε να ανατρέψουμε αυτήν την αρνητική παράδοση που έχουμε κληρονομήσει;

Έχουμε μια ευκαιρία. Να την αξιοποιήσουμε. Αν απορριφθεί αυτή η ευκαιρία, το ερώτημα είναι ποια θα είναι η προοπτική, εκτός της «λύσης Κασιδιάρη» που είναι ο πόλεμος; Ποια θα είναι η προοπτική; Η προοπτική θα είναι η χώρα αυτή να ονομάζεται «Μακεδονία». Η προοπτική θα είναι κάποιες άλλες χώρες, όχι φιλικές προς εμάς, να ασκούν επιρροή και στη γειτονική χώρα και ευρύτερα στα Βαλκάνια.

Πάρτε ένα παράδειγμα. Τι γράφει σήμερα ο διεθνής Τύπος; Ο διεθνής Τύπος σήμερα γράφει το εξής: «Η Μακεδονία αποφασίζει ν’ αλλάξει όνομα».

Άλλο ερώτημα είναι εάν η καταρχήν συμφωνία είναι τόσο κακή για την Ελλάδα, γιατί την απορρίπτει ο Πρόεδρος της γειτονικής χώρας;

[Δημήτρης Σταμάτης: Γιατί αυτός είναι μουρλός.

Γιάννης Δραγασάκης: Γιατί είναι μουρλός. Ωραία. Άρα έχουμε μουρλούς και εκεί και εδώ, κύριε Σταμάτη. Ας υπάρξει λοιπόν ένα μέτωπο λογικής, ένα μέτωπο προοδευτικό.

Δημήτρης Σταμάτης: Αυτός είναι ακραίος.]

Εμείς κατανοούμε την ευαισθησία των ανθρώπων, κατανοούμε ότι για ορισμένους είναι θέμα ταυτοτικό και ακριβώς γι’ αυτό πιστεύουμε ότι χρειάζεται μια νηφάλια συζήτηση. Αυτή τη συζήτηση θα την κάνουμε.

Όμως, υπάρχουν πάρα πολλά θέματα στα οποία ήθελα να τοποθετηθώ και λόγω της ιδιότητάς μου. Βέβαια, ο χρόνος δεν το επιτρέπει. Θα περιοριστώ σε ορισμένα που τα θεωρώ κρίσιμα.

Βγαίνουμε από τα μνημόνια, αλλά βγαίνουμε σ’ ένα διεθνές περιβάλλον εντεινόμενης αβεβαιότητας. Θέλω αυτό να είναι σαφές. Το είπε νομίζω πριν και ο Αναπληρωτής Υπουργός κ. Χουλιαράκης. Είναι κίνδυνοι και οικονομικοί και γεωπολιτικοί. «Προχτές» στην Ιταλία υπήρξε πολιτική αβεβαιότητα και αμέσως είδαμε τι έγινε με τα spreads, τα ομόλογα κοκ.

Πώς, λοιπόν, θα θωρακίσουμε την έξοδό μας; Αυτό είναι που θα έπρεπε να συζητάμε εδώ μέσα σοβαρά. Η Κυβέρνηση και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έχουμε μια συμφωνία από πέρυσι. Θα θωρακίσουμε την έξοδο, δημιουργώντας ταμειακά αποθέματα, δηλαδή θα βάλουμε στην άκρη κάποια χρήματα, ούτως ώστε, αφού βγούμε από τα μνημόνια, εάν παραστεί ανάγκη και οι διεθνείς αγορές δεν είναι σε κατάσταση ώστε να μπορούμε να δανειστούμε, τότε θα έχουμε αυτό το απόθεμα, το Ταμείο, από το οποίο θα πάρουμε χρήματα και δεν θα χρειαστεί να επιστρέψουμε σε μνημόνια.

Όσοι αρνούνται αυτό το ταμειακό απόθεμα, σημαίνει ότι στο μυαλό τους έχουν πως, εάν κάτι συμβεί, θα πάμε να υπογράψουμε ξανά μνημόνια. Και είναι πραγματικά θλιβερό, που ακούγονται αυτές οι απόψεις και εκτός, αλλά και εντός της Αίθουσας αυτής.

Θα ήθελα όμως να προχωρήσω από τον συλλογισμό αυτό σ’ ένα δεύτερο επίπεδο. Ας υποθέσουμε ότι η Ελλάδα δανείζεται από τις αγορές και δεν έχουμε πρόβλημα. Ας υποθέσουμε ότι είμαστε εκεί που είναι σήμερα η Ιρλανδία. Με τι επιτόκιο δανείζεται η Ιρλανδία; Με 1%. Χρειάζεται, λοιπόν, η Ιρλανδία να έχει ταμειακά αποθέματα; Η Ιρλανδία δημιουργεί ταμειακά αποθέματα, είναι η απάντηση.

Ο ΟΟΣΑ συστήνει σε όλες τις χώρες να δημιουργήσουν ταμειακά αποθέματα. Γιατί; Διότι ζούμε σ’ έναν κόσμο με αβεβαιότητες. Όποια χώρα λοιπόν, θέλει να θωρακίσει την ανεξαρτησία της, την κυριαρχία της, την αξιοπρέπειά της, θα πρέπει να έχει ένα απόθεμα ασφαλείας, ακόμα κι αν μπορεί να δανείζεται από τις αγορές.

Μου προξένησε εντύπωση ν’ ακούω τον κ. Βενιζέλο να χαρακτηρίζει «αιχμαλωσία της χώρας» το ότι δημιουργούμε αυτό το απόθεμα, με τη βοήθεια και σύμφωνη γνώμη των εταίρων. Θα πει κανείς: Μήπως, εφόσον είμαστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν χρειάζεται αυτό;

Πρώτον, ήδη είπα ότι και η Ιρλανδία δημιουργεί και η Πορτογαλία έχει. Γιατί; Διότι, δυστυχώς η Ευρώπη δεν έχει ακόμα εκείνα τα συλλογικά εργαλεία να προστατεύσει τις χώρες της. Δεν υπάρχει στην Ευρώπη ο δανειστής ύστατης ανάγκης.

Αυτό το Ταμείο, λοιπόν, που δημιουργούμε για τη θωράκιση έναντι έκτακτου γεγονότος, στη δική μας αντίληψη πρέπει να είναι ένας μόνιμος θεσμός, να υπάρχει ως ασπίδα προστασίας για το μέλλον, για ό,τι θα συμβεί. Στοιχίζει αυτό; Βεβαίως, στοιχίζει, αλλά ποια είναι η άλλη λύση; Η άλλη «λύση» είναι μνημόνια και ξανά μνημόνια.

Λυπάμαι που στο θέμα αυτό, ένας θεσμός που θα έπρεπε να πρωτοστατεί σε αυτά τα οποία εγώ λέω, η Τράπεζα της Ελλάδας, δεν βοήθησε στο να κατανοηθεί το θέμα αυτό, εμμένοντας σε μια άποψη η οποία συζητήθηκε, απορρίφθηκε, δεν υπήρχε στο τραπέζι.

Επίσης, ακούω πολλούς -άκουσα και πριν τον κ. Κεγκέρογλου- σ’ ένα μοτίβο ότι η κυβέρνηση αυτή δεσμεύει τη δημόσια περιουσία της χώρας για ενενήντα, για εκατό χρόνια κοκ.

Τι παραλάβαμε, κυρίες και κύριοι, στον τομέα αυτό; Τι δέσμευση αναλάβαμε από την παράταξη του κ. Κεγκέρογλου και την παράταξη της Νέας Δημοκρατίας που κυβερνούσαν; Τα έχετε ξεχάσει; Τα έχετε λησμονήσει;

Να θυμίσω, λοιπόν, ότι στο πρώτο μνημόνιο είχατε αναλάβει τη δέσμευση να ιδιωτικοποιήσετε δημόσια περιουσία έως και της είσπραξης 50 δισεκατομμυρίων ευρώ. Είχατε αναλάβει την υποχρέωση μέχρι το 2015 να πουλήσετε τόση περιουσία, ώστε να εισπραχθούν 50 δισεκατομμύρια, πράγμα βεβαίως αδύνατο. «Θα έπρεπε να πουληθεί και ο Παρθενώνας», όπως λέγαμε τότε!

Το δεύτερο μνημόνιο τι προέβλεπε; Το δεύτερο μνημόνιο προέβλεπε να γίνει το ίδο, αλλά σ’ έναν ορίζοντα μέχρι το 2020.

Εμείς, λοιπόν, κληρονομήσαμε από εσάς μια καταστροφική πολιτική που απαιτούσε να πωληθεί το «σύμπαν» σε τιμές διαλυτικές, σε τιμές ευτελιστικές. Μπορέσαμε να ανατρέψουμε την πολιτική σας; Ως έναν βαθμό το μπορέσαμε. Αποφύγαμε την εκποίηση για να εισπραχθούν τα 50 δισεκατομμύρια και αντί αυτού δημιουργήθηκε ένα Ταμείο, το οποίο θα αξιοποιήσει την περιουσία. Από ό,τι εισπραχθεί είτε από μερίσματα, είτε αργότερα από μερική εκποίηση, πώληση, είτε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, το 50% θα πηγαίνει στο χρέος και το 50% θα πηγαίνει στις επενδύσεις. Έχετε το θράσος να έρχεστε εδώ, επενδύοντας στη λήθη, στο ότι ο κόσμος ξέχασε ίσως τι είχε συμβεί και λέτε όλα αυτά σήμερα;

Βεβαίως, αυτό το Ταμείο ήταν προϊόν συμβιβασμού. Δεν θα το κάναμε έτσι, αν ήμασταν μόνοι μας, αλλά έχοντας πίσω μας τον κ. Σόιμπλε να λέει ότι «για μένα η Ελλάδα έχει συνέχεια και επομένως, οι δεσμεύσεις των προηγούμενων αφορούν και εσάς», μπορέσαμε -και με τη βοήθεια τότε του Γάλλου Προέδρου και με τη βοήθεια του Ιταλού Πρωθυπουργού- και αποτρέψαμε αυτό το οποίο θα συνέβαινε.

Άκουσα χθε -κι αυτό δείχνει ότι η Αντιπολίτευση, ίσως βλέπει ότι δεν έχει επιχειρήματα, βλέπει ότι βγαίνουμε από τα μνημόνια, βλέπει ότι η ώρα της αλήθειας φθάνει- τον Αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας να λέει κάποια απίθανα πράγματα και να εκπέμπει και απειλές μάλιστα, για τις ευθύνες ως προς τις τράπεζες. Λέει ότι φταίμε εμείς που απαξιώθηκαν οι τιμές των μετοχών των τραπεζών.

Βλέπω εδώ τον κ. Σταϊκούρα: Πείτε, κύριε Σταϊκούρα, στον κ. Μητσοτάκη ότι οι τιμές των μετοχών των τραπεζών άρχισαν να πέφτουν από το Μάιο του 2014 και μέχρι τον Ιανουάριο του 2015 είχαν χάσει το 65% της αξίας τους.

Άκουσα, επίσης, ευθύνες να αναζητούνται για τις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών. Απάντησε χθες ο Πρόεδρος της Ένωσης Τραπεζών. Είπε ότι ναι, έγιναν ανακεφαλαιοποιήσεις για να καλύψουμε τις ζημιές του PSI.

Θέλει, λοιπόν, έρευνα ο κ. Μητσοτάκης; Ο πρώτος σκελετός που θα βρει μπροστά του θα είναι τα δάνεια των κομμάτων, του δικού του και του ΠΑΣΟΚ. Ο δεύτερος σκελετός που θα βρει θα είναι οι ζημιές του PSI και ο τρίτος σκελετός θα είναι κάποια άλλα θαλασσοδάνεια κάποιων φίλων του…

Τελειώνω με τη διάλεξη που ακούσαμε από τον κ. Δένδια και άλλους για το πόσο «κακά» είναι τα πλεονάσματα. Για ποια πλεονάσματα είχατε εσείς δεσμευθεί;

Κύριε Κεγκέρογλου, τι ύψους πλεονάσματα είχατε αναλάβει εσείς; Είχατε αναλάβει με το πρώτο μνημόνιο δέσμευση για 5% πρωτογενή πλεονάσματα και με το δεύτερο μνημόνιο είχατε αναλάβει δέσμευση για 4,5%, με προοπτική να φθάσουν στο 4% το 2020 και να είναι 4% ή 3,5% από το 2022 μέχρι το 2030. Και έρχεστε εδώ σήμερα εσείς να μιλάτε για μεγάλα πλεονάσματα;

Ξέρετε ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα υπάρχουν για να αποπληρώνουμε τους τόκους των χρεών που παραλάβαμε. Τι ακριβώς προτείνετε, λοιπόν; Προτείνετε να μην πληρώνουμε τους τόκους; Προτείνετε μια «σκληρή» αναδιαπραγμάτευση για το χρέος; Αυτή κάναμε το 2015. Αυτήν επιχειρήσαμε και φτάσαμε εκεί που φτάσαμε. Μετά, δε, προτείναμε 2,5% πλεονάσματα. Αυτή τη στιγμή αυτό που έχουμε είναι εκείνο που προέκυψε μέσα από τη διαπραγμάτευση. Αν έχετε κάποια πρόταση, πείτε την. Εμείς είμαστε ανοιχτοί. Οπωσδήποτε οι δεσμεύσεις είναι δεσμεύσεις, αλλά το ότι θα θέλαμε κι εμείς μικρότερα πλεονάσματα, θα τα θέλαμε.

Όμως, υπάρχουν και πάρα πολλά πράγματα που δεν μπορώ να αναπτύξω. Τονίζω, όμως, μόνο το εξής: Αυτά τα πλεονάσματα του 3,5% πιάνονται χωρίς νέα μέτρα. Γιατί αφού τα επιτύχαμε με ύφεση, θα τα επιτύχουμε με ανάπτυξη ακόμα ευκολότερα και γι’ αυτό ακριβώς δημιουργείται αυτό που εσείς ονομάζετε υπερπλεόνασμα.

Αυτό δεν είναι υπερπλεόνασμα, είναι το περιθώριο που έχουμε να ασκήσουμε επεκτατική πολιτική. Όταν δηλαδή ο πίνακας γράφει ότι το 2019 θα έχουμε υπερπλεόνασμα 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ, αυτό σημαίνει ότι στον Προϋπολογισμό του 2019 ή του 2020 μπορούμε να εντάξουμε μείωση των φορολογικών βαρών ή αύξηση των κοινωνικών παροχών ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ χωρίς να εκφύγει ο στόχος.

Επομένως, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, καταλαβαίνω ότι αυτά θέλουν περισσότερη ανάλυση. Εγώ πάντα πιστεύω, όμως, ότι υπάρχουν στην Ελλάδα πάρα πολλοί άνθρωποι οι οποίοι ενδιαφέρονται, όχι για την ατάκα, όχι για τον εξυπνακισμό, όχι γι’ αυτά που ακούσαμε πριν από ορισμένους, αλλά ενδιαφέρονται για μια σοβαρή απάντηση στα ουσιώδη ερωτήματα.

Θέλω, λοιπόν, να πω ότι, πρώτον, η Ελλάδα βγαίνει από τα μνημόνια σ’ένα διεθνές περιβάλλον ασταθές και αβέβαιο, γι’ αυτό θωρακίζουμε την έξοδο. Δεύτερον, φεύγουμε από την παρατεταμένη λιτότητα που είχαμε και πάμε σε μία φάση που θα μπορούμε να έχουμε μια στοχευμένη επεκτατική πολιτική. Θα είναι στοχευμένη ακριβώς γιατί χρειάζεται προσοχή και μετά τα μνημόνια και γιατί πρέπει κάθε ευρώ που δίνουμε, να ξέρουμε πού κατευθύνεται και ποιο σκοπό υπηρετεί.

Ο σχεδιασμός μας, λοιπόν, είναι τα επόμενα χρόνια να έχουμε στοχευμένες φορολογικές ελαφρύνσεις και στοχευμένες επεμβάσεις για την ενίσχυση των δαπανών για την υγεία, την παιδεία και γενικότερα το κοινωνικό κράτος.

Όπως διαψευστήκατε ότι τάχα δεν θα έκλεινε η αξιολόγηση, ότι τάχα δεν θα τελείωνε το μνημόνιο, έτσι θα διαψευστείτε και τώρα όσοι επενδύετε στην καταστροφή.

[Παρέμβαση Χρήστου Σταϊκούρα]

Δευτερολογία

Κατ’ αρχάς, θέλω να συνηγορήσω με τον κ. Σταϊκούρα. Πιστεύω ότι έχουμε σοβαρό και ειλικρινή διάλογο. Κατανοώ αυτά που είπατε. Όταν έρθει η ώρα να μιλήσουμε για το 2015, έχω να πω και εγώ πολλά. Εγώ αναφέρθηκα σε μια φράση του κ. Μητσοτάκη, ο οποίος μίλησε για εγκλήματα. Αν έγιναν, λοιπόν, εγκλήματα εκείνη την περίοδο, έγιναν από εκείνους που καλούσαν τον κόσμο να πάρει τις καταθέσεις τους από τις τράπεζες. Τελεία.

Κύριε Σταϊκούρα, πιστεύω ότι το είπατε ως σχήμα λόγου. Μακάρι να ήταν συμφωνημένοι οι στόχοι της ανάπτυξης. Μόνο τα πρωτογενή πλεονάσματα συμφωνούνται και τηρούνται. Οι στόχοι για την ανάπτυξη και συμφωνημένοι να είναι δεν τηρούνται. Ήταν μια παραδρομή σας. Κατανοώ τη δυσκολία σας. Μένω σε αυτά. Δεν θέλω να δώσω προέκταση. Άλλωστε εδώ είμαστε.

[Παρέμβαση Ανδρέα Λοβέρδου]

Τριτολογία

Δεν κατανοώ τη ρητορική σας, κύριε Λοβέρδο.

Καταθέτω στα Πρακτικά. Πρώτο μνημόνιο: 50 δισεκατομμύρια ιδιωτικοποιήσεις.

Είχατε αναλάβει τη δέσμευση να πουλήσετε περιουσιακά στοιχεία και να εισπράξετε 50 δισεκατομμύρια ευρώ κι εμείς έπρεπε να ανατρέψουμε αυτή την πολιτική.

Ακόμη, το αντίστοιχο από το δεύτερο μνημόνιο, το οποίο επαναλαμβάνει τη δέσμευση να πουληθούν περιουσιακά στοιχεία ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ σε συνθήκες κρίσης κοκ.

Εμείς αυτή την πολιτική αντιμετωπίσαμε, αυτό μας ζητούσε ο κ. Σόιμπλε και γι’ αυτό και εγώ πηγαίνω πίσω -και πιστεύω ότι όλοι πηγαίνουν πίσω- επειδή ήμουν και στην ειδική διαπραγμάτευση και έζησα εκείνο το δράμα, όπου μόνο με τη βοήθεια του Γάλλου Προέδρου, του κ. Ολάντ τότε και με τη βοήθεια του κ. Ρέντσι καταφέραμε να πετύχουμε να μην πουληθούν περιουσιακά στοιχεία τώρα, αλλά να μπουν σ’ ένα Ταμείο, ν’ αξιοποιηθούν και τα έσοδά τους να κατευθυνθούν, όχι στο χρέος, όπως θα πήγαιναν τα 50 δισεκατομμύρια, αλλά τα μισά στο χρέος όταν και τα υπόλοιπα στις επενδύσεις.

Κύριε Λοβέρδο, ένα πράγμα θα σας πω. Εάν επιμένετε να μην βγάζετε συμπεράσματα από το παρελθόν, εάν επιμένετε να μην παίρνετε μαθήματα από τα λάθη που έγιναν, θα κάνετε διαρκώς λάθη.