Η Ε.Ε. οδηγείται σε «γερμανοποίηση»

 

 

Σε συνέντευξη που έδωσε στο Κόκκινο στον Γ. Ανανδρανιστάκη, ο Γ. Δραγασάκης αναφέρεται αναλυτικά στην πολιτική της Ευρωζώνης για την ελληνική οικονομία και τις γερμανικές προτεραιότητες.

 

 

– Δεν θέλω να πάμε στα μέτρα, τα οποία τα ξέρουμε, τα περιμένουμε.. Θέλω να πάμε στο τι θα φέρουν αυτά τα μέτρα… Εντάξει λαμβάνει μέτρα, μια χώρα, μια οικονομία, μια συσσωμάτωση όπως είναι η ευρωζώνη για να φέρει κάποιο αποτέλεσμα. Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα; Εντάξει μπορεί να μειωθεί το έλλειμμα και το χρέος.. Αυτό θα είναι το μόνο αποτέλεσμα; Τι άλλο θα επιφέρουν αυτά τα μέτρα αν εφαρμοστούν τελικά;

 

 

Η τραγωδία που ζούμε -διότι περί τραγωδίας πρόκειται- είναι ότι τα μέτρα που προτείνονται για την αντιμετώπιση της κρίσης, θα επιδεινώσουν την κρίση. Και ακριβώς επειδή ακούγεται τόσο παράδοξο -αυτή καμιά φορά είναι η δυσκολία στο να κατανοηθεί- γι αυτό καμιά φορά πρέπει να επικαλεστούμε και οικονομολόγους, διεθνείς κ.λπ., οι οποίοι όλοι συμφωνούν ότι, όταν έχεις ύφεση και περιορίζεις με διάφορους τρόπους τη ζήτηση, είτε κόβοντας δαπάνες, είτε κόβοντας μισθούς, είτε ακόμα και εισπράττοντας φόρους, αυτό επιδεινώνει την ύφεση. Διότι περιορίζει την αγοραστική δύναμη που υπάρχει στην κοινωνία και δεδομένου μάλιστα ότι και οι τράπεζες δεν δίνουν δάνεια, δεν έχουμε επέκταση δανεισμού …- Για πρώτη φορά πάγωσαν τον Ιανουάριο τα στεγαστικά ….

 

 

Συνολικά.. Όλος ο χρόνος προβλέπεται η λεγόμενη πιστωτική επέκταση, δηλαδή τα πρόσθετα δάνεια, θα είναι μηδέν. Θα δοθούν δάνεια μόνο για αναχρηματοδοτήσεις κ.λπ. Αυτό λοιπόν θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη πτώση της παραγωγής, να το πούμε απλά, θα οδηγήσει περαιτέρω σε αύξηση της ανεργίας, σε πτώση της κατανάλωσης, του τζίρου. Επομένως θα μειωθούν τα έσοδα του δημοσίου γι αυτό το λόγο και επομένως το όλο πρόβλημα θα επιδεινωθεί.

 

 

Αυτό είναι πρόβλημα που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Αφορά όλη την Ευρώπη. Και ακριβώς; Γι αυτό υπάρχει μια νευρικότητα και διεθνώς για το πού πάμε. Δηλαδή πάμε σε μια έξοδο από την κρίση, όπως έλεγαν, ή πάμε σε μια νέα και ενδεχομένως μεγάλη επιδείνωση της κρίσης με διεθνείς διαστάσεις…

 

 

– Πριν πάμε σ’ αυτό, να μείνω σε κάτι που είπατε, εκτός του ότι θα υπάρξουν όλα αυτά τα προβλήματα, ύφεση, ανεργία,. Υπάρχει κίνδυνος να μην επιτευχθούν καν οι δημοσιονομικοί στόχοι…

 

 

Σε πρώτη φάση μπορεί να μειωθεί το έλλειμμα ..Υπάρχει ένα παλιός κανόνας των οικονομολόγων, ότι όσες μονάδες μειώνεις το έλλειμμά σου, τόσες μονάδες μειώνεται το εθνικό εισόδημα. Αν υποθέσουμε δηλαδή ότι το πρόγραμμα είναι να μειώσουμε σε 3 χρόνια κατά 10 μονάδες το έλλειμμα, πρέπει να περιμένουμε περίπου μια μεγάλη πτώση της παραγωγής με αντίστοιχη αύξηση της ανεργίας. Το έγραφαν αυτό χθες και οι Financial Times .. Γίνεται μια παγκόσμια συζήτηση. Αυτή τη στιγμή δηλαδή έχουμε δύο λογικές, δύο αντιλήψεις. Η μία είναι ότι για να αντιμετωπίσουμε την κρίση πρέπει να μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες και να υπάρξει η λεγόμενη δημοσιονομική πειθαρχία και η δεύτερη λογική είναι η κεϋνσιανής έμπνευσης που λέει ότι σε περίοδο κρίσης θα ανεβάσουμε για λόγους αντικειμενικούς το έλλειμμα και το χρέος και θα αρχίσουμε να τα μειώνουμε αυτά όταν σταθεροποιηθεί κάπως η οικονομία και σταματήσει να αυξάνει η ανεργία. Αυτή τη δεύτερη γραμμή, με αρκετά μεγάλους συμβιβασμούς βεβαίως και εκεί, ακολουθεί ο Ομπάμα.

 

 

Κι έτσι έχουμε έναν παγκόσμιο πόλεμο υπέρ της μιας ή της άλλης άποψης. Κι εμείς βεβαίως έχουμε τώρα την ατυχία να είμαστε υπό την ομπρέλα και τη σκιά εκείνων των δυνάμεων που με επίκεντρο τη Γερμανία και την ΕΚΤ προωθούν αυτή τη σκληρή δημοσιονομική γραμμή. Υπάρχουν διαφορές ανάμεσά τους, αλλά στην παρούσα κρίση και οι δύο γραμμές, πολύ περισσότερο η πρώτη βέβαια αλλά και η δεύτερη, δεν απαντούν στο πρόβλημα της κρίσης. Δεν μπορούμε δηλαδή να πούμε ότι οι ΗΠΑ αυτή τη στιγμή οδεύουν σε μια μείωση της ανεργίας ή σε μια μείωση των ανισοτήτων. Κι εκεί το πρόβλημα είναι τεράστιο, αλλά εν πάση περιπτώσει αν ακολουθούσαν και οι ΗΠΑ την πολιτική της Γερμανίας τα πράγματα θα ήταν πολύ χειρότερα.

 

 

– Το ερώτημα είναι γιατί καταφεύγει σ΄ αυτή την παράδοξη συνταγή η ευρωζώνη, η Ε.Ε.;

 

 

Μια ερμηνεία που μπορούμε να δώσουμε είναι ότι η Γερμανία είναι μια μεγάλη εξαγωγική χώρα, το 49% του εθνικού της εισοδήματος είναι από εξαγωγές, η Γερμανία πιστεύει ότι έχει το τεχνολογικό προβάδισμα έναντι άλλων χωρών και εκείνο το οποίο φοβάται είναι τον πόλεμο μέσω συναλλαγματικών υποτιμήσεων ή διολισθήσεων, στους οποίους πολέμους μπορεί να καταφύγουν οι ΗΠΑ με το δολάριο και η Κίνα με το δικό της νόμισμα, και γι αυτό προσπαθεί να έχει τη γραμμή ότι στηρίζει τη δημοσιονομική πειθαρχία και του σκληρού ευρώ. Δηλαδή η Γερμανία δεν ποντάρει για τις εξαγωγές της σε μια διολίσθηση του ευρώ, σε μια υποτίμηση του ευρώ. Ποντάρει σ΄ένα σκληρό ευρώ και με το τεχνολογικό της προβάδισμα και με το σκληρό ευρώ θα μπορεί να αγοράζει η ίδια και οι τράπεζές της πολύ φθηνά περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό. Κι επομένως το πρόβλημα που έχουμε αυτή τη στιγμή είναι ότι νομίζουν ότι έχουμε μια γερμανοποίηση, με την πολιτική έννοια του όρου, της Ε.Ε. και τις πολιτικές της. Δηλαδή, η πολιτική της Ε.Ε. τείνει να ταυτιστεί με τα ιδιαίτερα συμφέροντα του γερμανικού κεφαλαίου.

 

 

Αυτό δίνει και μια αντίφαση, στην οποία θα έπρεπε να επενδύσει μια χώρα σαν την Ελλάδα. Διότι αυτό το οποίο λέω, εφ΄ όσον είναι σωστό και πιστεύω ότι έχει βάση, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια αντικειμενική σύγκρουση συμφερόντων ανάμεσα στη γραμμή που υπηρετεί το γερμανικό κεφάλαιο αυτή τη στιγμή και τις χώρες όπως είναι η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία, ενδεχομένως και η Ιταλία σε μικρότερο βαθμό αλλά και χώρες του Βορρά οι οποίες δεν έχουν αυτή την εξαγωγική δυνατότητα που έχει η Γερμανία. Άρα μιλάμε για ένα πραγματικό πρόβλημα και όχι για παιχνίδι μόνο, επειδή υπάρχει αυτή η άποψη. Χρησιμοποιείται και ως παιχνίδι ή τουλάχιστον στην αρχή ως μοχλός πίεσης, αλλά μετά τη χρεοκοπία του Ντουμπάι τους ξέφυγε ο έλεγχος, πιστεύω, και έτσι αυτή τη στιγμή το ποιος είναι πιο τρομοκρατημένος από τον άλλον είναι ένα ερώτημα.

 

 

– Πάντως η πολιτική αυτή της Γερμανίας, που περνάει και στην ευρωζώνη, πλήττει και τον γερμανικό λαό. .. Υπάρχει ρεκόρ φτώχειας, όπως διαβάζω σήμερα στην ΑΥΓΗ

 

 

Προχθές η κυρία Μέρκελ έκανε μια δήλωση και κάλεσε την Ελλάδα να ακολουθήσει τη συνετή πολιτική που ακολουθεί και η Γερμανία. Ζητάνε αυτή τη στιγμή από την Ελλάδα να γίνει Γερμανία; Τώρα αντιλήφθηκαν ότι η Ε.Ε. αποτελείται από χώρες με διαφορετικές δομές, με διαφορετικές ικανότητες εξαγωγικές, με διαφορετικά μοντέλα;; Τώρα το κατάλαβαν; Δηλαδή σε ένα μήνα ζητούν η Ελλάδα ή η Πορτογαλία να γίνουν Γερμανία; Νομίζω ότι είναι προσχηματικά αυτά.

 

 

Εκείνο που έχει σημασία στο θέμα που θέτετε, δηλαδή ότι και η Γερμανία έχει τις ανισότητές της κ.λπ.. Εδώ υπάρχει ένα ευρύτερο θέμα. Να το πούμε λίγο με οικονομολογικούς όρους -ελπίζω να μην κουράσουμε.. Το πρόβλημα που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη είναι ότι έχουμε χώρες εξαγωγικές με εμπορικά πλεονάσματα και χώρες που είναι εισαγωγικές κυρίως, έχουν δηλαδή ελλείμματα εμπορικά.. Η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία. Το επιχείρημά τους είναι το εξής: Κύριοι, εφ΄όσον έχετε ελλείμματα, δεν έχτε ανταγωνιστικότητα. Και εφ΄ όσον δεν έχετε ανταγωνιστικότητα, φταίνε οι μισθοί. Άρα μειώστε τους μισθούς. Από εκεί ξεκινάει το αίτημα να καταργήσουμε τον 13ο μισθό. Αυτό είναι παραλογισμός, διότι, αν δεχτούμε αυτό τον αμφιλεγόμενο όρο ανταγωνιστικότητα, αυτός έχει να κάνει με χίλιους δυο παράγοντες, με τεχνολογίες, με οργανωτικά ζητήματα, με το μέγεθος των επιχειρήσεων, με την παράδοση της κάθε χώρας. Αυτό λοιπόν που στην ουσία μας λένε ότι κάθε ανισορροπία, κάθε έλλειμμα ανταγωνιστικότητας θα το πληρώνουν οι μισθωτοί. Και ήταν υποκριτικό που έλεγαν ότι τους ενοχλούσαν οι δημόσιοι υπάλληλοι, διότι ο 14ος μισθός που ζητούν να καταργηθεί αφορά και δημόσιους και ιδιωτικούς υπαλλήλους.

 

 

Ο αντίλογος ποιος είναι; Γιατί να μειωθούν οι μισθοί των ελλειμματικών χωρών και να μην αυξηθεί ο μισθός στις πλεονασματικές χώρες. Δηλαδή γιατί να μην αυξηθεί ο μισθός του Γερμανού εργαζόμενου, όταν μάλιστα οι ίδιες οι μελέτες οι δικές τους θεωρούν ότι ο γερμανικός μισθός είναι υποτιμημένος σε σχέση με την παραγωγικότητα κατά 5-6%. Αν ανέβουν οι μισθοί στη Γερμανία δεν θα περάσουν καλύτερα οι Γερμανοί εργάτες κατά 5% π.χ., αλλά θα ανέβει η ζήτηση συνολικά στη Γερμανία, θα υπάρξει ανάκαμψη στη γερμανική οικονομία και η ανάκαμψη της γερμανικής οικονομίας λόγω μεγέθους θα συμπαρασύρει κατά κάποιο τρόπο κα ως ένα βαθμό και οικονομίες όπως είναι η ελληνική, όπως η ισπανική, όπως είναι η πορτογαλική.

 

 

Άρα σήμερα υπάρχει μια υλική βάση που μπορεί κανείς να χτίσει μια κοινωνική συμμαχία με τους εργαζόμενους και του Νότου και του Βορρά. Και γι αυτό είναι και σημαντικό το ταξίδι που κάνει ο Πρόεδρος του ΣΥΝ Αλ. Τσίπρας στις χώρες αυτές. Και αργήσαμε.

 

 

Το πρόβλημα είναι πανευρωπαϊκό. Έχουμε εμείς το πρόβλημά μας, αλλά εφ΄ όσον έχουμε το νόμισμά μας στην Ε.Ε. , οι νομισματικές πολιτικές τίθενται στην Ε.Ε., σε μεγάλο βαθμό και τα προβλήματα αλλά κυρίως η αντιμετώπισή τους και η ανάπτυξη ενός κινήματος ενάντια σ΄ αυτά τα κοινωνικά άδικα κι αναποτελεσματικά μέτρα πρέπει να το δούμε με όρους της Ευρώπης.

 

 

– Φαίνεται όμως ότι ο κόσμος δεν έχει πειστεί ακόμη …. Δηλαδή το σόφισμα του αναπόφευκτου που επικαλείται η κυβέρνηση ότι έτσι είναι η πραγματικότητα, τι μπορούμε να κάνουμε εμείς μια μικρή χώρα φαίνεται ότι περνάει και στον κόσμο…

 

 

Γιατί μιλάμε για τον κόσμο;.. Εμείς στον ΣΥΝ, στον ΣΥΡΙΖΑ τι κάναμε; Δυο χρόνια έχουν περάσει από τότε που με το πρόγραμμά μας θέσαμε αυτά τα προβλήματα. Εμείς κι όταν μπαίναμε στο ευρώ, αν δει κανείς εισηγήσεις που κάναμε τότε στη Βουλή, λέγαμε ότι μ΄ αυτή την ανάπηρη ΟΝΕ που έχουμε, δηλαδή έχεις μια νομισματική ένωση, έχεις ένα κοινό νόμισμα, αλλά δεν έχεις έναν θεσμό για να σε δανείζει όταν δεν μπορείς να δανειστείς από την αγορά. Δεν έχεις μια διαδικασία… Αυτή τη στιγμή τι κάνουν οι ΗΠΑ, για να το θέσω απλά. Τυπώνουν δολάρια, τα παίρνει η Κεντρική Τράπεζα και με τα δολάρια αυτά αγοράζει ομόλογα των τραπεζών και μεγάλων επιχειρήσεων και μ΄ αυτόν τον τρόπο επιδιώκεται η ανάκαμψη της οικονομίας. Στην Ευρώπη τι έγινε; Η Κεντρική Τράπεζα δάνεισε με χαμηλό επιτόκιο τις τράπεζες, αλλά τα κράτη τα έσπρωξε στην κερδοσκοπία των αγορών. Και μάλιστα είχαμε το φαινόμενο εδώ η ΕΚΤ και η πολιτική ηγεσία της ευρωζώνης να συμπράττουν με τους κερδοσκόπους, να είναι σύμμαχοι των κερδοσκόπων, να δείχνουν την Ελλάδα. Ακόμα και τώρα παίζονται παιχνίδια τέτοια.

 

 

Και έχουμε ένα πολιτικό σύστημα στη δική μας χώρα που δεν μπορεί να υπερασπιστεί, όχι τα συμφέροντα του ελληνικού λαού, την αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού. Διότι, εν πάση περιπτώσει, δεν ξέρω με ποιους συναλλάσσονται και μιλάνε για διαφθορά συνέχεια -και υπάρχει διαφθορά στην Ελλάδα- αλλά, όταν μιλάει κανείς για διαφθορά, πρέπει να σκέφτεται ότι στη χώρα αυτή υπάρχουν και κάποιοι άνθρωποι που δεν είναι διεφθαρμένοι. Πώς να το κάνουμε;.. Αν πας στην Ευρώπη ένα ταξίδι τώρα, όπου πας θα σου λένε, α, είσαι από τη χώρα της διαφθοράς κ.λπ.

 

 

Θέλω να πω ότι εμείς στον ΣΥΝ και στον ΣΥΡΙΖΑ ενώ τα διαπιστώσαμε έγκαιρα, αργήσαμε πάρα πολύ και αργούμε Έτσι και ο κόσμος, όταν του λένε κινδυνεύουμε από χρεοκοπία, να πάρω μέτρα, λέει, βεβαίως να πάρεις μέτρα. Ποιος είναι υπέρ της χρεοκοπίας; Με το κλίμα που έχει δημιουργηθεί, θεωρώ φυσιολογικές τις αντιδράσεις του κόσμου. Πιστεύω όμως ότι ο κόσμος μαθαίνει, εξοικειώνεται, τρίβει τα μάτια του μ΄ αυτά που βλέπει γιατί δεν υπάρχει γραμμή άμυνας, όπως λέγαμε προεκλογικά, ποια είναι η γραμμή άμυνας κ. Παπανδρέου; Δεν υπάρχει γραμμή άμυνας. Λένε πρόγραμμα. Μόλις κάνει το πρόγραμμα, λένε, φέρε άλλο πρόγραμμα. Μόλις κάνει το άλλο πρόγραμμα, κόψε και αυτό..

 

 

– Από την πολιτική σας εμπειρία πιστεύετε ότι υπάρχει μια κόκκινη γραμμή σ΄ αυτά που μπορεί να αντέξει ο κόσμος. Ο 14ος μισθός… μπορεί να είναι ανοιχτή η περικοπή του;

 

 

Αλίμονο αν δεν υπάρξει ένα παλλαϊκό … μέτωπο ενάντια στην προσπάθεια να κοπεί ο 14ος μισθός. 14ος μισθός, αν κοπεί, σημαίνει μείωση των μισθών κατά 7% περίπου. Θα μειωθούν οι τιμές κατά 7%; Πιστεύει κανείς στην Ελλάδα ότι θα μειωθούν οι τιμές των προϊόντων κατά 7% αν μειωθούν οι μισθοί;.. Αποκλείεται. Εδώ έπεσε η κατανάλωση 10%.. πόσο έπεσε τους τελευταίους μήνες και οι τιμές ανεβαίνουν, διότι υπάρχουν μονοπώλια, διότι είναι ανεξέλεγκτη η αγορά κ.λπ. Επομένως, αυτό που θα συμβεί αν περικοπεί ο 14ος μισθός, θα είναι μια τεράστια καθίζηση των μισθών και της αγοραστικής δύναμης από τη μια μεριά, από την άλλη οι τιμές δεν θα μειωθούν. Επομένως θα έχουμε μια τεράστια αναδιανομή εθνικού εισοδήματος και μια τεράστια σπατάλη αυτού του εισοδήματος, διότι δεν μπορεί να γίνει επένδυση αυτό ή να γίνει κάτι χρήσιμο για την κοινωνία.

 

 

Δεν μπορούμε να μην θέτουμε το ερώτημα προς την κυβέρνηση η ίδια να ορίσει μια δική της κόκκινη γραμμή. Χτες ο κ. Παπακωνσταντίνου είπε ότι πρέπει να κάνουμε εξεταστική επιτροπή γιατί μου λένε στις Βρυξέλλες αν θα μπει κάποιος φυλακή.. Και ο Υπουργός Οικονομικών δεν έχει μηχανισμούς να μπει όχι ένας στη φυλακή, αλλά χιλιάδες απ΄ αυτούς που κρύβουν τα κέρδη τους από την εφορία; Στις ΗΠΑ πιάστηκε κάποτε ο Αλ Καπόνε για λόγους φοροδιαφυγής. Και, δεύτερον, πρέπει να κάνει εξεταστική επιτροπή για να μάθει πώς έκρυβε τα στοιχεία ο κ. Χριστοδουλάκης, ο κ. Σημίτης….. Είναι σοβαρά πράγματα αυτά; Οδηγούνται σε μια τεράστια γελοιοποίηση.

 

 

Επομένως η κυβέρνηση αυτή όσο υπάρχει είναι υποχρεωμένη η ίδια να ορίσει μια κόκκινη γραμμή, η ίδια να πει ποιες ιδέες έχει και η ίδια να πει ποιες στρατηγικές έχει απέναντι στον εκβιασμό. Διότι αυτά δεν ήταν άγνωστα. Και εν πάση περιπτώσει αν η κυβέρνηση αυτή βγήκε στις εκλογές χωρίς να έχει συνείδηση του τι την περίμενε, κάποιοι τα λέγαμε από πριν από τις εκλογές.

 

 

Πιστεύω ότι η κοινωνία είναι σε μια διαδικασία που προσπαθεί να καταλάβει τι έγινε, τι γίνεται. Μην ξεχνάμε ότι αυτή η κοινωνία άκουγε από όλα τα ΜΜΕ κάθε πρωί και κάθε βράδυ ότι έχουμε μια ισχυρή οικονομία και μια ισχυρή ανάπτυξη, ότι αυτή η κοινωνία όποτε προσπαθούσε ο ΣΥΝ, ο ΣΥΡΙΖΑ να πει κάτι ή κάποιοι άλλοι περιθωριοποιείτο. Θυμίζω ότι εμείς θέταμε θέμα από το ΄96 ότι τα στοιχεία στην Ελλάδα δεν είναι ακριβή, ότι οι προϋπολογισμοί είναι αδιαφανείς. Ακόμα από την εποχή που ήταν πρόεδρος ο Ν. Κωνσταντόπουλος καταθέσαμε πρόταση στον Πρόεδρο της Βουλής να δημιουργηθεί στη Βουλή γραφείο για τον Προϋπολογισμό, διότι δεν εμπιστευόμασταν τα στοιχεία του Προϋπολογισμού…

 

 

– Μιλούσατε για κρυφούς λογαριασμούς..

 

 

Ακριβώς.. Μιλούσαμε για τους ειδικούς λογαριασμούς κ.λπ. Και όποτε ο Τύπος έλεγε κάτι επ΄ αυτού, το έλεγε σκανδαλοθηρικά. Θέλω να πω ότι εδώ είναι ένα σύστημα ολόκληρο του οποίου οι ευθύνες αποκαλύπτονται τώρα και επομένως υπάρχει μια συνενοχή. Ο κόσμος λοιπόν προσπαθεί να καταλάβει τι γίνεται και πιστεύω ότι όσο αντιλαμβάνεται ότι ζούσαμε μια κρίση σε αναστολή και ότι όλος αυτός ο πλούτος που έχει δημιουργηθεί, αντί να γίνει επενδύσεις και υποδομές, έχει σπαταληθεί και μας έχει αφήσει πίσω όλη αυτή η ιστορία ένα τεράστιο δημόσιο χρέος, πιστεύω ότι θα αντιδράσει. Αλλά βεβαίως και η Αριστερά πρέπει να δει τι θα κάνει. Δεν είναι δυνατόν να; Ζούμε μια τέτοια κρίση και να κοιτάει ο καθένας, το κάθε στέλεχος της Αριστεράς, η κάθε ομαδούλα της την προσωπική της στρατηγική, την προσωπική της πλατφόρμα. Εγώ πάντα υποστήριζα τη διαφορετικότητα των απόψεων. Αλά αν θέλει και η Αριστερά να κάνει κάτι, πρέπει να βρει τρόπους κοινής δράσης, ενότητας και ας συζητάει κάπου και τα μεγάλα θεωρητικά ιδεολογικά θέματα που την ταλανίζουν. Δεν είναι δυνατόν να εμφανίζουμε εν όψει μιας τέτοιας κρίσης, μια εικόνα και στον ΣΥΝ και στον ΣΥΡΙΖΑ και ευρύτερα ότι εμάς άλλες είναι οι προτεραιότητές μας. Θέλω να πιστεύω ότι αυτά συνειδητοποιούνται ή θα συνειδητοποιηθούν γιατί όποιος συνεχίσει σ΄ αυτή την πρακτική, νομίζω ότι θα εισπράξει την περιφρόνηση του κόσμου και της κοινωνίας. Δεν είναι απλά τα πράγματα. Ο άλλος μένει άνεργος, ο άλλος δεν έχει να φάει σε λίγο, ο άλλος υποφέρει και η Αριστερά τι κάνει; Ασχολείται με εσωτερικές διαφορές;