Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης: Σχεδιάστηκε από λίγους για λίγους

Η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι ένα θετικό βήμα για την Ευρώπη. Αν και το ύψος του είναι ανεπαρκές, ο τρόπος χρηματοδότησής του, με την έκδοση ευρωομολόγων, δημιουργεί ένα θετικό προηγούμενο, που πρέπει να γίνει μόνιμη διάσταση της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής.

Ειδικά για τη χώρα μας οι πόροι του Ταμείου είναι πολύτιμοι. Όμως το κοινωνικό αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από τον τρόπο αξιοποίησης των πόρων. Δυστυχώς, το σχέδιο της κυβέρνησης είναι αναντίστοιχο με τις προσδοκίες που επενδύει σε αυτό για επικοινωνιακούς λόγους.

Πρώτον, κατά τη διαμόρφωση του σχεδίου δεν υπήρξε καμία διαβούλευση. Ούτε με την κοινωνία ούτε με τις πολιτικές δυνάμεις. Κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού είχα προτείνει να γίνει μια επιτροπή διαβούλευσης στη Βουλή για να υπάρξει διάλογος, να κληθούν φορείς και επιστήμονες. Η κυβέρνηση αγνόησε και αυτήν και άλλες προτάσεις.

Δεύτερον, το σχέδιο δεν έχει στόχους, άρα δεν είναι σχέδιο. Είναι λίστα έργων που κατά κανόνα πρότειναν οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις και σύμβουλοι, συνδεδεμένοι με χιλιάδες νήματα με συμφέροντα και λόμπι συμφερόντων. Ποια συνεκτικότητα να υπάρξει λοιπόν και πώς να τεθούν κάποιοι κοινωνικοί στόχοι, όπως η μείωση της ανεργίας, ο περιορισμός των ανισοτήτων και των αποκλεισμών;

Τρίτον, το σχέδιο δεν υπηρετεί κάποια συγκεκριμένη αναπτυξιακή στρατηγική. Άλλωστε οι τράπεζες θα διαχειριστούν το μεγαλύτερο μέρος των πόρων. Με ποια κριτήρια; Τραπεζικά. Δηλαδή χωρίς κλαδικές στοχεύσεις, χωρίς ρήτρες απασχόλησης, χωρίς περιφερειακή διάσταση, χωρίς πρόνοια για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Η Αναπτυξιακή Τράπεζα ουσιαστικά μένει εκτός, ενώ σε άλλες χώρες είναι ο βασικός φορέας διαχείρισης των πόρων.

Τέταρτον, το κυβερνητικό σχέδιο δεν κάνει καμιά διάκριση μεταξύ εγχωρίας προστιθέμενης αξίας και εισαγωγών. Δεν υπάρχουν δηλαδή κριτήρια, ούτε κάποια πρόνοια για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και προστιθέμενης αξίας. Η σημασία εδώ είναι προφανής και μόνο για τον λόγο αυτό το σχέδιο έπρεπε να επανασχεδιαστεί. Δεν αποκλείω το τελικό αποτέλεσμα να είναι η διόγκωση του ελλείμματος του ισοζυγίου των εξωτερικών συναλλαγών, ενώ θα ήταν μια ευκαιρία το σχέδιο αυτό να συνδυαστεί με την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγικής βάσης, την υποκατάσταση των εισαγωγών και την ενίσχυση των εξαγωγών.

Πέμπτον, τα υπολογιζόμενα αποτελέσματα είναι ασαφή και αμφιλεγόμενα. Οι 180.000 θέσεις εργασίας που προέβλεψε ο κ. Μητσοτάκης ότι θα δημιουργηθούν σε ορίζοντα εξαετίας πρέπει να συγκριθούν με τις 370.000 θέσεις εργασίας που δημιούργησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ σε μία τετραετία, χωρίς τον πακτωλό χρημάτων που έχει στη διάθεσή της η σημερινή κυβέρνηση και σε ασφυκτικές συνθήκες Μνημονίου.

Η κυριότερη, όμως, πηγή προβληματισμού είναι άλλη. Το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης δεν σχεδιάστηκε για να καλύψει όλες τις πληγές. Αντίθετα, προϋποθέτει ότι κάθε χώρα έχει το δικό της Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και το Ταμείο έρχεται να καλύψει συμπληρωματικά κάποιες ειδικές ανάγκες. Αν το παρομοιάσουμε με το κερασάκι στην τούρτα, μας λείπει η τούρτα. Λείπει το εθνικό σχέδιο που θα απαντούσε στα προβλήματα της επανεκκίνησης και της ανάκαμψης με διατηρήσιμους όρους. Λείπουν τα ειδικά τομεακά προγράμματα για τη βιώσιμη ανάκαμψη της εστίασης, του εμπορίου, των μεταφορών, του πολιτισμού, του τουρισμού και άλλων κλάδων που επλήγησαν βάναυσα από την κρίση. Δυστυχώς, η κυβέρνηση έχει στα χέρια της 32 δισ. ευρώ, αλλά αυτοί οι τομείς δεν έχουν να περιμένουν από το σχέδιο της.

Έκτον, το Ταμείο Ανάκαμψης δεν χρηματοδοτεί μόνο έργα αλλά και μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν τη συνοχή και την ανθεκτικότητα της κοινωνίας. Εδώ ήταν μια ευκαιρία να περιληφθεί η ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, του ΕΣΥ, της εκπαίδευσης, της στεγαστικής πολιτικής, της πρόνοιας. Αυτό δεν έγινε.

Αντί γι’ αυτό η κυβέρνηση αξιοποιεί το κεφάλαιο αυτό για να νομοθετήσει το Σχέδιο Πισσαρίδη. Δηλαδή, μνημονιακές μεταρρυθμίσεις στις οποίες αντιστάθηκε η προηγούμενη κυβέρνηση έρχονται τώρα να νομοθετηθούν στις συνθήκες της πανδημίας, με περιορισμένες τις δυνατότητες κινητοποίησης των εργαζόμενων, με πρώτη μεταξύ αυτών την ανατροπή έως και κατάλυση εργασιακών δικαιωμάτων. Ένα εναλλακτικό προοδευτικό σχέδιο θα ήταν στον αντίποδα του κυβερνητικού σχεδίου. Πρωτίστως θα έδινε προοπτική για ευρύτερα τμήματα της κοινωνίας και όχι μόνο σε λίγες μεγάλες επιχειρήσεις. Και βέβαια θα ήταν προϊόν διαβούλευσης με την κοινωνία.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, πριν καταλήξει στη δική της αναπτυξιακή στρατηγική, το 2018, πραγματοποίησε 15 περιφερειακά αναπτυξιακά συνέδρια. Μια πραγματικά θετική εμπειρία. Επέτρεψε να αναδειχθούν τα προβλήματα των τοπικών κοινωνιών και να ακουστούν οι απόψεις της κοινωνίας και των φορέων της. Το εναλλακτικό προοδευτικό σχέδιο θα εντασσόταν σε μια ολοκληρωμένη εθνική αναπτυξιακή στρατηγική και, στο πλαίσιό της, η πράσινη μετάβαση και ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα συνδέονταν με δύο κεντρικούς στόχους:

  • Την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ενίσχυση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας
  • Την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, την άρση των αποκλεισμών και τη μείωση των ανισοτήτων.

Η υλοποίηση όμως ενός τέτοιου σχεδίου απαιτεί μια άλλη, προοδευτική κυβέρνηση. Η κοινωνία δεν έχει να περιμένει τίποτα θετικό από την κυβέρνηση αυτή. Αυτό που ξέρει να κάνει είναι να μοιράζει στους ημέτερους. Αυτό θα κάνει κι εδώ, γι’ αυτό άφησε όλη την κοινωνία, ακόμη και φορείς που πρόσκεινται φιλικά σ’ εκείνη, εκτός του σχεδιασμού.

 

* Άρθρο στην εφημερίδα «Το Παρόν της Κυριακής»

Οι εξελίξεις κάνουν αναγκαίο ένα νέο μαζικό, λαϊκό κόμμα της ΑριστεράςΣτους παράξενους καιρούς που ζούμε, δεν θα ήθελα, από δική μου αδράνεια, να βρεθώ εγκλωβισμένος σε ένα κόμμα το οποίο δεν θα έχει πλέον καμία σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ που υπηρέτησα από την ίδρυσή του, & είμαι περήφανος που συνέβαλα στη δημιουργία του. Θέλω να δηλώσω λοιπόν, ότι παραιτούμαι από μέλος του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι μια απόφαση που δεν θα ήθελα να χρειαστεί να λάβω, αλλά οι εξελίξεις την έχουν καταστήσει αναγκαία από καιρό.Θυμίζω ότι από τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ έχω παραιτηθεί ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο. Οι φόβοι που εξέφραζα τότε για εκφυλιστικές εξελίξεις έχουν, δυστυχώς, πλήρως επιβεβαιωθεί. Δεν χρειάζονται, επομένως, πρόσθετα επιχειρήματα. Μπορείς να παραμένεις σε ένα κόμμα, ακόμη & αν διαφωνείς με την τρέχουσα πολιτική του, αρκεί στο κόμμα αυτό να τηρούνται κάποιοι σταθεροί κανόνες και να υπάρχουν δημοκρατικές εγγυήσεις σεβασμού της αξιοπρέπειας και των απόψεων όλων. Είναι όμως εξαιρετικά δύσκολη η παραμονή σε ένα κόμμα στο οποίο η έννοια της δημοκρατίας & της Αριστεράς, αλλά & η ιστορία του ίδιου του κόμματος, υπονομεύονται & μόνος αποδεκτός κανόνας είναι η συχνά αδιευκρίνιστη & ευμετάβλητη βούληση του αρχηγού.Προσωπικά είμαι βέβαιος ότι η Αριστερά θα κληθεί από το λαό, ξανά, να κυβερνήσει, γιατί συσσωρεύονται μεγάλα προβλήματα που απαιτούν προοδευτικές λύσεις. Στοιχεία που δημοσιεύτηκαν χθες για τη συνεχιζόμενη φυγή στο εξωτερικό νέου επιστημονικού & εργατικού δυναμικού, είναι άκρως ανησυχητικά. Είναι μια ακόμη ένδειξη ότι, αν δεν υπάρξει σχέδιο & στρατηγική για αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου & της άνισης αναδιανομής του παραγόμενου πλούτου, η χώρα θα οδηγηθεί σε νέα αδιέξοδα & η κοινωνία σε νέα φτωχοποίηση. Η Αριστερά μπορεί να πρωταγωνιστήσει ξανά υπό την προϋπόθεση, ότι εργάζεται & η ίδια γι’ αυτό, δημιουργεί σχέσεις εμπιστοσύνης με τον κόσμο της εργασίας, έχει επεξεργασμένες λύσεις στα προβλήματα & διαμορφώνει αξιόπιστες προϋποθέσεις προοδευτικής και αποτελεσματικής διακυβέρνησης.Ορισμένοι είχαν προσδοκίες από τη νέα ηγεσία. Όμως στον ΣΥΡΙΖΑ σήμερα, συντελείται μια διαδικασία φθοράς, και όχι δημιουργίας, με πρώτο θύμα την ιστορία του, το έργο του, την ηθικό-πολιτική ακεραιότητά του. Η συζήτηση που άνοιξε, με πρωτοβουλία της ηγεσίας, για «μαύρα ταμεία» αποτελεί τεράστια προσβολή για τα χιλιάδες μέλη του κόμματος που προσέφεραν ανιδιοτελώς & με το υστέρημα τους, κρατούσαν όλα αυτά τα χρόνια το κόμμα όρθιο & τα γραφεία του ανοιχτά. Ήταν ένα μεγάλο δώρο στη Δεξιά & όλους όσους υποστηρίζουν ότι «όλοι είναι το ίδιο».Ο κ. Κασσελάκης παρέλαβε ένα αριστερό κόμμα με προβλήματα & «παραδίδει» πολύ περισσότερα προβλήματα χωρίς αριστερό κόμμα, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μπει σε διαδικασία από-αριστεροποίησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ, με την παρούσα ηγεσία, δεν μπορεί να επιλύσει προβλήματα ταυτότητας, στρατηγικής & δημοκρατικής λειτουργίας που αντιμετώπιζε & από πριν. Θα είναι, για το λόγο αυτόν, σε μια κρίση διαρκείας.Οι εξελίξεις μάς θέτουν μπροστά σε δυο αλληλένδετα καθήκοντα. Πρώτον, να αγωνιστούμε για να υπάρξει ένα νέο μαζικό, λαϊκό κόμμα της Αριστεράς, από τη ριζοσπαστική αριστερά ως την αριστερή σοσιαλδημοκρατία & δεύτερον, μια προοδευτική εναλλακτική στο πρόβλημα της διακυβέρνησης της χώρας. Ας ανταποκριθεί ο καθένας & η καθεμία σε αυτό το διπλό καθήκον με όποιο τρόπο & από όποια θέση επιλέξει.Το βέβαιο είναι ότι η κοινωνική Αριστερά, το «αριστερό ημισφαίριο» της κοινωνίας, υπάρχει, & αναζητά μια κατά το δυνατόν ενιαία, ισχυρή & αποτελεσματική πολιτική εκπροσώπηση. Οι εξελίξεις, στον κόσμο, την Ευρώπη & την Ελλάδα δεν αφήνουν κανένα περιθώριο εφησυχασμού.Η ιστορία, πάντως, δείχνει ότι η συσπείρωση & ανασύνθεση της Αριστεράς έχει μεγαλύτερες δυνατότητες να πετύχει αν γίνει υπόθεση της κοινωνίας, των νέων, του ανένταχτου κόσμου της Αριστεράς & της οικολογίας, μέσα από συλλογικές πρωτοβουλίες & κινήσεις, που πρέπει να υπάρξουν παντού, με κάθε πρόσφορη μορφή. Καλή αντάμωση, λοιπόν, στους γνωστούς χώρους, για τους γνωστούς λόγους.Τι έχει προηγηθεί:- «Ύστατη έκκληση για έναν ταπεινό στόχο» - Επιστολή-έκκληση για την αποτροπή της διάσπασης στην οποία η ηγεσία του κόμματος δεν μου απάντησε ποτέ. 9 Νοεμβρίου 2023: dragasakis.gr/istati-ekklisi-gia-enan-tapeino-stoxo/- «Πού βρισκόμαστε, ποιες οι προοπτικές…» - Αναλυτικό κείμενο με το οποίο εξηγώ τους λόγους της παραίτησης από τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ. 8 Δεκεμβρίου 2023: dragasakis.gr/pou-vriskomaste-poies-oi-prooptikes-pos-tha-pame-stis-evroekloges/- Συνέντευξη για το ίδιο θέμα στον Πάνο Χαρίτο, Kontra Channel. 12 Δεκεμβρίου 2023: dragasakis.gr/anasinthesi-kai-anasigkrotisi-tis-aristeras-me-stoxo-mia-nea-proodeftiki-pleiopsifia/ ... ΠερισσότεραΛιγότερα
Προβολή στο Facebook

Latest Twetter Feeds

YDragasakis @YDragasakis

Could not authenticate you.

Επικοινωνία

Μητροπόλεως 1
10557, Αθήνα

e-mail
ydragasakis@parliament.gr