• Οι πολίτες αυτής της χώρας, κ. Δραγασάκη, καταβάλλουν ήδη βαρύ τίμημα εξαιτίας της κρίσης στην οποία έχει εισέλθει η χώρα. Ταυτόχρονα με τη διαπίστωση αυτή όμως έρχεται και το ερώτημα, θα αποδώσουν τα μέτρα αυτά, ώστε να μπει η Ελλάδα σε μια άλλη ρότα;

 

 

Έχουμε μπει σε ένα τούνελ χωρίς ορατή διέξοδο –και αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα. Ακόμη και με τις προβλέψεις του ίδιου του ΔΝΤ, η Ελλάδα του 2014 θα είναι μια χώρα με μαζική ανεργία, με δημόσιο χρέος που θα πλησιάζει το 150% του ΑΕΠ και κάθε χρόνο θα πρέπει να πληρώνουμε 8% του εθνικού εισοδήματος για τόκους, περίπου το 33% των φορολογικών εσόδων. Αυτό κάθε άλλο παρά διέξοδο αποτελεί, αντίθετα θα είναι αφορμή για νέα, διαρκή μέτρα λιτότητας.

 

 

• Επειδή επικαλείστε τη γλώσσα των αριθμών, γιατί τότε, η κυβέρνηση επιμένει στον αδιέξοδο, όπως εσείς τον χαρακτηρίζετε, δρόμο;

 

 

Διότι η κυβέρνηση παρέλαβε ένα χρέος υψηλό αλλά διαχειρίσιμο και το κατάντησε μη διαχειρίσιμο. Επιπλέον από την αρχή φλέρταρε με την ιδέα του ΔΝΤ και τέλος, όχι μόνο η κυβέρνηση αλλά και συνολικά το ελληνικό οικονομικο-πολιτικό σύστημα θεώρησε την κρίση ως ευκαιρία για έναν πιο σκληρό, νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό. Όμως κάπου έχασαν τον έλεγχο και τώρα τις συνέπειες καλείται να τις πληρώσει ο λαός.

 

 

• Διαχρονικά αλλά ιδίως στη συγκυρία που βιώνουμε, πολλοί συμπολίτες μας θέτουν το ερώτημα: «Μα, υπάρχει εναλλακτικός δρόμος για την έξοδο από την κρίση;». Εσείς με μερικούς ακόμη οικονομολόγους συστήσατε μια τέτοια πρωτοβουλία («Δίκτυο Αριστερών Οικονομολόγων») με αυτήν ακριβώς τη στόχευση. Ποιοι οι βασικοί πυλώνες της εναλλακτικής αυτής πολιτικής; 

 

 

Ζούμε μία ασυνήθιστη καπιταλιστική κρίση, επομένως οι εύκολες απαντήσεις δεν σημαίνει ότι είναι και σωστές. Η κρίση συνεχίζεται και, ολοένα και περισσότερο, παίρνει τα χαρακτηριστικά μιας κρίσης ολικής, δηλαδή δεν υπάρχει τομέας στον οποίο να μην κάνει μετάσταση αυτή η κρίση. Θα διακινδύνευα μάλιστα την πρόβλεψη ότι από εδώ και πέρα η κρίση θα γίνεται περισσότερο κοινωνική και πολιτική. Ως εκ τούτου χρειαζόμαστε μια συνολική λύση και πρέπει να απαντήσουμε με όρους μιας νέας οικονομίας και μιας νέας δημοκρατίας. Μιας οικονομικής δημοκρατίας, θα έλεγα. Σε έναν πιο άμεσο ορίζοντα, το βέβαιο είναι ότι διέξοδος από την «παγίδα του χρέους» δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς ανάπτυξη και αναδιανομή. Σήμερα έχουμε ακριβώς το αντίθετο. Αντί για ανάπτυξη έχουμε αποανάπτυξη, δηλαδή ύφεση και ανεργία, και αντί για αναδιανομή προς τα κάτω, προς τους αδύναμους, έχουμε σύνθλιψη των λαϊκών εισοδημάτων και των εργασιακών δικαιωμάτων.

 

 

• Τελευταία και υπό τη μορφή φημολογίας συνήθως, οι Έλληνες γίνονται αποδέκτες διαφόρων …ιδεών, π.χ. «αναδιάρθρωση, αναδιαπραγμάτευση του χρέους κλπ». Ποια είναι η δική σας τοποθέτηση;

 

 

Όλα αυτά είναι τεχνικές διαχείρισης. Το ζητούμενο είναι πώς θα υπηρετηθεί το δημόσιο συμφέρον και οι λαϊκές τάξεις. Η ρύθμιση του χρέους είναι αναγκαία, αλλά δεν είναι πανάκεια, αν το κράτος και η οικονομία συνεχίσουν να λειτουργούν όπως πριν. Η όποια ρύθμιση του χρέους λοιπόν πρέπει να εντάσσεται σ’ ένα συνολικό σχέδιο ανάπτυξης και μετασχηματισμού του κράτους, της οικονομίας και της κοινωνίας. 

 

 

Και βέβαια το πρόβλημα του χρέους είναι διεθνές, επομένως υπάρχουν περιθώρια για πανευρωπαϊκή ρύθμισή του, μέσω διαγραφής μέρους του από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία ούτως ή άλλως με το νέο μηχανισμό θα συγκεντρώσει μεγάλο μέρος του ελληνικού και όχι μόνον, χρέους.

 

 

• Ταυτοχρόνως ακούγονται πάντως προτάσεις για έξοδο από την ευρωζώνη, επιστροφή στη δραχμή με ταυτόχρονη υποτίμηση κ.ο.κ. Μήπως κάτι τέτοιο θα μας βοηθούσε;

 

 

Όχι, το αντίθετο θα συμβεί. Αν βγούμε από το ευρώ, θα έχουμε στην πράξη δύο νομίσματα. Τη δραχμή, πολλαπλά υποτιμημένη, ως μέσο πληρωμής και συναλλαγής και το ευρώ ως αποθήκη πλούτου των πλουσίων. Υπό τις σημερινές διεθνείς συνθήκες, δεν υπάρχει «αριστερή», δηλαδή φιλολαϊκή έξοδος από το ευρώ. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι πρέπει να παραδοθούμε στις κυρίαρχες πολιτικές. Δεν είμαστε μόνοι. Είμαστε μέρος ενός ευρύτερου προβλήματος. Υπάρχουν επομένως δυνατότητες για συνεργασίες και συμμαχίες και εντός της Ε.Ε. και ευρύτερα που δεν έχουν αξιοποιηθεί.

 

 

• Σας ανησυχεί το γεγονός ότι σταδιακά η Ε.Ε. …εξαμερικανίζεται, αν μπορεί να μεταφραστεί έτσι η ολοένα μεγαλύτερη ανάμιξη του ΔΝΤ στην ευρωπαϊκή οικονομία;

 

 

Ασφαλώς υπάρχει μια ευρωατλαντική διάσταση εδώ, που ενισχύεται με την ανάμειξη του ΔΝΤ. Όμως δε νομίζω ότι εξαμερικανίζεται η Ε.Ε.. Εκείνο το οποίο συμβαίνει είναι ότι χρηματιστικοποιείται η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ και ολόκληρος ο κόσμος. Παντού βλέπουμε να ενισχύεται η ηγεμονία του χρηματιστικού κεφαλαίου, αυτού δηλαδή που επενδύει όχι στην πραγματική οικονομία, αλλά σε τίτλους. Στην ουσία μιλάμε πια για ένα καπιταλισμό ο οποίος αναπτύσσεται μέσα από «φούσκες», κρίσεις και εξαρτάται ολοένα και πιο πολύ από την αναδιανομή και την κατανάλωση μελλοντικών εισοδημάτων, πχ κέρδη από μετοχές, «παράγωγα», ομόλογα κλπ. Το παράδοξο της εποχής μας είναι ότι οι πιο υπερχρεωμένες χώρες δεν είναι οι αναπτυσσόμενες χώρες αλλά κάποιες από τις πιο αναπτυγμένες χώρες, ακριβώς γιατί ο καπιταλισμός τρώει τα σωθικά του.

 

 

• Από το βήμα του 6ου συνεδρίου του ΣΥΝ αναφερθήκατε στην «αυταπάτη της καθαρότητας», μιλήσατε για «παρέες και παράγοντες», που αναπτύχθηκαν στο κόμμα σας, ιδίως τα τελευταία χρόνια. Σε αυτό το σκηνικό, τις ημέρες αυτές η ριζοσπαστική –ανανεωτική αριστερά ζει μια ακόμη διάσπαση. Μήπως θα αργήσει να ξεπεράσει την κρίση της;

 

 

Ό,τι είχα να πω το επί των θεμάτων αυτών, το είπα στο Συνέδριο. Η ουσία της άποψής μου είναι -και δεν αναφέρομαι μόνο στον ΣΥΝ- ότι η Αριστερά πρέπει μαζί με την τέχνη της αντιπαράθεσης, να μάθει και την τέχνη των προωθητικών συνθέσεων και της ενότητας μέσα στη διαφορετικότητα. Μόνον έτσι θα μπορέσει να ανταποκριθεί στην αποστολή της.

 

 

• Οι σύντροφοί σας από την «Ανανεωτική Πτέρυγα» θα είχαν να αντιτάξουν, φαντάζομαι, ότι ο Συνασπισμός βαθμιαία μετατράπηκε από ένα κόμμα της ευρωπαϊκής αριστεράς σε ένα νέο-κομμουνιστικό κόμμα.

 

 

Άλλοθι μπορούν να βρεθούν πολλά. Ιστορική δικαίωση όμως καμία. Ο δρόμος των διασπάσεων και του κατακερματισμού είναι αδιέξοδος.